Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
19.03.2024 19 marca 2024

Recyklowalność opakowań to pole do nadużyć. Czeka nas fala greenwashing-u?

GOZ zaczyna się już na początku cyklu życia produktu – w fazie projektowania. Stąd też ekoprojektowanie produktów w taki sposób, by były przydatne do recyklingu stanowi istotna kwestę. Pojęcie to jednak stanowić może pole do nadużyć…

   Powrót       14 października 2021       Odpady   

Zamykanie obiegu to niezbędny element zmniejszania negatywnego oddziaływania wytwarzanych produktów na środowisko naturalne. To także kluczowy element gospodarki o obiegu zamkniętym, u podstaw której w pierwszej kolejności leży zapobieganie powstawaniu odpadów, ponowne użycie, i dopiero w kolejnym etapie recykling. Kwestie te, jak również ekoprojektowanie i innowacje w zakresie opakowań, były przedmiotem dyskusji podczas jednej z debat towarzyszących Międzynarodowym Targom Ochrony Środowiska POLECO 2021 w Poznaniu. - Już w fazie projektowania wyrobów można określić potrzebną do produkcji energię, oszacować emisję gazów cieplarnianych, potrzebne do wykorzystania surowce, jak i kolejno możliwości ich efektywnego odzyskania z odpadów. Przy projektowaniu wyrobów nie można pominąć, możliwości wprowadzenia w kolejnym cyklu życia do wyrobu odzyskanego surowca. Zamykanie obiegów jest bowiem kluczowe, by zminimalizować odziaływanie na środowisko - wyjaśniała Katarzyna Błachowicz, koordynator Klastra Gospodarki Odpadowej i Recyklingu – Krajowy Klaster Kluczowy, podczas konferencji Ekosfera.

Czeka nas rewizja dyrektywy opakowaniowej

Eksperci wskazywali, że wytyczne dotyczące ekoprojektowania muszą być spójne dla wszystkich zainteresowanych podmiotów. – Regulacje muszą być jednolite na całym obszarze Unii Europejskiej. Ważnym ich elementem będzie rewizja dyrektywy opakowaniowej, która w najbliższych dniach zostanie ogłoszona – mówiła Anna Szałkowska, dyrektor zarządzająca Fundacji PlasticsEurope Polska, Stowarzyszenie Producentów Tworzyw Sztucznych. Jak wskazywała, w najbliższym czasie organy UE przedstawić mają propozycje rewizji dyrektywy, w tym elementów dotyczących opakowań. – Określone mają zostać definicje recyklowalności i zawartości recyklatu. Drugim ważnym elementem będzie zharmonizowanie działań – wyjaśniała.

Ujednolicenie definicji zdaniem ekspertów to kwestia pierwszorzędna, jak bowiem mówił Konrad Nowakowski, prezes Polskiej Izby Odzysku i Recyklingu Opakowań, „pojęcia są przez każdego przedsiębiorcę odmiennie rozumiane, co ważniejsze, kluczowe w tym zakresie pojęcia, rozumiane są w odmienny sposób nawet przez unijnych legislatorów”.

Czas na przedefiniowanie innowacji

Nowakowski w swojej wypowiedzi wskazywał ponadto, że w dyskusjach nad istotnymi w zakresie opakowań definicjami, nie należy pomijać pojęcia innowacji. – Musimy całkowicie przemodelować pojęcie innowacji, dzisiejsze innowacje obejmują wprowadzenie nowego produktu na rynek, branża gospodarki odpadami nie chce natomiast nowych produktów. Chcemy standaryzacji – mówił. – Spójrzmy na tę kwestię w ten sposób: dysponujemy milionem indywidualnych produktów, nie chcemy tworzyć miliona zakładów recyklingu dla każdego z nich. Innowacje musimy widzieć właśnie w ekoprojektowaniu – dodał.

Jak podkreślił, w tym zakresie wymagana jest zmiana systemowa. - Musimy całkowicie przemodelować system innowacji, w taki sposób, że innowacją będzie wytworzenie takiego samego produktu, jak dziś stosowany, ale w taki sposób, że on jest np. monomateriałowy, prostszy do recyklingu albo z większą zawartością surowców wtórnych – wskazywał. Zmiana systemowa zdaniem Nowakowskiego winna obejmować także modele biznesowe. - Musimy wykroczyć po za dzisiejsze schematy, ale brakuje zachęt. Największym wyzwaniem jest to, że każdego roku wzrasta ilość wytworzonych odpadów, przez co nie będziemy w stanie zwiększać możliwości technologicznych recyklingu. Stąd niezbędna jest w tym kontekście motywacja ekonomiczna do wprowadzania nowych modeli biznesowych niż tylko liniowych – powiedział.

Motywacja ekonomiczna i edukacja…

Eksperci wskazywali ponadto na rolę jaką pełni edukacja konsumentów. – Odpady nie trafiają do środowiska same (…). Problemem są ludzie i nasz rozpasany konsumpcjonizm – zwrócił uwagę Andrzej Kubik, przewodniczący działu ds. edukacji ekologicznej, zastępca przewodniczącego działu ds. zagospodarowania i recyklingu tworzyw sztucznych w Klastrze Gospodarki Odpadowej i Recyklingu – Krajowy Klaster Kluczowy. – Jeśli konsumenci nie zgodzą się na pewne wyrzeczenia, to całą opowieść o ekoprojektowaniu możemy włożyć między bajki, stąd podstawowo kwestia to edukacja – powiedział.

O jakich wyrzeczeniach mowa? Kubik jako przykład podał „mętną butelkę”. – Musimy odpowiedzieć sobie na pytanie, jak daleko jako konsumenci jesteśmy gotowi wyjść z naszej strefy komfortu i przyzwyczajeń. Czy zaakceptujemy butelkę na wodę, która nie będzie przeźroczysta? Której mętny kolor nie pokaże nam na sklepowych półkach krystalicznie czystej butelkowanej wody, nawet jeśli producent gwarantuje, że woda znajdująca się butelce spełnia najwyższe standardy? – pytał.

Czytaj też: Zielone pranie mózgu: nie daj się zwieść

W swojej wypowiedzi wskazał na jeszcze jedna kwestię, która może przysporzyć problemów. Recyklowalność produktów, czyli jak wyjaśniał, możliwość ich zwrócenia do obiegu, to „gigantyczny teren do nadużyć”. - Zaleje nas w najbliższym czasie fala greenwashing-u. Wszyscy będą udowadniać, że ich produkty są recyklowalne nawet w 100 proc. Tymczasem teoretyczna a praktyczna recyklowalność to są dwie zupełnie inne sprawy - mówił. – Możemy mówić, że coś jest recyklingowalne w 100 proc. I popierać to tylko badaniami naukowymi, jeśli jednak instalacja, która tego dokona nie istnieje, to nie mamy takiej metody – skonkludował.

Joanna Spiller: Dziennikarz, inżynier środowiska

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

„Ryzyko inwestowania w gospodarkę odpadami jest ogromne” - gospodarka odpadami A.D. 2024 (16 stycznia 2024)Porozumienie w sprawie ekoprojektowania. Rada UE i PE na wspólnym gruncie (05 grudnia 2023)Gospodarka odpadami w Polsce potrzebuje bodźców do rozwoju (28 listopada 2023)Usługi doradcze GOZ z dofinansowaniem. PARP wesprze MŚP w transformacji (21 września 2023)Spadek wskaźnika recyklingu papieru w 2022 r. Raport EPRC (11 września 2023)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony