Projekt ustawy ws. usuwania zagrożenia, jakie stwarzają wielkoobszarowe tereny poprzemysłowe

Tereny poprzemysłowe
© Silent Corners

Usunięcie zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi, jakie stwarzają wielkoobszarowe tereny poprzemysłowe, a także odzyskanie tych terenów do ponownego wykorzystania - jest celem projektu ustawy resortu klimatu i środowiska, który zamieszczono na stronach Rządowego Centrum Legislacji⁽¹⁾.

W uzasadnieniu do projektu ustawy o wielkoobszarowych terenach zdegradowanych wyjaśniono, że nowe przepisy wynikają wprost z Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Jak zaznaczono, projektowane przepisy realizują wymagania jednego z tzw. kamieni milowych. Dodano, że projekt przewiduje "zobowiązanie samorządu i nadanie niezbędnych kompetencji umożliwiających podjęcie działań związanych z poprawą stanu środowiska na tych terenach".

Cel projektu

Jak podano w Ocenie Skutków Regulacji (OSR), celem projektu ma być rozpoznanie, przygotowanie i ocena skali problemów związanych z ograniczaniem wpływu na środowisko i zdrowie ludzi wielkoobszarowych terenów zdegradowanych, a także usunięcie lub ograniczenie negatywnego ich oddziaływania, w tym eliminacja lub zabezpieczenie odpadów stwarzających zagrożenie oraz oczyszczenie zanieczyszczonych terenów tak, by można było je przywrócić do ponownego wykorzystania.

Podkreślono, że nowe przepisy są potrzebne, gdyż istnieją problemy związane z obecnością odpadów niebezpiecznych, zgromadzonych w przeszłości, które stwarzają zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi, szczególnie przez zakłady należące niegdyś lub obecnie do Skarbu Państwa.

Zwrócono uwagę, że "bardzo często wyegzekwowanie obowiązku wyeliminowania lub ograniczenia wpływu na środowisko zgromadzonych odpadów jest bardzo trudne, gdyż zdeponowanie odpadów nastąpiło dawno temu, a na przestrzeni wielu lat tereny, na których znajdują się odpady znalazły się we władaniu wielu podmiotów prywatnych - następował podział gruntów i ich własności".

Wskazano, że przykładami terenów, gdzie stwierdzono występowanie takich problemów są m.in. tereny dawnych Zakładów Chemicznych „Zachem” w Bydgoszczy, Zakładów Chemicznych "Organika-Azot" w Jaworznie, byłych Zakładów Chemicznych „Tarnowskie Góry” w Tarnowskich Górach, Zakładów Przemysłu Barwników "Boruta" w Zgierzu. Dodano, że planowana jest ewidencja nierozpoznanych dotąd wielkoobszarowych terenów zdegradowanych.

Nie będzie spółki celowej Skarbu Państwa

Jak wskazano w OSR, projektodawcy nie zdecydowali się powołać spółki celowej Skarbu Państwa, której zadaniem byłoby wykonywanie zadań dotyczących poprawy stanu środowiska na terenach zdegradowanych.

- Rozwiązanie takie odrzucono z uwagi na czasochłonny i kosztochłonny proces powoływania tego rodzaju podmiotu. Wzięto również pod uwagę położenie poszczególnych terenów zdegradowanych w różnych regionach kraju oraz ich odmienne problemy z zakresu ochrony środowiska i zagadnień formalno-prawnych, które wymagają każdorazowo zastosowania indywidualnego podejścia(...) - wyjaśniono w OSR.

Jak zaznaczono w źródłach finansowania OSR, Krajowy Plan Odbudowy przewiduje cztery projekty dot. tzw. "bomb ekologicznych". Na finansowanie prac badawczo-koncepcyjnych zarezerwowano dla nich 55 mln euro w ramach "Inwestycje w neutralizację zagrożeń oraz odnowę wielkoobszarowych terenów zdegradowanych i Morza Bałtyckiego". Dodano, że środki na prace terenowe związane z poprawą stanu środowiska muszą zostać zabezpieczone z innych źródeł. Wskazano, że optymalnym rozwiązaniem jest w tym przypadku połączenie finansowania krajowego i europejskiego.

Podkreślono, że ze względu na pilną potrzebę podjęcia działań wejście w życie przepisów ustawy planowane jest po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. (PAP)

Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.