Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
29.03.2024 29 marca 2024

Mimo kryzysów ESG nie straci na znaczeniu

Bieżący kryzys energetyczny, inflacja czy dostępność surowców nie powinny przesłaniać firmom ich celów środowiskowych. Nie może sobie na to pozwolić ani przeciążony świat przyrody, ani same firmy będące pod okiem agencji ratingowych

   Powrót       04 października 2022       Ryzyko środowiskowe   
Mimo kryzysów ESG nie straci na znaczeniu

- Choć wokół ESG [ang. Environment, Social, Governance oznaczające czynniki raportowania pozafinansowego – przyp. red.] wyrosło wiele znaków zapytania, potrzeba zrozumienia i zaadresowania wywieranych przez firmy efektów zewnętrznych(1) stanie się najpewniej kluczowa dla utrzymania ich mandatu społecznego – głosi artykuł McKinsey, odpowiadając na pytanie „Czy ESG naprawdę ma znaczenie i dlaczego?”.

Jedna rzecz to kredyt zaufania społecznego, ale istotna pozostaje pragmatyka. - Procesy dotyczące ESG, jak np. liczenie śladu węglowego, są wymagane przez inwestorów i agencje ratingowe, więc będą kontynuowane – pokreślił w rozmowie jeden z ekspertów ds. ESG pracujący w dużej, objętej obowiązkiem raportowania, korporacji.

Od kwietnia do czerwca br., a więc już po rozpoczęciu inwazji Rosji na Ukrainę, Komisja Europejska prowadziła konsultacje dotyczące funkcjonowania ratingów ESG w Unii Europejskiej oraz uwzględniania czynników ESG w ratingach kredytowych(2). Spłynęło 168 odpowiedzi. W konsultacjach wzięły udział zarówno agencje ratingowe, inwestorzy, jak i oceniane firmy. Z podsumowania na stronie KE wynika, że zdecydowana większość respondentów korzysta z ratingów ESG (77% „bardzo”), a 81% z nich z kilku równocześnie. – Trzy czwarte ankietowanych inwestorów korzysta – między innymi – z ratingów ESG dostarczających ocen wpływu firm na środowisko i społeczeństwo – czytamy.

Nasz rozmówca dodał, że wdrażanie strategii ESG to skomplikowane, trwające bardzo długo procesy stąd mało prawdopodobne jest, że zostaną wstrzymane z uwagi na obecne kryzysy. Podobna myśl wypływa z wspomnianego artykułu McKinsey. Czynniki takie jak inflacja czy kryzysy nie są jedynym źródłem zmian. - Wymagania interesariuszy zmieniają się, a zmiany te mogą z czasem dramatycznie wpłynąć na dynamikę konkurencji. Również tempo zmian nie jest liniowe. Jak pokazały wstrząsy zewnętrzne, takie jak pandemia COVID-19 i wojna na Ukrainie, firmom trudno jest działać szybko, jeśli nie mają ram ESG, które wywodzą się z ich strategii i celowo ją rozwijają. Przewidywanie zagrożeń i szans oraz rozważanie, jaką wartość mają interesariusze, wymaga ciągłej, rozsądnej analizy; ESG to proces, a nie wynik – czytamy.

Świadomość rośnie

Postrzeganie aspektów środowiskowych przez firmy z pewnością się zmienia. - Firmy po pierwsze mają dużo większą świadomość taksonomii, jako fundamentu zielonych finansów a co za tym idzie, że trzeba pokazać twarde liczby: CAPEX, OPEX i obrót dotyczący zrównoważonych inwestycji. W kontekście kryzysu, stanęły w obliczu ograniczonego dostępu do zasobów: wysokich cen energii, problemów z żywnością, ekstremalnych zjawisk pogodowych, ale i lockdownu w Chinach. To wszystko pobudza do refleksji nad łańcuchami dostaw i budowaniem przyszłości w oparciu o zaufanych partnerów. Firmy widzą, że jeśli mają się zmieniać, to tak, by nowe łańcuchy dostaw były bardziej zielone i odpowiedzialne - ocenia ostatnie miesiące Olga Petelczyc, ekspertka programu Climate Leadership, partnerka zarządzająca w firmie Arete.

Czytaj też: Zmiana istotności ochrony środowiska w rozwoju przedsiębiorstwa

- Największym wyzwaniem jest pogodzenie perspektywy tu i teraz (zapobiegania kryzysowi i reagowania krótkoterminowego), z perspektywą długoterminowych wyzwań. A problemy długoterminowe nie znikną w międzyczasie – wtóruje dr Wojciech Lewandowski, starszy analityk think-thanku WiseEuropa. - Konieczność znajdowania rozwiązań, związanych m.in. ze zmianami klimatu, nie staje się mniej pilna dlatego, że mamy kryzys wywołany wojną czy inflacją – podkreśla. Obserwuje jednak, że perspektywy średnio- i długoterminowa zostały odsunięte, a kwestie bieżące dużo bardziej zaprzątają głowy biznesowych decydentów. To z kolei budzi dwojakie konsekwencje. Primo: umacnia uzależnienie od paliw kopalnych, które jest współodpowiedzialne za kryzys (stąd podatność na wysokie ceny węgla i gazu). Secundo: przeszkadza spojrzeniu długofalowemu, wykraczającemu poza najbliższy sezon grzewczy.

Oto polisa ubezpieczeniowa na kryzys

- W rozmowach z instytucjami finansowymi widzimy, że obecna sytuacja jest postrzegana jako stan wyższej konieczności, a pozostałe – związane z inwestycjami pro środowiskowymi - mogą poczekać. Z naszej perspektywy tak nie jest – zaznacza Wojciech Lewandowski.

Jak wskazuje , do momentu zakończenia wojny, a więc zwycięstwa militarnego Ukrainy, stan niestabilności będzie się przedłużał. - Równocześnie nie ustąpią inne problemy: gwałtowne zjawiska pogodowe, zakłócenia w łańcuchach dostaw i niestabilność na rynkach finansowych. Dziś biznes musi być nastawiony na podejmowanie strategicznych decyzji w niestabilnym otoczeniu, podyktowanych nie tylko opłacalnością inwestycji, ale ich korzyściami pozaekonomicznymi. Inwestycje związane z OZE, w tymi zielonymi źródłami ciepła, stają się swoistą polisą ubezpieczeniową na kryzys – mówi Lewandowski.

Biznes prosi o kontrolę?

Wszelkie decyzje biznesowe są jednak obarczone konkretnym ryzykiem. Olga Petelczyc wskazuje dwa czynniki, których w kontekście ESG obawiają się biznesowi decydenci. - Dyrektorzy finansowi są przyzwyczajeni do patrzenia przez pryzmat finansów. Jeszcze długo nie będą podejmować decyzji motywowani chęcią zmiany świata (przynajmniej nie wszyscy). Zastanawiają się zatem, jak zrobić, by ESG im się bardziej opłacało i szukają nie tylko ryzyk ale i szans na rozwój. Dlatego kluczowe jest połączenie bycia bardziej "zielonym" z pozyskaniem tańszego finansowania inwestycji i innych projektów przynoszących podniesienie efektywności - podkreśla. Przykładowo, jeśli dyrektor finansowy rozważa pożyczkę na budowę linii produkcyjnej, a ta bardziej przyjazna środowisku będzie niżej oprocentowana - wtedy do myślenia przez pryzmat zysku dochodzą kwestie środowiskowe. Co jest drugim czynnikiem? Obawa greenwashingu. - Jeśli przedsiębiorca będzie uczciwy, poczyni wyższe inwestycje, ale nikt tego nie zweryfikuje, to może być zrównany na zewnętrz z firmą,  która uprawia "ekościemę" i traktuje kwestie ESG wyłącznie jako narzędzie komunikacyjne - wyjaśnia Olga Petelczyc. - Ważne żeby te upubliczniane informacje były weryfikowane, a nieuczciwi gracze zostali wyeliminowani. W tym momencie, jeżeli raport nie jest rażąco niewiarygodny, nie zainteresują się nim dziennikarz, konsument czy kontrola środowiskowa (jakości żywności, składu kosmetyków), firma nie ponosi żadnych konsekwencji - podkreśla.

Czytaj: Firmom brakuje jasnych zasad dotyczących ESG

Narzędzia kontroli są jednak na horyzoncie. - Po wdrożeniu nowej dyrektywy CSRD (ang. Corporate Sustainability Reporting Directive) raporty ESG będą częścią sprawozdania z działalności. I tak jak sprawozdanie finansowe sprawdza biegły rewident, tak i będzie on badał część z danymi niefinansowymi. Dużą rolę do odegrania ma Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, jeśli chodzi o informacje wprowadzające w błąd, czy Komisja Nadzoru Finansowego. Lekkość w pisaniu raportów i komunikowaniu na wyrost będzie utrudniona - zapowiada ekspertka.

Marta Wierzbowska-Kujda: Redaktor naczelna, sozolog

Przypisy

1/ Efekty zewnętrzne (ang. externalities) to w ekonomii swoiste przeniesienie kosztów (lub korzyści) swojej działalności na inne podmioty bez stosownej rekompensaty. Takie efekty mogą być pozytywne (jak publiczne udostępnianie danych) lub negatywne (zanieczyszczenie środowiska). Artykuł dostępny tutaj:
https://www.mckinsey.com/capabilities/sustainability/our-insights/does-esg-really-matter-and-why
2/ Podsumowanie konsultacji:
https://finance.ec.europa.eu/regulation-and-supervision/consultations/finance-2022-esg-ratings_en

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Podsumowanie Polskiego Kongresu Klimatycznego 2024 (27 marca 2024)Zielona Koalicja dla Zdrowia – jakie cele i strategia działania? (26 marca 2024)Średnia efektywności odmetanowania w kopalniach to 39%. Dane o emisjach metanu od Fundacji Instrat (21 marca 2024)Bliżej do przepisów o należytej staranności. Zatwierdzono dyrektywę CSDD (20 marca 2024)Sezon na magazyny ciepła? Mogą one rozwiązać bolączki ciepłowni (28 lutego 2024)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony