KE promuje w Europie ciepło sieciowe

© AP

Ten i inne europejskie trendy dotyczące zużycia energii i efektywności energetycznej w okresie 2000-2014 opisuje raport Komisji Europejskiej pt. „Energy Consumption and Energy Efficiency Trends in the EU-28 2000-2014”.

Rozbieżne tendencje

Generalnie w krajach Unii Europejskiej ilość wytworzonej w ciepłowniach energii spadła w okresie 2000-2014 o 5,6 proc. Podczas gdy 13 nowych krajów UE (w tym Polska) zarejestrowało spadek zużycia energii cieplnej o 38 proc., kraje „starej piętnastki” zanotowały w tym względzie 27,5-proc. wzrost. W 2014 roku w państwach UE-28 sektor ciepłowniczy dostarczył łącznie 16 Mtoe (milionów ton oleju ekwiwalentnego) energii, z czego 10,7 Mtoe wytworzono w krajach UE-15, a w państwach, które do Unii przystąpiły w XXI w. było to 5,3 Mtoe.

Rozbieżne tendencje związane ze zużyciem ciepła sieciowego można częściowo wyjaśnić stosowaniem coraz bardziej wydajnych technologii (np. wysokosprawnej kogeneracji) w ciepłowniach krajów UE-13, z drugiej zaś strony propagowaniem przez Komisję Europejską ogrzewania sieciowego jako rozwiązania konkurencyjnego dla systemów grzewczych w krajach starej Unii. Biorąc pod uwagę zużycie ciepła w poszczególnych państwach, trzeba także rozważyć takie czynniki, jak warunki pogodowe, wzrost populacji czy wielkość gospodarstw domowych.

KE promuje ogrzewanie sieciowe jako ważny czynnik dekarbonizacji

Według najnowszych danych Eurostatu w 2015 roku ponad 72 proc. ludności Unii Europejskiej stanowili mieszkańcy miast. Jak podkreśla Komisja Europejska w raporcie, miasta, a więc miejsca o gęstej zabudowie jak żadne inne obszary nadają się, by wykorzystywać w nich systemy ciepłownicze.

Analiza m.in. Heat Roadmap Europe⁽¹⁾ do 2050 r. (mapy drogowej ciepła opublikowanej przez Komisję Europejską) pozwala wysnuć wniosek, że zastosowanie na szerszą skalę systemów ciepłowniczych (w tym rozwiązań kogeneracyjnych) może odegrać istotną rolę w procesie dekarbonizacji Europy i w osiągnięciu przez nią celów energetycznych. Pozwoliłoby zmniejszyć znacząco koszty systemu energetycznego, ponieważ wiązałoby się z mniejszym zużyciem energii pierwotnej pochodzącej z paliw kopalnych (a więc i z niższymi emisjami dwutlenku węgla). Lokalny recykling ciepła i wykorzystanie miejscowych zasobów odnawialnych pozwolić może z kolei na zwiększenie efektywności zarówno sektorów ciepła, jak i energii elektrycznej. Rozbudowa systemów ciepłowniczych wiązałaby się także z ograniczeniem kosztownego importu energii, a więc z większym bezpieczeństwem dostaw. Z drugiej strony – zaznacza Komisja - istnienie sieci ciepłowniczych przyczynia się do zwiększenia elastyczności popytu na energię i generuje oszczędności dla konsumenta ze względu na niski koszt krańcowy ciepła. W wielu przypadkach sprzyja też wykorzystaniu lokalnych źródeł lub nośników energii odnawialnej (biomasa, geotermia, odpady), które nie mogą być spożytkowane indywidualnie.

Ciepło sieciowe dociera do większości populacji tylko w nielicznych krajach

Krajem, który dostarcza mieszkańcom najwięcej ciepła za pośrednictwem sieci ciepłowniczych w Unii są Niemcy (całkowite dostawy energii z tego źródła wyniosły w 2014 roku 2864 ktoe). Zaraz za Niemcami plasuje się Polska (2403 ktoe) oraz Wielka Brytania (1625 ktoe).

Biorąc pod uwagę kraje EU-28 oraz Islandię, Liechtenstein, Norwegię i Szwajcarię, tylko w ośmiu z nich ciepło sieciowe dociera do co najmniej połowy populacji. Te kraje to: Islandia (92 proc.), Łotwa (65 proc.), Dania (63 proc.), Estonia (62 proc.), Łotwa (57 proc.), Polska (53 proc.), Szwecja (52 proc.) i Finlandia (50 proc.). Raport wskazuje również, że systemy ciepłownicze służą bardzo małej części populacji w Holandii i Szwajcarii (4 proc.), Wielkiej Brytanii (2 proc.) oraz Norwegii (1 proc.).

Ewa Szekalska
Dziennikarz