Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
29.03.2024 29 marca 2024

Organizacje społeczne domagają się uwzględnienia wpływu zmian klimatycznych na prawa człowieka

Cztery organizacje społeczne z Polski – ClientEarth, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, WWF Polska, Fundacja Frank Bold - po raz pierwszy na forum ONZ domagają się uwzględnienia wpływu zmian klimatycznych na prawa człowieka.

   Powrót       31 sierpnia 2022       Ryzyko środowiskowe   
Organizacje społeczne domagają się uwzględnienia wpływu zmian klimatycznych na prawa człowieka

Przestrzeganie praw człowieka związanych z ochroną środowiska i klimatu – po raz pierwszy w historii – powinno zostać włączone do rekomendacji, które Rada Praw Człowieka ONZ przedstawi jesienią Polsce. Tego domagała się w Genewie Zuzanna Rudzińska-Bluszcz, prezeska ClientEarth Prawnicy dla Ziemi. To przełomowe oświadczenie złożyła w imieniu fundacji ClientEarth oraz trzech innych organizacji społecznych – Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, WWF Polska i Fundacji Frank Bold.

Życie w czystym środowisku podstawowym prawem człowieka

Zgromadzenie Ogólne ONZ zaledwie miesiąc temu, 28 lipca 2022 roku,  przyjęło rezolucję, zgodnie z którą każdemu człowiekowi przysługuje prawo do życia w czystym, zdrowym i nienaruszającym równowagi ekologicznej środowisku. W październiku zeszłego roku podobną rezolucję przegłosowała Rada Praw Człowieka ONZ (UNHRC). Co istotne, Polska za każdym razem głosowała "za". Dzięki temu dostęp do życia w czystym środowisku stał się jednym z podstawowych praw człowieka, o które dziś w Genewie upominały się organizacje z Polski.

- To przełomowy moment dla praw człowieka w Polsce. Po raz pierwszy do katalogu praw człowieka, o które się upominamy, wchodzi walka ze zmianami klimatu, dostęp do czystego powietrza czy lepsza kontrola społeczna nad zadaniami związanymi z ochroną środowiska - mówi Zuzanna Rudzińska-Bluszcz. - Na przykładzie Odry widać, jak ważne jest powiązanie naszych indywidualnych praw z ochroną środowiska. Polskie prawo i praktyka urzędów powinny zapewniać nam narzędzia do walki o czyste rzeki czy powietrze oraz o jak najszerszy dostęp do informacji o środowisku. O to właśnie walczę w Genewie.

Oświadczenie przedstawione w tym tygodniu w Genewie dotyczyło 3 z 10 zagadnień, które koalicja organizacji społecznych z Polski przedstawiła w swoim raporcie alternatywnym w marcu br., a które dotyczą środowiska naturalnego i zmian klimatu.

Pierwszym jest przyczynianie się polskiego rządu do kryzysu związanego ze zmianami klimatu. W Polsce ponad 70% produkcji energii elektrycznej pochodzi z węgla i rząd nie ma realistycznych terminów wycofania z jego użycia. Ponadto w naszym kraju znajduje się pięć najbardziej szkodliwych dla zdrowia elektrowni węglowych w Europie.

Dlatego ClientEarth i inne organizacje społeczne apelują do polskiego rządu o szybką redukcję emisji gazów cieplarnianych, wycofanie się z węgla, sprawiedliwą transformację energetyczną, a także wspieranie odnawialnych źródeł energii.

Drugim tematem przedstawionym w Genewie jest sprawa smogu i toksycznego powietrza. W Polsce ogrzewanie budynków mieszkalnych węglem jest głównym źródłem zanieczyszczenia powietrza w miastach, które rocznie prowadzi do około 50 000 przedwczesnych zgonów. Polska ma najbardziej zanieczyszczone powietrze w Unii Europejskiej. Według Banku Światowego 36 z 50 najbardziej zanieczyszczonych miast UE znajduje się w Polsce.

Dlatego organizacje zalecają, aby polski rząd przyjął i wdrożył całościową strategię walki z zanieczyszczeniem powietrza, w tym jak najszybszego wyeliminowania paliw stałych z ogrzewania domów, co ma znaczący wpływ na prawo do zdrowia, zwłaszcza dzieci i osób starszych.

Trzecim tematem poruszonym w wystąpieniu Zuzanny Rudzińskiej-Bluszcz na forum ONZ był brak skutecznego dostępu do wymiaru sprawiedliwości w zakresie ochrony środowiska, czyli wdrożenia zapisów Konwencji ONZ z Aarhus.

Ta Konwencja obowiązuje w Polsce od 2002 r. i przyznaje obywatelom prawa dotyczące dostępu do informacji oraz udziału społeczeństwa w dostępie do wymiaru sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska. Niestety Polska nie wdrożyła przepisów umożliwiających przedstawicielom społeczeństwa obywatelskiego, w tym organizacjom społecznym, zaskarżania lokalnych przepisów, takich jak plany ochrony powietrza, plany urządzenia lasu czy decyzje wodnoprawne.

Dlatego wzywamy polski rząd, aby dostosował ustawodawstwo krajowe do zapisów konwencji z Aarhus, aby zapewnić obywatelom prawo dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska.

Wystąpienie Zuzanny Rudzińskiej-Bluszcz z ClientEarth w europejskiej siedzibie ONZ miało miejsce w ramach Powszechnego Przeglądu Okresowego (ang. Universal Periodic Review, UPR). To najistotniejszy mechanizm kontrolny w ramach Rady Praw Człowieka ONZ. Jego celem jest ocena stanu przestrzegania praw człowieka w poszczególnych krajach oraz rekomendowanie zmian.

Rada Praw Człowieka ONZ przedstawi Polsce najważniejsze kwestie związane z łamaniem praw człowieka

W listopadzie br. Rada Praw Człowieka ONZ, na podstawie dokumentów przedstawionych przez organizacje i rekomendacji państw, przedstawi polskiemu rządowi najważniejsze kwestie związane z łamaniem praw człowieka w naszym kraju.

- Mamy nadzieję, że inne kraje przychylą się do naszych postulatów i przestrzeganie praw człowieka dotyczących środowiska naturalnego zostanie Polsce zarekomendowane - dodaje Zuzanna Rudzińska-Bluszcz. - Wówczas Polska będzie zobowiązania dostosować swoją politykę do rekomendacji, a z ich wdrożenia będzie rozliczana na forum ONZ.

W poprzednim okresie sprawozdawczym rekomendacje w zakresie zmian klimatu otrzymała m.in. Chorwacja, Francja, Niemcy i USA. W obszarze ochrony powietrza: Hiszpania, a w zakresie skutecznego dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sprawach dotyczących ochrony środowiska - Ukraina.

Źródło: ClientEarth

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Pogodzić ochronę przyrody z turystyką. O wizji dla Puszczy Białowieskiej (26 marca 2024)Bliżej do przepisów o należytej staranności. Zatwierdzono dyrektywę CSDD (20 marca 2024)RPO chce wprowadzenia regulacji dotyczących korzystania ze sztucznego światła (05 marca 2024)Więcej firm będzie objętych sprawozdawczością z zakresu zrównoważonego rozwoju (06 lutego 2024)Przywrócić dawne granice, a potem je poszerzyć. Naukowcy o Świętokrzyskim Parku Narodowym (24 stycznia 2024)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony