UE a paliwa kopalne w budownictwie. Miliony budynków do pilnej renowacji

© DarSzach

W grudniu br. Wspólne Centrum Badawcze Komisji Europejskiej (ang. Joint Research Centre, JRC) opublikowało raport pt. „Unijne wyzwania związane z ograniczeniem stosowania paliw kopalnych w budynkach” (ang. “EU challenges of reducing fossil fuels in buildings”⁽¹⁾). Jego wyniki były wykorzystane w przeglądzie dyrektywy ws. charakterystyki energetycznej budynków (ang. Energy performance of buildings directive, EPBD), która jest częścią ogłoszonej w grudniu br. drugiej części legislacji w ramach “Fit for 55”.

Z raportu JRC wynika, że osiągnięcie unijnych celów dekarbonizacji wymaga renowacji budynków nie tylko z uwzględnieniem efektywności energetycznej, ale też pilnej potrzeby wymiany systemów grzewczych opartych o paliwa kopalne (gaz, węgiel, olej) na alternatywne rozwiązania nisko- i bezemisyjne. Jak można zobaczyć na wykresie (fotografia w ramce) pochodzącym z raportu JRC, w 2019 r., ponad 60 proc. systemów grzewczych i mieszkań w UE opartych było na paliwach kopalnych (tj. 88 mln ze 152 mln systemów grzewczych i 142 mln z 227 mln mieszkań). Innymi słowy: w omawianym czasie uzależnionych od paliw kopalnych (w sposób pośredni i bezpośredni) było 75 proc. mieszkań.

Liczba systemów grzewczych i mieszkań z uwzględnieniem głównego paliwa grzewczego w 2019 r. (w mln)© JRC

Zgodnie z unijnymi planami do 2030 r. (w porównaniu do 2019 r.) ma nastąpić 60-procentowa redukcja zużycia ropy naftowej i węgla oraz 30-procentowa redukcja gazu ziemnego w budynkach położonych na terenie państw członkowskich UE. W związku z tym poinformowano, że do 2030 r. zmianę z kotłów na paliwa kopalne na niskoemisyjne alternatywy grzewcze (zwłaszcza na pompy ciepła) powinno przejść przynajmniej 40 mln istniejących budynków we wszystkich krajach UE.

Europejskie budynki do renowacji

Szybka dekarbonizacja systemów grzewczych w Europie jest niemałym wyzwaniem - jak wskazuje badanie JRC, od ok. 2025 r. każdy remont lokalu mieszkalnego powinien brać pod uwagę wymianę źródeł ciepła opartych na oleju lub węglu, a od 2030 r. - źródeł wykorzystujących gaz ziemny. W renowacji systemów energetycznych i grzewczych do 2030 r. powinno uczestniczyć 30 proc. gospodarstw domowych w UE, a do 2050 r. - ponad 85 proc.

W raporcie JRC można przeczytać, że największym konsumentem węgla w sektorze budowlanym są następujące kraje: Polska (64 TWh), Czechy (8 TWh) i Irlandia (4 TWh). Również w przeliczeniu na mieszkańca Polska pozostaje największym konsumentem węgla w UE (jest to 1700 kWh na osobę). Na kolejnych miejscach plasuje się Irlandia z Czechami (w obydwu państwach na osobę przypada po ok. 800 kWh). Z drugiej strony warto dodać, że trzy najbardziej zaludnione państwa UE (tj. Niemcy, Włochy i Francja) odpowiadają za 60 proc. wykorzystania paliw kopalnych na terenie Wspólnoty. Wszystko to za sprawą oparcia sektora budowlanego o gaz ziemny.

Sprawę skomentowała Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC):

- Zdaniem PORT PC z opublikowanym przez JRC raportem powinni się koniecznie zapoznać wszyscy politycy, członkowie administracji publicznej czy eksperci związani w transformacją budynków - wskazano w informacji prasowej. - Wiele z zawartych wniosków ma kluczowe znaczenie dla tworzenia polityk dot. rozwoju efektywności energetycznej budynków w Polsce. Kierunek wskazany przez KE w raporcie JRC będzie miał jeszcze większe przełożenie niż dotychczas na zmianę unijnych ram prawnych w zakresie transformacji energetycznej, ale także zasad finansowania inwestycji.

Magdalena Więckowska
Dziennikarz

Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.