KE zatwierdza inicjatywę „Świat bez rzeźni”

Rolnictwo
© Budimir Jevtic

W ramach instytucji tzw. inicjatywy obywatelskiej, obywatele Unii Europejskiej mogą zgłaszać wnioski ustawodawcze. Takie prawo wynika z Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, przy czym wzrost liczby projektów można odnotować po 2019 r. (po ogłoszeniu Rozporządzenia UE 2019/788 ). Przykładem udanej inicjatywy jest „right to water”, która została przekuta na dyrektywę ws. jakości wody pitnej oraz opisywana przez nas inicjatywa dotycząca powszechnego budowania zielonych dachów.

10 maja br. opublikowano decyzję Komisji Europejskiej zatwierdzającą kolejną inicjatywę: „End The Slaughter Age”, czyli z ang. „Świat bez rzeźni” (oficjalne tłumaczenie KE).

Jakie są postulaty wnioskodawców?

Inicjatywa odnosi się do dopłat rolnych i potencjalnych zachęt do produkcji i sprzedaży produktów rolnych pochodzenia roślinnego i komórkowego. W dokumencie wymienia się dwa główne wnioski:

1. wyłączenie hodowli zwierząt gospodarskich z działalności kwalifikującej się do dopłat rolnych oraz włączenie do tej działalności alternatywnych rozwiązań etycznych i ekologicznych, takich jak hodowla komórek i uprawa oparta na białkach roślinnych; oraz
2. wprowadzenie zachęt do produkcji i sprzedaży produktów rolnych pochodzenia roślinnego i komórkowego.

W uzasadnieniu, inicjatorzy wskazują m.in. na warunki pracy przy uboju i przetwórstwie mięsa, które są, jak twierdzą, „nieludzkie i często nielegalne”. Biorąc na tapet dobrostan zwierząt, ostatnio podejmowany na unijnych szczeblach, podkreślono brak uzasadnienia moralnego i prawnego dla kontynuacji uboju. Intensywne rolnictwo i rosnący popyt na białko zwierzęce zostały z kolei powiązane z zagrożeniem chorobami odzwierzęcymi. Podkreślono także energochłonność tradycyjnej hodowli zwierząt, jej zapotrzebowanie na grunty oraz to że są głównym źródłem emisji GHG. Odnosząc się do zasady „zanieczyszczający płaci” organizatorzy inicjatywy apelują o przesunięcie dotacji rolnych z hodowli zwierząt na zachęty dla rozwiązań alternatywnych i roślinnych. Przykładowo, sugerują zniesienie dodatkowego podatku, którym, jak piszą, obecnie są obciążane alternatywy roślinne w stosunku do produkcji pochodzenia zwierzęcego.

Inne środowiskowe inicjatywy obywatelskie

Decyzja o rejestracji daje asumpt do zbierania podpisów wyrażających poparcie inicjatywy. Dalsze losy tejże zależą od tego, czy uda się zebrać milion podpisów z minimum siedmiu krajów członkowskich UE. Obecnie na środowiskowym podwórku trwa zbieranie podpisów pod takimi inicjatywami, jak „„Green VAT” – unijny zielony VAT sprzyjający zrównoważonym i ekologicznym produktom i usługom”, „Wezwanie do działania – ochrona środowiska we wszystkich obszarach polityki”, „Zwróć plastik (ReturnthePlastics): inicjatywa obywatelska na rzecz wprowadzenia ogólnounijnego systemu kaucji umożliwiającego recykling butelek plastikowych”, „Zakaz reklamy paliw kopalnych oraz powiązanego sponsoringu”, „Europejskie ekooznakowanie (European EcoScore)” oraz – na ten moment najpopularniejsza – „ZA KOSMETYKAMI BEZ OKRUCIEŃSTWA WOBEC ZWIERZĄT I EUROPĄ BEZ TESTÓW NA ZWIERZĘTACH”. Link do strony z inicjatywami w przypisie dolnym⁽¹⁾.

Marta Wierzbowska-Kujda
Redaktor naczelna, sozolog