Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
28.03.2024 28 marca 2024

Kolektory słoneczne w przemyśle. Niedoceniony potencjał

Rosnące ceny prądu, gazu czy uprawnień do emisji CO2 spędzają sen z powiek przedsiębiorcom. W procesach przemysłowych wymagających dużych ilości ciepła koszty można obniżyć dzięki kolektorom słonecznym. Na co uważać, aby inwestycja się zwróciła?

   Powrót       09 lutego 2022       Energia   
Vacuum solar cells

Zainteresowanie instalacjami kolektorów słonecznych dla procesów przemysłowych (SHIP - Solar Heat for Industrial Processes) rośnie. - Według badania opublikowanego przez Solrico, co najmniej 74 instalacje kolektorów słonecznych dla ciepła procesowego(1) SHIP powstały w 2020 r. na świecie, dając łącznie ponad 890 eksploatowanych instalacji. Całkowita powierzchnia zainstalowanych w nich kolektorów to 1,13 mln mkw. W Europie takie instalacje można spotkać głównie w Niemczech, Włoszech, Austrii, Danii, Holandii i Francji – mówi w rozmowie z Teraz Środowisko Janusz Starościk, prezes Stowarzyszenia Producentów i Importerów Urządzeń Grzewczych. Wśród zrealizowanych projektów są zarówno małe instalacje, jak i systemy o mocy 100 MWth. Według eksperta potencjał w krajach EU-24 szacuje się na ok. 70 TWh/rok (co odpowiada mocy ok. 110 GWth).

Nie tylko woda pod prysznic

Zapotrzebowanie na ciepło procesowe w przemyśle i usługach to w krajach uprzemysłowionych znaczna część zużycia energii. Największa konsumpcja dotyczy następujących sektorów i procesów:
- Przemysł spożywczy i dóbr luksusowych (gotowanie i odparowywanie, przygotowanie produkcyjne, podgrzewanie na poszczególnych etapach produkcji)
- Przemysł chemiczny
- Przemysł celulozowo-papierniczy (gotowanie, suszenie)
- Przemysł tekstylny (barwienie, pranie, suszenie)
- Przemysł dóbr inwestycyjnych (np. kąpiele czyszczące, kabiny lakiernicze, suszarnie do farb)
- Usługi (np. pralnie)
Za: Wykorzystanie kolektorów słonecznych do wspomagania ciepła procesowego. Dla instalacji przemysłowych i firm, 2020
Powierzchnia pracujących kolektorów słonecznych w Polsce na koniec 2021 r. wynosiła ponad 3 mln mkw., z czego gros służyło do podgrzewania wody lub coraz częściej ogrzewania w budynkach mieszkalnych. Wykorzystanie kolektorów w przemyśle jest w Polsce niszowe, choć szczegółowe statystyki nie są dostępne. - Z informacji zebranych od producentów kolektorów w Polsce wynika, że ich udział nie przekracza 5 proc. – szacuje Janusz Starościk.

Co jest potrzebne do szerszego wykorzystania kolektorów w przemyśle? - Przede wszystkim edukacja i przełamanie stereotypowego podejścia do pozyskiwania ciepła z promieniowania słonecznego, sprowadzającego rolę kolektorów słonecznych wyłącznie do przygotowania ciepłej wody pod prysznic – odpowiada ekspert.

Brak barier administracyjnych. Jakie korzyści?

Rosnące ceny energii elektrycznej i gazu, dynamiczna sytuacja na rynku uprawnień do emisji CO2 czy zmiany kosztów prowadzenia działalności związane z Polskim Ładem skłaniają firmy do szukania oszczędności. Inwestycja w kolektory wymaga sporego nakładu finansowego(2), ale później przez kilkanaście lat (a nawet ponad 20) można korzystać z darmowego ciepła słonecznego.

Droga stoi otworem. W Polsce nie ma prawnych czy administracyjnych barier, które uniemożliwiałyby wykorzystanie kolektorów w przemyśle. Systemy pozyskujące ciepło z energii słonecznej - w przeciwieństwie do systemów fotowoltaicznych – nie wymagają szczególnych pozwoleń (np. przyłączenia do sieci). Inwestycja w OZE niesie ze sobą również korzyści wizerunkowe.

Czytaj: OZE w ciepłownictwie: nowa jakość i miejsca pracy. Polska liderem w produkcji kolektorów słonecznych

Kolektory słoneczne – instalacje szyte na miarę

Tylko dokładna analiza warunków brzegowych gwarantuje opłacalność inwestycji i jej zwrot (zwykle ponad 5 lat, ale przy obecnych cenach paliw i energii może być nawet krócej) – uczulają eksperci.

- Instalacja kolektorów słonecznych zasadniczo składa się z połączonych ze sobą kolektorów i zasobnika ciepła oraz w razie potrzeby, dodatkowego, szczytowego źródła ciepła, której specyfikacja zależy w dużej mierze od celu, do którego ma być wykorzystane ciepło promieniowania słonecznego. Przykładowo, do różnych zakresów temperatur można dobrać dedykowane(…) kolektory. Wyzwanie polega na znalezieniu najlepszego punktu integracji instalacji pozyskującej ciepło z promieniowania słonecznego z istniejącą instalacją bądź powstającą siecią ciepłowniczą – czytamy w publikacji pt. „Wykorzystanie kolektorów słonecznych do wspomagania ciepła procesowego. Dla instalacji przemysłowych i firm(3)”. Duże znaczenie ma też lokalizacja.

Planowanie pokrycia całego zapotrzebowania na ciepło za pomocą kolektorów jest uzależnione od wielkości magazynu ciepła i warunków pogodowych. Janusz Starościk doradza stopniowe, ale konsekwentne przechodzenie na ciepło słoneczne i monitorowanie wybranego rozwiązania. - Zapewnienie dzięki kolektorom 10-20 proc. zapotrzebowania na ciepło już wygeneruje duże oszczędności – przekonuje. Kolektory mogą być też łączone w układy hybrydowe z kotłami gazowymi, olejowymi, na biomasę oraz z urządzeniami zasilanymi energią elektryczną, takimi jak pompy ciepła czy kotły elektryczne.

Dominika Adamska: Sekretarz redakcji, geograf

Przypisy

1/ Termin ciepło procesowe z jednej strony opisuje ciepło, które jest potrzebne do realizacji procesów technicznych (np. suszenie, topienie, kucie), a z drugiej ciepło odpadowe, które jest uwalniane podczas procesów produkcyjnych. Termin ten jest też używany, gdy oba typy są połączone ze sobą poprzez odzysk ciepła lub w postaci pary technologicznej. (definicja za SPIUG)2/  Przykładowe koszty instalacji kolektorów słonecznych w UE bez wsparcia [EUR/m2]: kolektory powietrzne 390-550; kolektory płaskie 430-610, kolektory próżniowe 730-975 (za SPIUG)3/ Publikacja w wersji polskiej, opracowanej przez Stowarzyszenie Producentów i Importerów Urządzeń Grzewczych, została wydana w grudniu 2020 r. Można ją bezpłatnie pobrać tutaj:
https://www.teraz-srodowisko.pl/media/pdf/aktualnosci/11429-wykorzystanie-kolektorow-slonecznych-wspomaganie-ciepla-procesowego-SPIUG.pdf

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Program dofinansowania instalacji OZE. Warszawa (04 marca 2024)Sezon na magazyny ciepła? Mogą one rozwiązać bolączki ciepłowni (28 lutego 2024)Sukces dekarbonizacji gospodarki w Polsce wymaga magazynów ciepła i chłodu (19 stycznia 2024)Polski sektor OZE. Rynek dojrzewa wraz z nowymi problemami (02 stycznia 2024)Lądek-Zdrój, Lidzbark Warmiński i Przykona najbardziej innowacyjnymi energetycznie gminami w Polsce (05 grudnia 2023)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony