Obniżenie wymogu dotyczącego liczby mieszkańców miast oraz zawężenie możliwych działań inwestycyjnych – to główne zmiany w programie Kawka, które zatwierdziła Rada Nadzorcza Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Do wykorzystania pozostało blisko 120 mln zł.
NFOŚiGW zweryfikował program priorytetowy Kawka „Poprawa jakości powietrza Część 2) Kawka – Likwidacja niskiej emisji, wspierająca wzrost efektywności energetycznej i rozwój rozproszonych odnawialnych źródeł energii” w celu zapewnienia komplementarności z funduszami unijnymi, w tym Regionalnymi Programami Operacyjnymi 2014-2020. Dzięki temu więcej miejscowości będzie mogło skorzystać z dotacji na zmniejszenie szkodliwych zanieczyszczeń powietrza. Ze wsparcia będzie można skorzystać we wszystkich województwach kraju.
Zmieniona została wielkość miejscowości (określonej jako liczba ludności) z 10 tys. do 5 tys., kwalifikującej przedsięwzięcia z danego obszaru do dofinansowania, ograniczenie nie dotyczy miejscowości uzdrowiskowych. W zmienionym programie zawężono katalog przedsięwzięć do likwidacji bądź modernizacji lokalnych źródeł ciepła oraz do działań edukacyjno–informacyjnych. Wprowadzono przy tym dodatkowe wymagania dla kotłów opalanych paliwem stałym, gdy przedmiotem zadania będzie wymiana istniejącego węglowego źródła ciepła na urządzenie o wyższej sprawności.
- W mniejszych ośrodkach, ze względu na brak systemów centralnego ogrzewania, niska emisja występuje nawet w większej skali aniżeli w dużych miastach. Problem ten został podkreślony w szerokich konsultacjach społecznych, dlatego program Kawka będzie skierowany także do mniejszych miejscowości – mówi Dorota Zawadzka–Stępniak, Zastępca Prezesa Zarządu NFOŚiGW.
Budżet programu Kawka wynosi 120 mln zł. NFOŚiGW chce w trzecim kwartale tego roku rozpocząć kolejny nabór wniosków dla WFOŚiGW.
Dotychczasowe osiągnięcia
W dwóch pierwszych edycjach programu Kawka na poprawę jakości powietrza przyznanych zostało łącznie prawie 637 mln zł. Z finansowania skorzystało ponad 60 miast w 12 regionach kraju. Zlikwidowanych zostało prawie 34,5 tys. pieców węglowych i zastąpiono je przyłączami do miejskich sieci ciepłowniczych i prawie 9 tys. niskoemisyjnymi źródłami ciepła, takimi jak: kotły gazowe, pompy ciepła, ogrzewanie elektryczne.
Celem Programu priorytetowego Kawka jest zmniejszenie narażenia ludności na oddziaływanie zanieczyszczeń powietrza, w szczególności pyłów PM10, PM2,5 oraz benzo(a)pirenu zagrażających zdrowiu i życiu ludzi w strefach, w których występują znaczące przekroczenia dopuszczalnych i docelowych poziomów stężeń tych zanieczyszczeń i dla których opracowane zostały programy ochrony powietrza. Pieniądze z dotacji płyną do samorządów, ale ostatecznym odbiorcą dofinansowania mogą być m.in. osoby fizyczne, wspólnoty mieszkaniowe, deweloperzy. Dofinansowanie wynosi do 90 proc. kosztów kwalifikowanych inwestycji z czego ze środków NFOŚiGW dofinansowanie w formie dotacji wynosi 45 proc. Pozostała część będzie uzupełniana przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska w ustalonej przez nie formie.
Program Kawka służy m.in. wsparciu realizacji postanowień Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy (CAFE), która wprowadza zasady zarządzania jakością powietrza w strefach i aglomeracjach. Dyrektywa została transponowana do prawa polskiego ustawą z dnia 13 kwietnia 2012 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska.
(Źródło: NFOŚiGW)
