© polsinaut
Potężny, niemal 200-stronicowy raport UN Global Compact stanowi przegląd problemów jakości powietrza w Polsce, kosztów z nimi związanych i możliwości poprawy tego stanu rzeczy. Jak wskazuje sama nazwa dokumentu, skupia się on w głównej mierze na jakości powietrza w miastach. Polskie miasta znajdują się bowiem na czołowych miejscach wśród miast europejskich notujących najwyższe stężenia substancji szkodliwych dla zdrowia.
Jak czytamy w dokumencie, również niewielkie stężenia, w szczególności drobnych pyłów, przyczyniają się do zachorowań i przedwczesnych zgonów. Eksperci WHO szacują np., że z powodu zanieczyszczenia powietrza przeciętna długość życia mieszkańca Europy ulega skróceniu o prawie dziewięć miesięcy.
Te skutki zdrowotne przekładają się na koszty – koszty leczenia, koszty nieobecności w pracy ponoszone przez pracowników, wydatki publiczne na świadczenia rentowe czy mniejszy wzrost PKB.
W 2015 r. w Unii Europejskiej na skutek wysokich stężeń PM2,5 utracono średnio ok. 16 mln dni pracy, co – jak się szacuje – kosztuje ok. 2,1 mld euro rocznie. Inny przykład: w samej tylko Warszawie całkowite koszty zdrowotne zanieczyszczeń powietrza wynoszą od 6 mld do 18 mld zł rocznie.
Są konkretne rozwiązania, ale konieczna lepsza koordynacja działań
W tym kontekście dokument skupia się na najważniejszych barierach stojących na drodze poprawy jakości powietrza w Polsce. Są to głównie brak wspólnych i skoordynowanych działań między poszczególnymi organami władzy publicznej. Raport pokazuje propozycje konkretnych rozwiązań, które mają pomóc w walce o czyste powietrze. Należy do nich między innymi rozwój rynku samochodów elektrycznych, a także rozwój budownictwa niskoenergetycznego i pasywnego czy termomodernizacja budynków.
Raport wskazuje na realną możliwość obniżenia poziomu zanieczyszczenia powietrza przy wykorzystaniu istniejących sieci ciepłowniczych. Proponuje również zastępowanie węgla gazem, korzystanie z odnawialnych źródeł energii, np. poprzez szersze zastosowanie pomp ciepła napędzanych energią elektryczną produkowaną w Polsce. Wskazuje na potrzebę wymiany starych kotłów grzewczych na urządzenia spełniające unijne standardy emisyjne, jak również na potrzebę przyjęcia norm jakości węgla.
Walka o jakość powietrza to wspólna sprawa
W przygotowanie raportu zaangażowali się przedstawiciele rządu, samorządów, Banku Światowego, Najwyższej Izby Kontroli, instytucji kontroli środowiska, NFOŚiGW, ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu UNFCCC, Alarmów Smogowych, a także naukowcy, lekarze i inni.
Główne zagadnienia dotyczące likwidacji niskiej emisji zawarte w raporcie zostaną omówione podczas V Kongresu PORT PC, 20 października br. w Warszawie w czasie Targów RENEXPO.
Temat przedstawi dyrektor generalny Global Compact w Polsce Kamil Wyszkowski oraz autor rozdziału dot. niskiej emisji, prezes Krakowskiego Alarmu Smogowego Andrzej Guła. Andrzej Guła zaprezentuje m.in. doświadczenia w budowaniu świadomości społecznej w kwestii walki z niską emisją. W ciągu kilku lat powstało kilkanaście Alarmów Smogowych, które skutecznie wpływają na zmianę społecznego postrzegania zagrożenia smogiem w Polsce.
Ewa SzekalskaDziennikarz
Tekst powstał przy współpracy z Polską Organizacją Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC).
