Nowe limity emisji przegłosowane - powietrze zacznie się poprawiać

© djoronimo

Chodzi o nowelizację dyrektywy o krajowych pułapach zanieczyszczeń (NEC), nad którą prace trwały od 2013 roku. Przepisy redukują szkodliwe emisje z przemysłu, ruchu drogowego, elektrowni i rolnictwa. Krajowe zobowiązania do emisji mają dotyczyć okresu po 2020 roku, ale ustalono też cele na okres od 2030 roku.

Nowe przepisy zawierają zobowiązania krajów do ograniczenia emisji dwutlenku siarki (SO₂) tlenków azotu (NO_x), niemetanowych lotnych związków organicznych (NMVOC), amoniaku i drobnych cząstek stałych (o średnicy mniejszej niż 2,5 mikrometra).

Z dyrektywy wykluczony został metan. Polscy europosłowie alarmowali podczas prac, że redukcje emisji metanu mogą oznaczać konieczność zmniejszenia pogłowia bydła i zagrozić produkcji rolnej. Na wykluczenie naciskały też inne państwa członkowskie.

Jak poinformował PE, w tekście zgodnie z sugestiami europosłów potwierdzono zobowiązanie UE do zidentyfikowania oraz zmiany źle działających przepisów dotyczących emisji spalin samochodowych. - Wydaje się, że zrozumieliśmy, iż koncentrując się przez lata na CO₂, zapomnieliśmy o jakości powietrza - wskazała brytyjska europosłanka Julie Girling, odnosząc się do skandalu dotyczącego fałszowania danych ws. emisji przez Volkswagena.

W Polsce emisje dwutlenku siarki muszą spaść o prawie 60 proc.

Dzięki nowym zobowiązaniom do 2030 roku liczba zgonów spowodowanych przez nieodpowiednią jakość powietrza ma zostać zmniejszona o połowę. Od 2030 roku limity emisji szkodliwych związków mają być niższe niż te ustalone na lata 2020-2029.

Europosłowie nie byli zadowoleni z rozmiękczenia przez państwa członkowskie propozycji KE.

Osiągnięte na początku roku porozumienie między państwami członkowskimi i Parlamentem Europejskim w tej sprawie przewiduje, że limity emisji na okres od 2020 do 2029 roku dla państw unijnych będą identyczne, jak te ze znowelizowanego w 2012 roku protokołu z Goeteborga, obejmującego ponad 51 państw ONZ. Oznacza to, że nasz kraj będzie musiał w tym okresie zredukować emisję dwutlenku siarki od 2020 roku o 59 proc. w porównaniu z 2005 rokiem, tak jak chciała KE.

Substancje te są wyrzucane do atmosfery m.in. przez elektrownie, elektrociepłownie i fabryki, które, aby dostosować się do nowych norm, będą musiały zainwestować.

Musimy zmniejszyć emisje pyłów o 25 proc.

Nowe regulacje wprowadzą też ograniczenia emisji pyłów (niemetanowych lotnych związków organicznych). Zgodnie z propozycją KE zatwierdzoną przez negocjatorów z PE i państw członkowskich od 2020 do 2029 roku Polska ma zmniejszyć ich emisję o 25 proc. W tym przypadku regulacje dotkną kotłownie i osoby ogrzewające prywatne domy, czyli generalnie cały sektor komunalny.

Nie zapomniano o sektorze transportowym

Polska, podobnie jak inne państwa członkowskie, będzie również zmuszona do redukcji tlenków azotu, które emitowane są m.in. w sektorze transportowym. Dyrektywa przewiduje też redukcje emisji drobnych cząstek stałych (PM_2,5), które przyczyniają się do powstawania smogu; a także amoniaku.

Według wyliczeń Europejskiej Agencji Ochrony Środowiska, z powodu tego, czym oddychamy, w Polsce odnotowuje się 40 tys. przedwczesnych zgonów rocznie.

Krzysztof Strzępka (PAP)