36 proc. sprawdzanych zabawek nie spełnia wymogów bezpieczeństwa, np. przekracza dopuszczalny poziom stężenia ftalanów - informuje we wtorek Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, wskazując na wyniki kontroli KAS, UOKiK i Inspekcji Handlowej prowadzonej w lutym i marcu br.
W komunikacje napisano, że Krajowa Administracja Skarbowa, Inspekcja Handlowa oraz Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów sprawdzały bezpieczeństwo zabawek importowanych spoza Unii Europejskiej.
Celem projektu, jak wyjaśniono, było niedopuszczenie do wprowadzenia na rynek zabawek, które stwarzają poważne zagrożenie chemiczne dla dzieci.
Wspólne działania KAS, IH i UOKiK były prowadzone na terenie całego kraju od 1 lutego do 31 marca 2021 r. Ich celem, podkreśliła szefowa KAS Magdalena Rzeczkowska, było niedopuszczenie do obrotu zabawek, które stwarzają poważne zagrożenie chemiczne dla dzieci. Dodała, że zapewnienie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów to ważne, pozafiskalne zadanie KAS i obszar stałej współpracy pomiędzy KAS, UOKiK i Inspekcją Handlową. Jak przekazał prezes UOKiK Tomasz Chróstny, podczas kontroli sprawdzono bezpieczeństwo importowanych zabawek wykonanych w całości lub części z miękkiego plastiku. Były to m.in. skakanki, zabawki do wody, samochodziki, gryzaki czy lalki, które stanowiły największą część pobranych produktów. - To właśnie w tego typu zabawkach najczęściej wykrywane są ftalany – popularne zmiękczacze tworzyw sztucznych, które w zbyt wysokim stężeniu stanowią poważne zagrożenie chemiczne dla dzieci – ostrzega prezes UOKiK.
Toksyczność ftalanów
Przypomniano, że dopuszczalne stężenie ftalanów w zabawkach to 0,1 proc. w stosunku do masy materiału z dodatkiem plastyfikatorów (dodatków, które zwiększają parametry mechaniczne tworzyw sztucznych). Występowanie tych związków w stężeniach wyższych niż dopuszczalne jest niebezpieczne dla dzieci. Toksyczność ftalanów może być różna. Mogą powodować zaburzenia płodności oraz rozwój chorób takich jak alergia, uszkodzenia wątroby i nerek oraz nowotworów. Największe prawdopodobieństwo wykrycia ftalanów jest w zabawkach wykonanych w całości z polichlorku winylu (PCW) lub posiadających elementy z PCW. PCW nie posiada charakterystycznego zapachu, zatem nie można go w ten sposób wykryć. Obecność ftalanów nie jest też związana bezpośrednio z kolorystyką użytego materiału.
Kontrole skupiły się na zabawkach wykonanych z miękkiego plastiku lub z częściami wykonanymi z takiego materiału. Grupy zabawek, w których najczęściej wykrywane są ftalany to: lalki, piszczki, zabawki do kąpieli, zabawki z przyssawkami, piłki, piłki do skakania, kucyki, jednorożce, maski, skakanki, samochodziki i inne pojazdy dla dzieci posiadające miękkie opony, gryzaki, grzechotki.
Skontrolowano 316 tys. sztuk zabawek
W ciągu dwóch miesięcy skontrolowano 316 tys. sztuk zabawek, z czego ponad 114 tys. szt., czyli 36 proc. nie spełniało wymagań.
Badania wykonano w Centralnym Laboratorium Celno-Skarbowym Izby Administracji Skarbowej w Warszawie, Laboratorium Pomorskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Gdyni oraz w Specjalistycznym Laboratorium Produktów Włókienniczych i Analizy Instrumentalnej UOKiK w Łodzi. Zabawki, które skierowano do badań laboratoryjnych, zatrzymali funkcjonariusze z urzędów celno-skarbowych w Gdańsku, Lublinie, Poznaniu, Krakowie, Łodzi oraz Warszawie. 62 proc. zabawek pobrano do badań w Gdańsku co potwierdza, że najwięcej zabawek sprowadzanych jest drogą morską.
W działania zaangażowane były inspektoraty Inspekcji Handlowej na terenie województw, w których funkcjonariusze KAS dokonywali zatrzymań i wnioskowali o wydanie opinii o spełnianiu wymagań. Opinie dla organów celnych mogły być wydawane również w przypadku zabawek, które nie były pobierane do badań, ale zostały zatrzymane na granicy. Łącznie w ramach projektu wojewódzkie inspektoraty Inspekcji Handlowej (WIIH) wydały 83 opinie celne – 13 pozytywnych oraz 70 negatywnych.
Kontrole w latach ubiegłych
Zgodnie z informacją od stycznia do kwietnia 2021 r. KAS skontrolowała 520 tys. sztuk zabawek, z czego ponad 361 tys., czyli ok. 69 proc., nie spełniało wymagań (w tym formalnych). W 2020 r. było to ponad 136 tys. szt. zabawek, z których blisko 115 tys. nie spełniało wymagań. Natomiast w 2019 r. skontrolowano ponad 863 tys. szt. zabawek i stwierdzono, że niemal 857 tys. z nich jest niebezpiecznych. W 2018 r. skontrolowano ponad 596 tys. szt., z których aż 595 tys. nie spełniało wymagań.
Dodano, że w ciągu 4 lat (2018 r. – 30 kwietnia 2021 r.), laboratorium UOKiK przebadało 549 próbek pobranych przez inspektorów IH na rynku, stwierdzając przekroczenie dopuszczalnego stężenia ftalanów w 122 z nich (ok. 22 proc.).
Urząd zachęca do udziału w bezpłatnym webinarze UOKiK dla przedsiębiorców i kupujących: „TAK BEZPIECZNEJ ZABAWCE”, podczas którego będą prowadzone rozmowy z ekspertami UOKiK na temat najczęściej wykrywanych nieprawidłowości na rynku zabawek, a także o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie sprzedaży produktów dla maluchów. Transmisja spotkania odbędzie się na oficjalnym kanale UOKiK na You Tube. (PAP)
