© Frankix
W Polsce trwa obecnie trzecia edycja projektu SDHp2m – „Słoneczne systemy ciepłownicze w praktyce”. Projekt jest realizowany przez 15 partnerów europejskich z dziewięciu państw i ma na celu rozwój systemów ciepłowniczych i systemów chłodzących w połączeniu z urządzeniami energetyki odnawialnej, a w szczególności – z kolektorami słonecznymi.
- W tym roku nie będziemy już tylko przyglądać się możliwościom technologicznym takich systemów, jak to robiliśmy w ubiegłej edycji. Tym razem chcemy doprowadzić do ich budowy w Polsce – mówi Aneta Więcka z Instytutu Energetyki Odnawialnej i dodaje, że realne możliwości ku temu już są. Polska bierze udział w projekcie po raz drugi, choć to już trzecia jego edycja w Europie.
Pierwsze instalacje słonecznych systemów ciepłowniczych (solar district heating - SDH) powstały w Europie w latach osiemdziesiątych, jednak najwięcej zaczęło się ich pojawiać od 2007 r. Liderami w budowie SDH są Dania, Szwecja, Niemcy i Austria. Obecnie w krajach UE funkcjonuje ich około 250 (minimalna moc jednej instalacji SDH wynosi 350 kWt, a powierzchnia to 500 mkw.).
Polskie przykłady zastosowań kolektorów w systemach ciepłowniczych
W naszym kraju można na razie znaleźć nieliczne przykłady zastosowania tego rodzaju ogrzewania – jeden z nich opisaliśmy tutaj. Kilka lat temu powstała także instalacja słonecznych systemów ciepłowniczych w Zakładzie Energetyki Cieplnej w Wołominie, ale miała ona charakter demonstracyjny.
Na współpracę tradycyjnych systemów ciepłowniczych z OZE postawiła za to całkiem niedawno firma ECO SA. Dzięki instalacji solarnej o powierzchni 260 mkw. uruchomionej wiosną br. na terenie ZEC Opole system stał się efektywny energetycznie, bo ponad 50 proc. energii cieplnej pochodzi z kogeneracji i źródeł odnawialnych.
Sposób na podniesienie efektywności energetycznej
To właśnie możliwość osiągnięcia efektywności energetycznej powinna skłaniać zakłady ciepłownicze do łączenia wielkoskalowych systemów kolektorów słonecznych z sieciami ciepłowniczymi. Jak zauważa Aneta Więcka, 90 proc. zakładów w Polsce nie spełnia wymogów dyrektywy o efektywności energetycznej, czyli nie jest efektywnych. System ciepłowniczy lub chłodniczy efektywny jest wtedy, gdy wykorzystuje:
- w co najmniej 50 proc. energię ze źródeł odnawialnych (np. kolektory słoneczne)
- lub w co najmniej 50 proc. ciepło odpadowe,
- lub w co najmniej 75 proc. ciepło pochodzące z kogeneracji,
- lub w co najmniej 50 proc. wykorzystuje połączenie takiej energii i ciepła.
Jak dodaje A. Więcka, przedsiębiorcy z sektora ciepłowniczego, zwłaszcza mniejsi, interesują się włączaniem OZE do sieci ciepłowniczej, ponieważ chcą podnieść efektywność swoich systemów. - W przypadku słonecznych systemów ciepłowniczych duży jest tylko koszt inwestycyjny przedsięwzięcia (dla każdego zakładu ustalany indywidualnie w zależności od mocy instalacji), a koszt eksploatacyjny przy dobrze zaprojektowanej i wykonanej instalacji jest już znikomy – wyjaśnia specjalistka.
POIiŚ, pożyczki z NFOŚiGW i niezbędna wiedza
Jeśli chodzi o finansowanie takich przedsięwzięć, to przedsiębiorców może zachęcić możliwość skorzystania z POIiŚ, co więcej, jak informuje Aneta Więcka, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w najbliższych dniach powinien uruchomić pożyczki na podnoszenie efektywności systemów ciepłowniczych.
Zainteresowanym bardziej szczegółowymi informacjami polecamy 4. Międzynarodową Konferencję Słoneczne Systemy Ciepłownicze, która odbędzie się w dniach 21-22.09.2016 w Billund w Danii. Podczas konferencji zostaną przedstawione m.in. duńskie doświadczenia w zakresie budowy i funkcjonowania instalacji kolektorów słonecznych z sieciami ciepłowniczymi.
Ewa SzekalskaDziennikarz
Tekst powstał we współpracy z Instytutem Energetyki Odnawialnej.
