Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
29.03.2024 29 marca 2024

Miażdżące stanowisko biznesu ws. projektu ustawy ROP. Co o propozycji ministerstwa sądzą producenci?

Zdaniem przedstawicieli biznesu, zaproponowany model ROP jest sprzeczny z obowiązującym prawodawstwem, w tym m.in. narusza przepisy Konstytucji RP. Producenci wskazują szereg zastrzeżeń natury systemowej i mówią wprost: ustawę trzeba napisać od nowa.

   Powrót       08 września 2021       Odpady   

- Niestety, zmuszeni jesteśmy wyrazić nasze głębokie rozczarowanie i konsternację treścią przedstawionego projektu ustawy. Projekt, którego kwintesencją ma być wdrożenie do polskiego porządku prawnego zasady Rozszerzonej Odpowiedzialności Producentów, koncentruje się głównie na administracyjnym poborze i podziale środków od wprowadzających produkty w opakowaniach, marginalizując cel dla którego ROP została stworzona – piszą we wspólnym stanowisku(1) przedstawiciele sześciu organizacji reprezentujących branżę producentów wyrobów w opakowaniach.

O założeniach nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw (numer z wykazu: UC81) można przeczytać tutaj.

W liście do Jacka Ozdoby, sekretarza stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska (MKiŚ), odpowiedzialnego w resorcie za kwestie gospodarki odpadami, organizacje te wskazują, że przedstawiony projekt ustawy nie uwzględnia przedstawianych od wielu miesięcy przez branże postulatów i propozycji. – Zamiast tego, zaprojektowane zostały rozwiązania wysoce niesprawiedliwe społecznie, systemowo szkodliwe, wewnętrznie sprzeczne i nierealizowalne – wskazano. To jednak nie wszystko. Wskazano, że proponowane przez MKiŚ regulacje naruszają zarówno przepisy wynikające z dyrektywy ramowej ws. odpadów, jak i ustawy zasadniczej - Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Rozszerzona Odpowiedzialność Konsumenta?

Sygnatariusze listu uważają, że proponowany model ROP „nie przewiduje żadnych narzędzi mających na celu podnoszenie efektywności poszczególnych etapów gospodarowania odpadami opakowaniowymi w celu osiągnięcia wymaganych poziomów recyklingu”. Jak dodano, przyjęcie ustawy w zaproponowanym kształcie doprowadzi do wzrostu cen produktów w opakowaniach, co oznacza, że konsekwencje przyjętej ustawy końcowo przeniesione zostaną na konsumentów, „zmuszonych do ponoszenia wyższych kosztów kupowanych produktów”. – Dlatego naszym zdaniem, prace nad rozwiązaniami dotyczącymi ROP powinny zacząć się od początku z udziałem wszystkich uczestników systemu bez dzielenia ich na „grupy interesu” – napisano.

Czytaj też: [WYWIAD] Myślenie, że nowy ROP da „furę nowego pieniądza” to pułapka. I tak zapłaci konsument

Projektodawca powinien zapoznać się z analizą prawną…

Jak wskazano, przedstawiony projekt budzi szereg fundamentalnych zastrzeżeń natury systemowej, w tym celów, jakie ma spełniać”. List do ministra uzupełniono dodatkowo o analizę prawną projektu, w której wykazano wątpliwości co do zgodności z prawodawstwem unijnym i krajowym. Wykazano w niej m.in. ryzyko faktycznego ponoszenia przez wprowadzających kosztów przewyższających koszt zagospodarowania odpadów w systemie ROP. - Projekt przewiduje, że wprowadzający produkty w opakowaniach wypełnią swoje zobowiązania w zakresie zapewnienia gospodarowania odpadami opakowaniowymi powstałymi z opakowań przeznaczonych dla gospodarstw domowych, w tym ich recyklingu, poprzez zapłatę opłaty opakowaniowej (o ile obowiązków tych nie realizują samodzielnie). Sama zapłata opłaty opakowaniowej nie zwalnia jednak wprowadzających z odpowiedzialności za wypełnienie swoich zobowiązań – jak wskazano powyżej, w przypadku nieosiągnięcia wymaganych poziomów recyklingu wprowadzający będą obciążeni opłatą produktową – czytamy. Jak wskazano, „w praktyce może zatem dochodzić do sytuacji, w których koszty finansowe ponoszone przez wprowadzających (obejmujące opłatę opakowaniową i opłatę produktową) przewyższą koszty gospodarowania odpadami opakowaniowymi, co jest sprzeczne z Dyrektywą Ramową”. 

Główne wady projektu ustawy o ROP, jakie wskazuje Konfederacja Lewiatan:

1. Brak zapewnienia realizacji odpowiednich poziomów recyklingu
2. Podatkowy charakter proponowanych rozwiązań
3. Brak powiązania pomiędzy opłatami wnoszonymi przez wprowadzających produkty w opakowaniach a realizacją poziomów recyklingu (nieograniczona odpowiedzialność wprowadzających produkty w opakowaniach)
4. Brak zachęt o charakterze organizacyjnym
5. Brak jasnego sformułowania zasad ekomodulacji
6. Ryzyko braku możliwości wprowadzenia efektywnego systemu depozytowego
7. Krajowa wersja oznakowania sposobu sortowania odpadów opakowaniowych będąca mało skuteczna, kosztowna i stanowiąca ryzyko dla funkcjonowania rynku wspólnotowego
8. Brak równości podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie nakładanych obciążeń
9. Nadmierne obciążenia administracyjne
10. Bardzo wysoki koszt prowadzenia kampanii edukacyjnych
11. Niejasny podział strumienia odpadów i jego konsekwencje
12. Marginalizacja organizacji odpowiedzialności producentów
13. Brak jasności definicji opakowania wielomateriałowego
14. Niejasności co do obowiązków w zakresie zawartości materiału z recyklingu w butelkach do 3 litrów, niezrozumiałe rozbieżności pomiędzy regulacjami a dyrektywą SUP
15. Nadmierne obciążenia administracyjne względem branży recyklerów
16. Wątpliwości związane z opłatą opakowaniową
17. Konieczność wydłużenia okresów przejściowych dla wejścia w życie innych obowiązków np. w zakresie toreb biodegradowalnych

