© luzitanija
W środę w Parlamencie Europejskim szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen wygłosiła orędzie o stanie Unii Europejskiej. – Jeszcze nigdy Parlament nie debatował o stanie Unii, gdy na terytorium Europy toczyła się wojna – mówiła w Strasburgu. - Powiedzmy sobie jasno: stawka jest wysoka. Nie tylko dla Ukrainy, ale dla całej Europy i całego świata. To nie tylko wojna rozpętana przez Rosję przeciwko Ukrainie. To wojna o naszą energię, naszą gospodarkę, nasze wartości, walka o naszą przyszłość – dodała.
Wspominała przy tym o przedstawionych w zeszłym tygodniu pomysłach na walkę z kryzysem energetycznym, m.in. wprowadzeniu limitu przychodów firm produkujących energię elektryczną po niskich kosztach. Jak mówiła, wspólnie z państwami członkowskimi UE opracowany zostanie zestaw środków, „które uwzględnią szczególny charakter relacji z dostawcami”. Działania te miałyby wygenerować ponad 140 mld euro.
Czytaj też: Oświadczenie von der Leyen ws. energii. Zaproponowano kilka działań
Europejski Bank Wodoru
Von der Leyen zapowiedziała „głęboką i obszerną” reformę rynku energii elektrycznej. Jej zdaniem przełom w energetyce związany jest z technologiami wodorowymi. – Rynek wodoru musi stać się rynkiem masowym, a nie jak dotychczas – niszowym. Plan REPowerEU pozwolił nam podwoić wyznaczony cel – do 2030 r. chcemy wytwarzać w Unii Europejskiej 10 mln ton wodoru odnawialnego rocznie. Aby to osiągnąć, na rynku musi pojawić się podmiot zdolny przewodzić temu procesowi, tak aby możliwe było wypełnienie luki inwestycyjnej i dopasowanie przyszłej podaży do popytu. Dlatego też mogę dziś ogłosić, że utworzymy nowy Europejski Bank Wodoru – powiedziała.
Bank będzie występował jako gwarant przy zakupie wodoru, między innymi przy użyciu zasobów funduszu innowacyjnego, i będzie mógł zainwestować 3 mld euro w rozwój przyszłego rynku wodoru.
Zapowiedź stanowiska na szczyt ONZ i COP27
W swoim przemówieniu von der Leyen wskazywała, że zależność od rosyjskich paliw kopalnych kosztuje o wiele więcej niż inwestycje w alternatywne źródła energii, a kryzys energetyczny spowodowany agresją Rosji na Ukrainę oraz kryzys klimatyczny odbija się na rachunkach wszystkich Europejczyków.
- Fale upałów zwiększyły zapotrzebowanie na energię elektryczną. Susze doprowadziły do zamknięcia niektórych elektrowni wodnych i jądrowych (…).Wszyscy zapamiętamy lato 2022 r. Widzieliśmy wyschnięte rzeki, płonące lasy, ekstremalne upały. A sytuacja jest dużo bardziej poważna. Do tej pory lodowce w Alpach były rezerwuarem awaryjnym dla rzek takich jak Ren czy Rodan. Ponieważ jednak lodowce w Europie topnieją szybciej niż kiedykolwiek, w przyszłości susze będą dużo bardziej dotkliwe. Musimy bezustannie pracować nad przystosowaniem się do zmiany klimatu, a z przyrody uczynić naszego głównego sojusznika – mówiła. - Dlatego też podczas konferencji ONZ na temat bioróżnorodności, która odbędzie się w tym roku w Montrealu, UE będzie dążyć do ambitnego globalnego porozumienia na rzecz przyrody. To samo zrobimy na konferencji COP27 w Szarm el-Szejk – zapowiedziała.
W kontekście skutków zmian klimatu szefowa KE zapowiedziała ponadto, że w przyszłym roku UE podwoi swoje zdolności w zakresie reagowania na zjawiska ekstremalne, jak np. pożary lasów. - Unia Europejska uzupełni swoją flotę o dziesięć lekkich samolotów-amfibii oraz trzy dodatkowe śmigłowce – mówiła.
Surowce krytyczne
Podczas orędzia ogłoszono przygotowanie „europejskiego aktu w sprawie surowców krytycznych”. - Dziś światowy przemysł przetwórczy kontrolowany jest przez Chiny. Niemal 90 proc. metali ziem rzadkich i 60 proc. litu przetwarzanych jest w tym kraju. Określimy projekty strategiczne w całym łańcuchu dostaw, od wydobycia po rafinację, od przetwarzania po recykling. Stworzymy też rezerwy strategiczne w obszarach, w których dostawy są zagrożone. Dlatego też zapowiadam dziś europejski akt w sprawie surowców krytycznych – powiedziała.
Inne tematy, które poruszyła przewodnicząca Komisji, to m.in. kwestie społeczne, pakiety pomocowe dla Ukrainy, pakiet na rzecz obrony demokracji, pakiet pomocy dla MŚP czy ściślejsza współpraca z krajami takimi jak Chile, Meksyk, Nowa Zelandia, Australia i Indie.
Joanna SpillerDziennikarz, inżynier środowiska
