Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
28.03.2024 28 marca 2024

Jak liczyć koszty i stawki w branży odpadowej? Na podstawie rzetelnych danych

Podstawą do opracowania polskiego systemu ROP i projektów finansowanych z nowej unijnej perspektywy finansowej powinna być kompleksowa analiza faktycznych kosztów selektywnej zbiórki. Póki co takiej nie ma. Czy MKiŚ się na jej sporządzenie odważy?

   Powrót       27 maja 2021       Odpady   

Mamy dobre wieści, 26 maja 2021 r. na posiedzeniu zespołu doradczego do spraw systemowych rozwiązań w zakresie gospodarki odpadami Jacek Ozdoba, podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska (MKiŚ), przyjął postulat ekspertów w sprawie sporządzenia analizy dotyczącej faktycznych kosztów selektywnej zbiórki w Polsce i jej opublikowanie. Kiedy? W najbliższym czasie. Przypomnijmy, że o sporządzenie takiej analizy osoby z branży wnioskowały już na początku 2019 r.

Kontrowersje wokół stawek

Niedawno ukazał się raport przygotowany na zlecenie Konfederacji Lewiatan przez firmę Deloitte Advisory nt. „Szacunek kosztu netto selektywnej zbiórki, transportu i zagospodarowania selektywnie zbieranych odpadów opakowaniowych pochodzących z gospodarstw domowych” (więcej pisaliśmy tutaj) oraz zostały opublikowane założenia do projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw (tzw. ustawa opakowaniowa).

Jak komunikuje jednak Konfederacja Lewiatan, zbieżność danych wyrażonych kwotowo, a podanych w obu wspomnianych publikacjach, została przez niektórych interesariuszy mylnie zinterpretowana, jako różne stawki opłaty produktowej.

- Należy wyjaśnić, że szacunkowe „koszty” gospodarowania odpadami opublikowane w Raporcie nie są tym samym co „stawki”. Zestawienie stawek zawarte w propozycji Ministerstwa Klimatu i Środowiska (dalej: MKiŚ) z końca kwietnia br. opiera się na systemie czeskim i opłatami na podstawie tych stawek obciążani są poprzez organizację odzysku EKO–KOM przedsiębiorcy wprowadzający produkty w opakowaniach na rynek za 1 tonę poszczególnego rodzaju opakowania - wyjaśnia Dorota Zawadzka-Stępniak, dyrektorka departamentu energii i zmian klimatu Konfederacji Lewiatan.

Dodaje także, że należy również zwrócić uwagę, że zaprezentowane stawki dotyczą roku 2019, a w 2021 roku nastąpiła w Czechach ich zmiana. Suma zebranych wpłat od przedsiębiorców ma pokryć koszt funkcjonowania systemu zbiórki selektywnej, a także zawiera ustalone w czeskim prawie dopłaty do sortowania odpadów. Należy podkreślić, że stawki w systemie czeskim, jak i każdym innym systemie Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta, nie są tożsame z jednostkowymi kosztami netto zbiórki i zagospodarowania odpadów opakowaniowych w analizowanych systemach.

Nie można porównywać kosztów ze stawkami

Autorzy raportu dodatkowo podkreślają (co może nie być oczywiste dla czytelników spoza branży), że ilość odpadów opakowaniowych zebranych, przesortowanych i przekazanych do recyklingu jest różna (niższa) od ilości samych opakowań wprowadzonych na rynek. Wyliczony w raporcie jednostkowy koszt netto odpadów opakowaniowych pochodzących z gospodarstw domowych odnosi się zatem do odpadów opakowaniowych zebranych, przesortowanych i przekazanych do recyklingu, natomiast stawka dla przedsiębiorców odnosi się do ilości (wolumenu) opakowań wprowadzanych na rynek. Tym samym liczby zaprezentowane w raporcie, nie są więc stawkami, jakie ma płacić przedsiębiorca, a są szacunkiem rzeczywistych kosztów związanych z zagospodarowaniem konkretnej frakcji odpadów opakowaniowych od momentu ich odebrania od mieszkańców po przygotowanie na potrzeby recyklera. Dlatego nie można ich porównywać bezpośrednio ze stawkami zaproponowanymi przez MKiŚ. Aby mogły być porównywane ze stawkami zaprezentowanymi z MKiŚ, wymagają przeprowadzenia stosownych kalkulacji, uwzględniając potencjalne inne składniki kosztów, które nie są publicznie znane, a mogły zostać ujęte przez MKiŚ w zaprezentowanych stawkach.

Czytaj: Wyliczanie stawek opakowaniowych w nowym systemie ROP jak w czeskim filmie

Dodatkowo wskazują, że przygotowana analiza odnosi się do kosztów netto selektywnej zbiórki, transportu i zagospodarowania odpadów opakowaniowych, występujących w dzisiaj obowiązującym systemie gospodarki komunalnej. Kluczowym elementem formuły określającej całkowity wkład wprowadzającego jest zdefiniowanie kształtu systemu ROP po zmianach oraz określenie dokładnej struktury kosztów rodzajowych do pokrycia, w tym m.in. adresata odpowiedzialności finansowej za zagospodarowanie frakcji nienadającej się do recyklingu. Tym samym raport nie przesądza o kształcie tego systemu, w szczególności o finansowej czy też finansowo-operacyjnej roli organizacji odzysku.

Dane z Raportu Eko-Kom „Strategie 21”

Jak wyjaśnia w rozmowie z redakcją Anna Larsson, dyrektor ds. wdrażania modeli GOZ w Reloop Platform, należy wziąć pod uwagę, że w raporcie opublikowanym przez czeską organizacje odzysku Eko-Kom jesienią 2020 r., przewiduje się znaczący wzrost opłat, które będą ponosili producenci. - Na przykład, dla metalowych opakowań po napojach stawki mogą wzrosnąć nawet o 752 proc., zaś dla opakowań z tworzyw przewiduje się wzrost dochodzący do 190 proc. – wskazuje Anna Larsson.

Eksperta stwierdza, że powiązanie przyszłego poziomu dofinansowania zbiórki odpadów opakowaniowych w Polsce z obecnie obowiązującymi opłatami w Czechach nie wydaje się uzasadnione. – Kluczowe byłoby stosowanie zasady określonej w art 8a Ramowej Dyrektywy Odpadowej dotyczącej kosztów referencyjnych netto, czyli rzeczywistych kosztów gospodarowania odpadami opakowaniowymi pomniejszonych o przychody ze sprzedaży surowców wtórnych – wskazuje.

Tym samy wracamy do punktu wyjścia – podstawą budowania nowego systemu ROP muszą być rzetelne i wiarygodne dane.

Katarzyna Zamorowska: Dyrektor ds. komunikacji

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Pilnie wprowadzić ROP. Apel o przyjęcie ustawy (27 marca 2024)Recykling nawet 15,6 razy większy przy zbiórce selektywnej. Dane z Europy i Polski o tworzywach sztucznych (27 marca 2024)Debata Rady nt. wniosku KE dot. przeglądu ramowej dyrektywy ws. odpadów (27 marca 2024)Francuskie Zgromadzenie Narodowe przyjęło ustawę przeciwko fast fashion (19 marca 2024)Cele redukcyjne poniżej oczekiwań, dobry krok z odpadami zmieszanymi. Głosy ws. rewizji dyrektywy (15 marca 2024)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony