Mieszkańcy, którzy przyjęli uchodźców z Ukrainy do swoich domów powinni złożyć do gminy nową deklarację, na podstawie której wójt zaktualizuje opłatę za śmieci – wynika z wyjaśnień wiceministra klimatu Jacka Ozdoby.
Z interpelacją do Ministerstwa Klimatu i Środowiska w sprawie rekompensaty dla samorządów z tytułu opłacania kosztów wywozu odpadów z nieruchomości zamieszkiwanych przez uchodźców zwrócił się poseł Krzysztof Paszyk (KP).
Parlamentarzysta zwrócił uwagę, że napływ uchodźców z Ukrainy generuje poważne koszty dla samorządów związane z rosnącymi kosztami zagospodarowania odpadów komunalnych. - Problem jest tym większy, że jeszcze przed kryzysem uchodźczym wiele miast i gmin nie mogło dopiąć gospodarki śmieciowej. Samorządy pytają o rekompensaty ze środków centralnych oraz dopominają się o rozwiązania systemowe, bo specustawa, która szeroko reguluje kwestie uchodźcze, o tym problemie milczy – zaznaczył Paszyk.
Czytaj: Kryzys migracyjny a gospodarka komunalna
W odpowiedzi wiceminister Jacek Ozdoba zaznaczył, że sytuacja na krajowym rynku gospodarki odpadami komunalnymi jest przedmiotem stałej analizy ministerstwa także w zakresie możliwych do wprowadzenia rozwiązań dotyczących odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości przyjmujących uchodźców.
Ozdoba wyjaśnił, że dane na temat ilości wytwarzanych odpadów w związku z zamieszkiwaniem w Polsce uchodźców będą znane dopiero po przekazaniu przez marszałków województw rocznych sprawozdań z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi za rok 2022.
- Jednakże z na chwilę obecną dostępnych informacji nie wynika, aby nastąpił nagły wzrost wytwarzanych odpadów – dodał wiceszef MKiŚ.
Trzeba zaktualizować deklarację śmieciową
Jednocześnie Ozdoba zwrócił uwagę, że w świetle obowiązujących przepisów ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2021 r. poz. 888 z późn. zm.) właściciel nieruchomości jest zobowiązany złożyć do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, deklarację o wysokości opłaty za zagospodarowanie odpadami komunalnymi w terminie 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca.
- W przypadku zmiany danych będących podstawą ustalenia wysokości należnej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właściciel nieruchomości jest zobowiązany złożyć nową deklarację, do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła zmiana np. w przypadku zmiany liczby osób zamieszkujących daną nieruchomość – zaznaczył wiceminister dodając, że w razie jej niezłożenia albo uzasadnionych wątpliwości, co do danych zawartych w deklaracji, wójt określi, w drodze decyzji, wysokość opłaty za odpady.
- Mając na uwadze powyższe w przypadku m.in. zwiększenia liczby osób zamieszkujących daną nieruchomość (np. w wyniku przyjęcia do domu/mieszkania uchodźców) właściciel nieruchomości jest zobowiązany do zgłoszenia tego faktu, poprzez złożenie do gminy nowej deklaracji, zawierającej zaktualizowane dane – podkreślił Ozdoba.
Na problem gmin związany z rosnącymi kosztami zagospodarowania odpadów w związku z kryzysem uchodźczym samorządowcy zwracali uwagę wielokrotnie. O systemowe rozwiązania w tym zakresie apelował już w marcu podczas posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego sekretarz generalny ZGWRP Leszek Świętalski. - Skala zjawiska jest na tyle duża, że potrzebne są pilne i systemowe rozwiązania, bo problemu nie da się rozwiązać na poziomie poszczególnych samorządów - mówił Świętalski.
Gmina nie może zwolnić z opłat mieszkańców goszczących uchodźców
Problem opłat za zwiększoną produkcję odpadów komunalnych w związku z napływem uchodźców był też omawiany podczas majowego Zgromadzenia Ogólnego Związku Gmin Wiejskich RP. Eksperci prowadzący warsztaty wskazywali, że w zależności od systemu opłat obowiązującego w danej gminie konsekwencje finansowe dla mieszkańców i budżetów samorządowych mogą być odczuwalne również w przyszłym roku, nawet jeśli uchodźcy powrócą do swoich domów. Natomiast samorządy nie mają możliwości stosowania zwolnień z opłat właścicieli nieruchomości goszczących uchodźców.
- Dzisiaj nie ma podstaw do tego, aby właścicieli którzy goszczą obywateli z Ukrainy zwolnić z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Rada gminy nie ma takich kompetencji – podkreślał Maciej Kiełbus z Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners.
Zwolnienia mogą być wprowadzone dopiero w oparciu o zaległość podatkową na wniosek mieszkańca o umorzenie zaległych opłat. Zgodnie z interpretacja RIO w Kielcach umorzenie opłat w tym wypadku może być uzasadnione, ponieważ przyjmowanie osób z Ukrainy jest szczególnie ważnym interesem publicznym.
Źródło: Serwis Samorządowy PAP
Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.