Poważne wątpliwości prawne co do zgodności z krajową ustawą zasadniczą wzbudza także przekazanie na mocy ustawy szeregu kwestii do uregulowania w drodze rozporządzenia. - O ile uregulowanie w drodze rozporządzeń np. konkretnych poziomów recyklingu, zawartości materiałów pochodzących z recyklingu czy innych zagadnień szczegółowych wydaje się być co do zasady uzasadnione, o tyle wątpliwe z prawnego punktu widzenia pozostaje przeniesienie do aktu rangi podustawowej regulacji dotyczącej ciężarów finansowych ponoszonych przez podmioty prywatne w tak szerokim zakresie, jak czyni to projekt – wskazano, dodając, że rozwiązanie takie stoi w sprzeczności z art. 92 ust. 1 Konstytucji.

Treść stanowiska(2) oraz dołączona do niego opinia prawna(3) dostępne są w przypisach na dole strony.

Czytaj też: [OPINIA EKSPERTA] Rozszerzona Odpowiedzialność Producenta – wolny rynek, ale w przemyślanych ryzach prawnych

Członkowie Konfederacji Lewiatan jednoznacznie negatywnie oceniają projekt ustawy

Podobne stanowisko wystosowali przedstawiciele Konfederacji Lewiatan (KL). W swojej opinii KL dodaje ponadto, że projekt przedmiotowej ustawy „jest także wewnętrznie niespójny i skonstruowany w oparciu o błędne założenia oraz sprzeczny z postulatami prezentowanymi w Europejskim Zielonym Ładzie, jak i w Polskim Ładzie”. - W ocenie członków KL nie jest możliwe zaproponowanie jednostkowych zmian lub modyfikacji do wskazanych tam rozwiązań dlatego, że ustawodawca przyjął systemowo błędne założenia wobec zasad funkcjonowania systemu ROP w Polsce. Konieczna jest zatem fundamentalna zmiana założeń dla polskiego systemu ROP, skutkująca koniecznością przygotowania zupełnie nowego Projektu ustawy, z uwzględnieniem postulatów i uwag wszystkich uczestników systemu – wskazuje Maciej Witucki, prezydent Konfederacji Lewiatan, w liście do wiceministra Ozdoby.

W swoim stanowisku KL przedstawiła 17 głównych wad projektu ustawy o ROP oraz ich biznesowe i prawne konsekwencje (szczegóły w ramce obok). Stanowisko jest jednoznaczne: „Nie proponujemy nowego brzmienia poszczególnych artykułów, gdyż bez fundamentalnej zmiany założeń wobec kształtu polskiego systemu ROP, takie modyfikacje nie są w stanie skorygować zapisów przedstawionych w Projekcie w odpowiednim zakresie tj. zakresie umożliwiającym osiągnięcie celów zgodnie z duchem wdrażanej Dyrektywy Odpadowej” – wskazano.

Treść stanowiska Konfederacji Lewiatan(4) dostępna jest w przypisie dolnym.

Odpadowi malkontenci?

To kolejne już negatywne opinie dotyczące projektu ustawy ROP. Wcześniej negatywne opinie na temat proponowanego modelu ROP wyrazili przedstawiciele Związku Miast Polskich oraz Związku Przedsiębiorców i Pracodawców.

Joanna Spiller: Dziennikarz, inżynier środowiska Teraz SamorządWięcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.

Przypisy

1/ Stanowisko podpisali przedstawiciele: Związku Pracodawców Przemysłu Opakowań i Produktów w Opakowaniach EKO-PAK, Polskiej Federacji Producentów Żywności Związek Pracodawców, Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego, POLBISCO Stowarzyszenia Polskich Producentów Wyrobów Czekoladowych i Cukierniczych, Stowarzyszenia Krajowej Unii Producentów Soków oraz Polskiego Stowarzyszenia Przemysłu Kosmetycznego i Detergentowego2/ Wspólne stanowisko organizacji gospodarczych wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi:
https://www.teraz-srodowisko.pl/media/pdf/aktualnosci/10811-wspolne-stanowisko-organizacji-projekt-nowelizacji-ustawy-o-gospodarce-opakowaniami-i-odpadami-opakowaniowymi-rop.pdf
3/ Analiza prawna:
https://www.teraz-srodowisko.pl/media/pdf/aktualnosci/10811-analiza-prawna-projekt-rop.pdf
4/ Stanowisko Konfederacji Lewiatan:
https://www.teraz-srodowisko.pl/media/pdf/aktualnosci/10811-Stanowisko-dotyczace-ROP-KL.pdf

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Pilnie wprowadzić ROP. Apel o przyjęcie ustawy (27 marca 2024)Recykling nawet 15,6 razy większy przy zbiórce selektywnej. Dane z Europy i Polski o tworzywach sztucznych (27 marca 2024)Debata Rady nt. wniosku KE dot. przeglądu ramowej dyrektywy ws. odpadów (27 marca 2024)Francuskie Zgromadzenie Narodowe przyjęło ustawę przeciwko fast fashion (19 marca 2024)Cele redukcyjne poniżej oczekiwań, dobry krok z odpadami zmieszanymi. Głosy ws. rewizji dyrektywy (15 marca 2024)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony