Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
29.03.2024 29 marca 2024

Odpady budowlane i rozbiórkowe a zmiany prawne od 2023 r. Na co się przygotować?

Zapisy dotyczące odpadów budowlanych i rozbiórkowych zawarte w ustawie o odpadach zaczną obowiązywać od 2023 r. O tym, jakie praktyczne zmiany przyniesie dostosowanie do unijnej dyrektywy odpadowej, mówi Piotr Szewczyk, przewodniczący Rady RIPOK.

   Powrót       21 lutego 2022       Odpady   
Piotr Szewczyk
Przewodniczący Rady RIPOK

Teraz Środowisko: W jaki sposób nowelizacja ustawy o odpadach(1) wpłynie na sposób gospodarowania odpadami budowlanymi i rozbiórkowymi od 2023 r.?

Piotr Szewczyk: Mamy dwie formalne kategorie odpadów budowlanych i rozbiórkowych: odpady wytwarzane w trakcie robót budowlanych przez podmioty gospodarcze (np. w trakcie budowy, dużego remontu, rozbiórki) oraz odpady wytwarzane w gospodarstwach domowych, które są zagospodarowywane w ramach systemów gminnych. Nowelizacja ustawy rozróżnia te dwie kategorie odpadów, a odpady budowlane i rozbiórkowe będą zbierane selektywnie z podziałem na co najmniej sześć frakcji. Obowiązek ten nie będzie dotyczyć jednak gospodarstw domowych i Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnej (PSZOK). Kwestie postępowania z tego rodzaju odpadami określać może regulamin utrzymania czystości i porządku w gminie, który obejmuje także zasady postępowania z odpadami m.in. w PSZOK-ach. Nowelizacja wprowadza też zasadę, że odpady wytwarzane w gospodarstwach domowych od 2023 r. nie będą zaliczane do odpadów komunalnych.

TŚ: Jakie zmiany przyniesie nowa definicja odpadów budowlanych i rozbiórkowych?

PS: Definicja zawarta w nowelizacji mówi, że przez odpady budowlane lub rozbiórkowe rozumie się odpady powstałe podczas robót budowlanych. Pojawia się zatem pytanie: jak powinniśmy rozumieć pojęcie robót budowlanych? Czy będą to drobne wyburzenia ściany, docięcie mebla do zabudowy, wiercenie większego otworu, czy też przedsięwzięcie wymagające pozwolenia na budowę lub innego rodzaju decyzji administracyjnej? Sądzę, że pojęcie to należy rozumieć raczej w szerszy sposób, co oznaczałoby, że każda ingerencja w obiekt budowlany związana z wytwarzaniem odpadów byłaby rozumiana jako robota budowlana. Realia są takie, że odpady, których wykonawcy pozbywają się z budów, głównie styropian, końcówki elementów kanalizacyjnych i takie przedmioty, które nie nadają się do dalszego wykorzystania. Z kolei gruz na dużych budowach jest wykorzystywany na miejscu i w większych ilościach nie jest dostarczany do instalacji komunalnych. Można zatem powiedzieć, że nowa definicja odpadów rozbiórkowych i budowlanych przyniesie zmiany, ale nie będą one rewolucyjne. Choć wymienione rodzaje odpadów nie będą zaliczane do odpadów komunalnych, będą podlegały ewidencji w Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO).

TŚ: Jakie są aktualne problemy i wyzwania związane z zarządzaniem odpadami budowlanymi i rozbiórkowymi?

PS: Głównym problemem jest często występujący brak selektywnego zbierania tego rodzaju odpadów u źródła. Odpady budowlane, które przyjeżdżają do instalacji komunalnych, są najczęściej zmieszane – jest tam trochę gruzu, okna, płyty gipsowo-kartonowe, materiały izolacyjne i cały miks budowlany. Byłoby idealnie, gdyby odpady te były dostarczane z podziałem na te podstawowe frakcje, które są wymienione w nowelizacji ustawy. Obniżyłoby to koszty ich zagospodarowania. Prawda jest taka, że o wiele prościej i taniej jest zbierać selektywnie odpady budowlane od razu na budowie. Pomijam tutaj niewielkie rozbiórki czy remonty, jednakże na budowie profesjonalnej, gdzie odpadów są całe tony, należy przestrzegać zasady, żeby były one zbierane selektywnie.

TŚ: Jakie kroki będą musiały podjąć podmioty przeprowadzające roboty budowlane, by od 2023 r. sprawnie wdrożyć zmiany zawarte w nowelizacji?

PS: Każdy podmiot, który uzyskuje decyzję administracyjną na prowadzenie robót budowlanych, rozbiórkowych, czy jakichkolwiek innych w ich szerokim znaczeniu, będzie musiał wykazać, w jaki sposób zagospodarował wytworzone odpady. W tej chwili jest to rzadka praktyka. Od 2023 r. będzie musiał pojawić się związek między wydawaniem decyzji na przeprowadzenie robót budowlanych z gospodarką odpadami w taki sposób, by odpady były poprawnie ewidencjonowane i trafiły w odpowiednie dla nich miejsca.

TŚ: Czy obowiązek podziału odpadów budowlanych i rozbiórkowych na sześć frakcji będzie wymagać dodatkowych nakładów finansowych?

PS: Ustawienie sześciu oddzielnych kontenerów na dużej budowie nie wiąże się z dużymi nakładami finansowymi. Z kolei przy małych pracach budowlanych, jeżeli odpady będą dostarczane do PSZOK-u, to automatycznie osoba za nie odpowiedzialna będzie zobowiązana do posortowania ich własnoręcznie poprzez wrzucenie do odpowiednich kontenerów. Być może część PSZOK-ów nie dysponuje szczegółowym podziałem odpadów rozbiórkowych i budowlanych i nadal zbierają je do jednego kontenera (być może z wyłączeniem stolarki okiennej i gruzu). Od 2023 r. w takich PSZOK-ach będą musiały pojawić się nowe kontenery, o ile wystarczy na nie miejsca. W tym zakresie dostosowanie się do nowych przepisów będzie wiązało się z pewnymi nakładami finansowymi, ale nie będzie to jakaś drastyczna zmiana i wzrost kosztów. Nieco droższe selektywne zbieranie zrekompensowane będzie w znacznym stopniu (lub całkowicie) niższymi kosztami ich zagospodarowania.

TŚ: Czy w innych krajach UE funkcjonują przepisy dotyczące sortowania odpadów budowlanych i rozbiórkowych? Jak Polska wygląda na tym tle?

PS: Z osobistych obserwacji podczas wizyt w krajach Europy Zachodniej wiem, że odpady te zbierane są w tamtejszych PSZOK-ach selektywnie. Istnieją też tam specjalistyczne zakłady zajmujące się przetwarzaniem odpadów budowlanych. Są one w większości przeznaczone na odpady wytwarzane przez podmioty gospodarcze. Odpady budowlane i rozbiórkowe w systemie komunalnym wrzuca się z kolei do podstawionych kontenerów – jeśli od razu się je posortuje, to cena za ich odbiór jest z pewnością niższa od odbioru odpadów bez segregacji. Nowe przepisy od 2023 r. mają szansę zbliżyć w tym zakresie polskie realia do tych na Zachodzie. Nigdzie, będąc na jakichś zachodnioeuropejskich instalacjach, nie widziałem, by przyjeżdżała śmieciarka i wysypywała miks budowlany, jak niestety często jeszcze zdarza się to w Polsce.

TŚ: Jak ocenia pan zapisy nowelizacji?

PS: Nowe przepisy na pewno umożliwią znacznie lepsze zarządzanie odpadami budowlanymi i rozbiórkowymi. Muszę jednak przyznać, że obawiam się sposobu definiowania robót budowlanych i tego, w jaki sposób egzekwowane będzie nowe prawo. Po drodze na pewno pojawi się temat dopuszczalnych zapisów regulaminu utrzymania czystości i porządku, a także określania zasad selektywnej zbiórki w PSZOK-ach i w gospodarstwach domowych. Kierunek proponowanych zmian jest dobry, idący w kierunku poprawy gospodarowania odpadami budowlanymi i rozbiórkowymi. Warto jednak pamiętać, że tylko praktyka zweryfikuje, czy cele zmian prawnych zostaną osiągnięte zgodnie z intencjami ustawodawcy.

Magdalena Więckowska: Dziennikarz

Przypisy

1/ Treść Ustawy z dnia 17 listopada 2021 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw dostępna pod linkiem:
https://www.teraz-srodowisko.pl/prawo/ustawa-z-dnia-17-11-2021-dz.-u.-2021-poz.-2151-5761.html

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Nielegalne miejsce składowania odpadów. Wrocław (06 marca 2024)Wiceszefowa MKiŚ: będzie nowela ustawy kaucyjnej, choć system ma ruszyć od 2025 r. (15 lutego 2024)EKO Technologie dla przedsiębiorstw XXI wieku (20 października 2023)Gospodarowanie odpadami przemyślane na nowo, czyli jak? (18 września 2023)Gmina Brojce: Dotacja na likwidację składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne (08 sierpnia 2023)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony