MKiŚ wyjaśnia, jak liczyć poziomy recyklingu za 2021 r. Co na ten temat sądzą JST?

© New Africa

20 sierpnia 2021 r. w Dzienniku Ustaw opublikowano rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 3 sierpnia 2021 r. w sprawie sposobu obliczania poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych (Dz.U. 2021r. poz. 1530). Rozporządzenie to zastąpiło wcześniej obowiązujące rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 grudnia 2016 r. w sprawie poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami niektórych frakcji odpadów komunalnych (Dz. U. poz. 2167).

Więcej na temat projektu rozporządzenia pisaliśmy w artykule pt. Nowy sposób obliczania poziomu recyklingu odpadów komunalnych od 1 stycznia 2022 r.?

Na mocy rozporządzenia zmianie uległ sposób obliczania poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych sprawozdawanych za 2021 r. i kolejne lata.

Nowy wzór. Jak liczyć poziom recyklingu?

W związku z powyższym Ministerstwo Klimatu i Środowiska (MKiŚ) wyjaśnia⁽¹⁾, w jaki sposób dokonać obliczeń. Poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych obliczamy zgodnie ze wzorem przedstawionych na grafice obok. Jak wskazuje MKiŚ, łączną masę wytworzonych odpadów komunalnych (Mw) obliczamy za dany rok, przy czym do obliczeń nie wlicza się odpadów zmagazynowanych w latach poprzednich. - Czyli bierzemy pod uwagę odpady, które danego roku zostały odebrane i zebrane z terenu danej gminy – wyjaśnia resort i dodaje, że do masy tej wliczają się odpady komunalne z grupy 15 oraz z grupy 20, z wyjątkiem odpadów o kodach 20 02 02, 20 03 04 i 20 03 06. Do Mw zaliczane powinny być ponadto odpady komunalne poddane recyklingowi „u źródła”, czyli te, które zostały poddane kompostowaniu przez wytwórców odpadów.

Dane do obliczeń gminy uzyskiwać mają ze sprawozdań podmiotów odbierających odpady komunalne, zbierających odpady komunalne oraz z PSZOK.

Łączną masę odpadów komunalnych przygotowanych do ponownego użycia i poddanych recyklingowi (Mr) należy natomiast obliczyć – podobnie jak Mw - za dany rok, biorąc pod uwagę wszystkie odpady, które w danym roku zostały przetworzone, w tym również te, które zostały przekazane do przetworzenia z odpadów magazynowanych w latach poprzednich. - Pamiętajmy, że magazynowanie nie jest procesem recyklingu ani przygotowaniem do ponownego użycia – podaje MKiŚ. Dalej resort wyjaśnia, że nadrzędną zasadą zaliczania odpadów komunalnych do odpadów komunalnych poddanych przygotowaniu do ponownego użycia i recyklingu, jest faktyczne poddanie tych odpadów procesowi przygotowania do ponownego użycia lub recyklingu.

Czytaj też: Temat Miesiąca - Recykling

Jak wyjaśniono, masa odpadów komunalnych przygotowanych do ponownego użycia, stanowi masę produktów i składników produktów, które stały się odpadami komunalnymi oraz przeszły wszystkie niezbędne czynności sprawdzania, oczyszczania i naprawy umożliwiające ich ponowne użycie bez dalszego sortowania i przetwarzania. Natomiast masę odpadów komunalnych poddanych recyklingowi oblicza się w momencie wprowadzenia do procesu recyklingu. Dodano, że masę odpadów komunalnych poddanych recyklingowi można obliczać na wyjściu z procesu sortowania, jeżeli:

1. odpady po sortowaniu zostaną następnie poddane recyklingowi oraz
2. masa materiałów lub substancji usuwanych w następujących po sortowaniu w procesach poprzedzających recykling i niepoddawanych następnie recyklingowi nie zostanie zaliczona do masy odpadów komunalnych zgłaszanych, jako poddane recyklingowi.

Do Mr zliczane powinny być ponadto odpady komunalne poddane recyklingowi „u źródła” (poddane kompostowaniu przez wytwórców odpadów). Do Mr możliwe jest także wliczanie bioodpadów oraz odpadów ulegających biodegradacji, stanowiących odpady komunalne. Możliwe jest to w następujących przypadkach:

1. musi z nich powstać produkt, który można wprowadzić na rynek, spełniając przepisy szczegółowe: mogą być wprowadzane do obrotu jako nawóz lub środek poprawiający właściwości gleby na podstawie pozwolenia ministra właściwego do spraw rolnictwa⁽²⁾ lub gdy stanowi produkt nawozowy⁽³⁾, lub
2. jeżeli powstanie z nich odpad, to też można zaliczyć do odpadów poddanych recyklingowi pod warunkiem, że to co powstało w wyniku kompostowania lub fermentacji będzie wykorzystywane na powierzchni ziemi i to wykorzystanie przynosi korzyści rolnictwu lub prowadzi do poprawy stanu środowiska⁽⁴⁾.

Resort wskazuje ponadto, że „do dnia 31 grudnia 2026 r. bioodpady stanowiące odpady komunalne, które nie zostały selektywnie zebrane, ale zostały poddane obróbce tlenowej lub beztlenowej, zalicza się do odpadów poddanych recyklingowi, o ile spełniają pozostałe warunki dotyczące zaliczania masy odpadów komunalnych do odpadów poddanych recyklingowi”.

Czy miasta osiągną oczekiwany poziom recyklingu?

Jak informuje Unia Metropolii Polskich (UMP), obecnie wszystkie miasta należące do Unii⁽⁵⁾ szacują, że spełnią wymagania ustawowe w tym zakresie za 2021 r. Zdaniem Michała Sztybla, wiceprezydenta Bydgoszczy, dużo ważniejsze od samej metody obliczania poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu jest jednak jego wymagana wysokość w danym roku, wynikająca z zapisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. – Po obniżeniu poziomów recyklingu za 2021 r. do 20 proc. nowy wzór, obliczany jako stosunek łącznej masy odpadów komunalnych przygotowanych do ponownego użycia i poddanych recyklingowi do łącznej masy wytworzonych odpadów w danej gminie, staje się bardziej sprawiedliwy. Dopiero połączenie tych dwóch aspektów daje oczekiwane rezultaty – skomentował dla Teraz Środowisko wiceprezydent Sztybel.

Jak dodaje wiceprezydent Bydgoszczy, niezbędna jest dalsza dyskusja w zakresie przepisów dotyczących systemu gospodarowania odpadami. - Należy zacząć rozmawiać przede wszystkim o kolejnych zmianach w przepisach ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach czy aktów wykonawczych w zakresie sposobu obliczania poziomów recyklingu oraz jego wysokości pod kątem planowanego wdrożenia w Polsce systemu kaucyjnego czy Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta – dodał.

Joanna Spiller
Dziennikarz, inżynier środowiska

Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.