Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
19.03.2024 19 marca 2024

Plastikowa rewolucja u progu

Grill bez plastikowych jednorazowych talerzy i sztućców, napój bez plastikowej słomki czy kawa bez plastikowego mieszadełka – taki obraz czeka nas już od 3 lipca. Komisja Europejska opublikowała niedawno wytyczne wdrażania tzw. dyrektywy SUP.

   Powrót       16 czerwca 2021       Odpady       Artykuł promocyjny   

Już 3 lipca br. zakaz wprowadzania do obrotu obejmie wiele jednorazowych przedmiotów plastikowych. Jakie produkty pożegnamy na stałe? Produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, takie jak patyczki higieniczne, sztućce (widelce, noże, łyżki, pałeczki), talerze, słomki, mieszadełka do napojów, patyczki mocowane do balonów, a także wykonane z polistyrenu ekspandowanego (styropianu) kubki i pojemniki na napoje oraz pojemniki na żywność, z których żywność jest spożywana bezpośrednio bez dalszej obróbki.

P jak plastik, P jak problem…

Ograniczenia wynikają z tzw. dyrektywy SUP, czyli dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904, której celem jest zmniejszenie wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko. Na podjęcie takich kroków prawnych wpływ miała rosnąca ilość odpadów z tworzyw sztucznych i ich przedostawanie się do środowiska (w szczególności morskiego). Problemem są szczególnie produkty jednorazowego użytku, które są przeznaczone do użycia na krótki czas, bądź tylko raz, po czym zostają wyrzucone.

Przeprowadzony pomiar zaśmiecania plaż w Unii Europejskiej pokazał, iż tworzywa sztuczne stanowią około 80-85 proc. odpadów w środowisku morskim. Z tego 50 proc. stanowią artykuły jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, natomiast przedmioty związane z połowami – 27 proc. całości odpadów w środowisku morskim. Odpady te bezpośrednio zagrażają zdrowiu i życiu zwierząt wodnych. Ponadto, powstały z rozkładu tworzyw sztucznych mikroplastik jest pochłaniany przez zwierzęta morskie, które następnie są spożywane przez ludzi, co ostatecznie prowadzi do przedostawania się plastiku do organizmu człowieka.

Nie tylko kubki i tacki

Powyższa dyrektywa wprowadza także nakaz zmniejszenia stosowania opakowań jednorazowego użytku wykonanych z tworzyw sztucznych, takich jak kubki na napoje (w tym pokrywki i wieczka) oraz opakowań na żywność, takich jak pojemniki na żywność (z pokrywą lub bez), projektowanych do bezpośredniego spożycia z nich żywności – m.in. pojemniki na żywność typu fast food. Podjęte działania mają być skierowane na trwałe zmniejszenie stosowania tych produktów, między innymi poprzez zapewnienie konsumentom dostępności opakowań wielokrotnego użytku.

Więcej segregujemy – więcej wykorzystamy

Co więcej, już w 2025 roku plastikowe butelki powinny stanowić 77 proc. wszystkich produktów jednorazowego użytku przeznaczonych do recyklingu, a w 2029 r. poziom ten powinien wzrosnąć do 90 proc. Pomóc w osiągnięciu celu ma wprowadzenie systemu zwrotu i kaucji plastikowych butelek. Od 2025 roku plastikowe butelki typu PET powinny zawierać co najmniej 25 proc. tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu, natomiast w 2030 roku już 30 proc.

Podpaski higieniczne, tampony, chusteczki nawilżane przeznaczone do higieny osobistej albo użytku domowego, a także wyroby tytoniowe z filtrami i same filtry oraz kubki na napoje – te artykuły powinny być opatrzone czytelnym oznakowaniem na opakowaniu, zawierającym informacje dla konsumenta o odpowiedniej metodzie gospodarowania odpadami w przypadku danego produktu oraz o obecności tworzyw sztucznych w tym produkcie i o negatywnym wpływie na środowisko. Konsument, który kupuje jedzenie na wynos i wybiera opakowanie z tworzywa, wkrótce będzie musiał się liczyć z dodatkową opłatą.

Rozszerzona odpowiedzialność producentów (ROP)

Zmiany obciążą też producentów, którzy będą zobligowani do ponoszenia kosztów w zakresie zbierania odpadów, które powstały z ich produktów(1). Pokrycie kosztów będzie obejmować także transport i przetwarzanie, oraz nakłady na edukację dotyczącą dalszego wykorzystania takich produktów. ROP dotyczyć będzie też producentów narzędzi połowowych zawierających tworzywa sztuczne.

Jakie terminy?

Państwa członkowskie powinny do 3 lipca 2021 roku wprowadzić zapisy dyrektywy do przepisów krajowych i w nich uszczegółowić postępowanie z produktami z tworzyw sztucznych. W Polsce w marcu br. został przygotowany projekt zmiany ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej. Aktualnie projekt jest na etapie opiniowania.

Zmiany, których przedsiębiorcy mogą się spodziewać w Polsce, to m.in. pobieranie od nabywców opłaty za opakowania jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych czy też konieczność prowadzenia ewidencji liczby nabytych i wydanych opakowań oraz składanie sprawozdania poprzez rejestr BDO. Uprzedzając rozbieżne interpretacje, Komisja Europejska opublikowała wytyczne, które mają ułatwić wdrażanie ww. dyrektywy(2) (Dz. Urz. UE C 216 z 7.06.2021, str. 1).

AtmotermArtykuł powstał we współpracy z firmą Atmoterm SA

Przypisy

1/ Dotyczy to m.in. producentów produktów jednorazowego użytku, takich jak opakowania na żywność, z których żywność można spożyć na miejscu lub na wynos bez dodatkowej obróbki, paczki i owijki zawierające żywność do bezpośredniego spożycia, butelki na napoje, włącznie z pokrywkami i wieczkami, kubki na napoje, wyroby tytoniowe, czy lekkie torby na zakupy.2/ Treść wytycznych dostępna tutaj:
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=uriserv%3AOJ.C_.2021.216.01.0001.01.POL&toc=OJ%3AC%3A2021%3A216%3AFULL

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

ROP na dwa tempa, segregacja BiR i mapa drogowa dla porzuconych odpadów niebezpiecznych (06 marca 2024)Bioodpady a recykling. Interpelacja Anny Sobolak i odpowiedź Anity Sowińskiej (05 marca 2024)Potencjał, który trzeba wyzwolić. Przyszłość recyklingu aluminium według Fundacji RECAL (01 marca 2024)Recykler galernikiem GOZ-u? Dobre praktyki w recyklingu tworzyw sztucznych (15 lutego 2024)W labiryncie plastiku. Biznes debatuje na Sustainable Industry Lab'24. (06 lutego 2024)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony