Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
29.03.2024 29 marca 2024

10 proc. światowych funduszy na ochronę przyrody? Zakończył się Kongres IUCN

Uwzględnienie utraty bioróżnorodności w analizach ekonomicznych i finansowych to jedna z deklaracji uczestników zakończonego w ub. tygodniu Kongresu Światowej Unii Ochrony Przyrody. Co jeszcze postanowiono w kwestii bioróżnorodności?

   Powrót       15 września 2021       Zrównoważony rozwój   

O priorytetach w ochronie światowej przyrody rozmawiano w ub. tygodniu podczas Światowego Kongresu Ochrony Przyrody IUCN (ang. International Union for Conservation of Nature). Dyskusje w Marsylii trwały ponad tydzień, zgromadziły ponad 6000 uczestników i 3,5 tys. słuchaczy on-line. Na spotkaniach pojawił się m.in. prezydent Francji Emanuel Macron, Francja była gospodarzem spotkania. Z Polski osobiście w spotkaniu wzięły udział dwie osoby.

Rozmowy dotyczyły trzech głównych tematów: ram ochrony bioróżnorodności po 2020 r., które mają zostać przyjęte przez strony Ramowej Konwencji ONZ w sprawie Różnorodności Biologicznej; roli przyrody w globalnym ożywieniu po pandemii COVID-19; oraz potrzeby przekształcenia globalnego systemu finansowego i inwestycji bezpośrednich w projekty przynoszące korzyści przyrodzie. Konferencja stron konwencji ws. bioróżnorodności, COP15, miała się odbyć w ub. roku, lecz z powodu pandemii przenoszono dwukrotnie jej termin. Ostatecznie spotkanie ma się odbyć w kwietniu 2022 r. w Kunming, w Chinach. W międzyczasie, dodatkowym impulsem do politycznych deklaracji może się stać wirtualne spotkanie stron konwencji w październiku br.

IUCN

W skład działającej od 1948 r. IUCN wchodzi ponad 1400 członków z ponad 170 krajów, w tym 121 organizacji rządowych (od ministerstw, przez agendy rządowe, instytuty po muzea przyrodnicze). Z naszego kraju w działania IUCN zaangażowane są: Państwowa Rada Ochrony Przyrody, Fundacja Dziedzictwo Przyrodnicze, WWF Polska oraz Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody „Salamandra”.

Jakie wnioski?

Kongres zakończył się ogłoszeniem tzw. Manifestu Marsylskiego(1) oraz podjęciem zobowiązań na rzecz ochrony przyrody. Co zawiera Manifest Marsylski? Choć dokument nie ma mocy wiążącej, stanowi swoiste podsumowanie najważniejszych postanowień Kongresu. W dokumencie podkreślono to, w jak kluczowym znajdujemy się momencie. „Następne miesiące w dużej mierze zadecydują, jak kraje zajmą się kryzysem bioróżnorodności. Zdecydowane i oparte na współpracy działania są konieczne na konferencji  stron Konwencji o różnorodności biologicznej (CBD) COP-15 i poza nią. Jeśli mamy zabezpieczyć przyszłość życia na naszej planecie, musimy powstrzymać utratę bioróżnorodności do 2030 r. oraz osiągnąć odtwarzanie i odbudowę ekosystemów do 2050 r." – czytamy. IUCN wzywa też rządy, sektor prywatny, rdzenną ludność czy organizacje do podejmowania działań, które drastycznie zmniejszą przyczyny utraty bioróżnorodności i napędzą transformację we wszystkich sektorach. Podkreślono, że ponad połowa światowej gospodarki jest zależna od natury. Stąd wszelkie inwestycje związane z odbudową po pandemii, powinny być zrównoważone i zgodne z zasadą „nie szkodzić” (ang. no harm). „IUCN wzywa rządy do zreformowania systemów finansowych, gospodarczych i regulacyjnych oraz zakończenia dotacji, które szkodzą przyrodzie” – głosi manifest. Wskazała też, że co najmniej 10 proc. światowych inwestycji w odbudowę gospodarki powinny służyć ochronie i odtwarzaniu przyrody.

Bioróżnorodność w analizach finansowych i Wielki Błękitny Mur

Jeśli chodzi o zobowiązania, zaangażowanie zadeklarowały tak podmioty państwowe, jak i pozarządowe oraz przedstawiciele biznesu. Efektem kongresu IUCN było m.in. zobowiązanie Francji do osiągnięcia 30 proc. obszarów chronionych w kraju do 2022 r. i 5 proc. jej obszaru Morza Śródziemnego pod ścisłą ochroną do 2027 r. Tu francuskie NGO'sy pokazują regres, w stosunku do styczniowych obietnic prezydenta Emmanuela Macrona o objęciu 10 proc. obszarów morskich Francji ścisłą ochroną(2). Francja zobowiązała się też uwzględniać ryzyko finansowe związane z utratą bioróżnorodności w analizach ekonomicznych i finansowych oraz wzmocnić inwestycje sprzyjające bioróżnorodności, w szczególności tzw. nature-based-solutions, czyli oparte na przyrodzie rozwiązania wspierające transformację ekologiczną w rolnictwie i zwiększające akumulację dwutlenku węgla w lasach czy glebach.

Czytaj też: Antropocen w liczbach. Raporty o oddziaływaniu człowieka na planetę

Co poza Francją? Ponad 30 samorządów lokalnych, miast, organizacji partnerskich i IUCN zdecydowały się rozszerzyć powszechny dostęp do wysokiej jakości terenów zielonych i zwiększyć bioróżnorodność w 100 miastach, zamieszkiwanych przez ok. 100 mln obywateli, do 2025 roku, oraz ocenić ich wpływ zgodnie z Urban Biodiversity Index(3). Warto odnotować, że IUCN po raz pierwszy otworzyła się na członkostwo samorządów lokalnych. Zachodnie państwa Oceanu Indyjskiego będą z kolei przewodzić Inicjatywie Wielkiego Błękitnego Muru, czyli pierwszej regionalnie połączonej sieci mającej na celu rozwój odnawialnej niebieskiej gospodarki. Korzyści ma odczuć 70 mln ludzi, przy jednoczesnym zachowaniu i przywróceniu bioróżnorodności morskiej i przybrzeżnej. Bliższe nam państwo, Grecja, zobowiązała się do ograniczenia przełowienia ryb, przez ustanowienie stref zakazu połowów na 10 proc. swoich wód terytorialnych do 2030 r. oraz zmniejszenie zanieczyszczenia morza tworzywami sztucznymi o 60 proc.

Czerwona lista gatunków – słabe światełko w tunelu

Pozostając w temacie ochrony gatunków, warto wiedzieć, że w czasie kongresu zaprezentowano wyniki aktualizacji czerwonej księgi gatunków zagrożonych(4). Wynika z niej, że zagrożone są 38 543 gatunki z 138 734 poddanych ocenie. To niemal 28 proc. Dotyczy to 41 proc. płazów, 34 proc. drzew iglastych, 33 proc. koralowców rafowych, 26 proc. ssaków i 14 proc. ptaków. Mimo to IUCN zdecydowała się zachować optymistyczny ton, podkreślając poprawę zaobserwowaną u gatunków tuńczyka – dzięki wprowadzeniu kwot połowowych cztery gatunki zaczynają się odtwarzać.

Marta Wierzbowska-Kujda: Redaktor naczelna, sozolog

Przypisy

1/ Manifest w wersji angielskiej do pobrania pod linkiem:
https://www.teraz-srodowisko.pl/media/pdf/aktualnosci/10833-CGR-2021-Marseille-Manifesto-IUCN.pdf
2/ Więcej komentarzy NGO's w artykule (jęz. francuski):
https://www.actu-environnement.com/ae/news/congres-mondial-nature-uicn-marseille-bilan-38152.php4#xtor=ES-6
3/ Funkcjonuje europejski Urban Biodiversity Index oraz City Biodiversity Index.4/ Dane za artykułem Laurenta Radissona z redakcji Actu-Environnement:
https://www.actu-environnement.com/ae/news/biodiversite-uicn-liste-rouge-thons-38120.php4

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Za nami VI posiedzenie Komitetu Monitorującego program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej (28 marca 2024)Zielona Koalicja dla Zdrowia – jakie cele i strategia działania? (26 marca 2024)Zmiany klimatu zaburzają alpejskie ekosystemy (25 marca 2024)Offshore po szwedzku, czyli 22 marca - Dzień Ochrony Bałtyku w OX2 (22 marca 2024)Eksperci rozmawiali o przyszłości Odry. Wrocław (14 marca 2024)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony