© ipopba
Czym są cyrkularne miasta? M.in. na ten temat dyskutowano podczas Mazovia Circular Congress, wydarzenia wieńczącego Circular Week 2022 – międzynarodowej serii wydarzeń i inicjatyw poświęconych tematyce gospodarki o obiegu zamkniętym.
Zdaniem prelegentów uczestniczących w debacie „Cities as centres of circular transformation”, cyrkularne miasta to przede wszystkim miasta zorientowane na przyszłość, odporne na pojawiające się ryzyka oraz angażujące mieszkańców.
- Miasto cyrkularne to takie, które promuje przejście od gospodarki linearnej do cyrkularnej w sposób zintegrowany we wszystkich swoich funkcjach, we współpracy z przedsiębiorstwami i środowiskiem naukowym. Oznacza to w praktyce wspieranie modeli biznesowych i zachowań utrzymujących wartość i użyteczność produktów przez jak najdłuższy czas, po to by zminimalizować wykorzystanie zasobów i wytwarzania odpadów. Poprzez tę cyrkularną transformację dążymy do poprawy dobrobytu ludzi, zmniejszenia emisji, ochrony i zwiększenia różnorodności biologicznej oraz promowania sprawiedliwości społecznej, zgodnie z Celami Zrównoważonego Rozwoju – mówiła Helen O'Rourke-Potocki z organizacji Local Governments for Sustainability. Jak podkreślała, bez cyrkularności nie jest możliwy zrównoważony rozwój miast, które już wkrótce zamieszkiwać będzie znaczna część światowej populacji.
Czytaj też: Gospodarka o obiegu zamkniętym po krakowsku
Andrzej Łazęcki, dyrektor Wydziału Gospodarki Komunalnej i Klimatu Urzędu Miasta Krakowa, wskazywał natomiast, że aby osiągnąć cele wyznaczone na 2050 r., kluczowe jest zamknięcie obiegu. Jak mówił, kwestie związane z neutralnością klimatyczną stanowią obecnie główne wyzwanie dla decydentów wszystkich szczebli – małych i dużych państw, a także regionów i miast.
Zdaniem Małgorzaty Michalskiej, naczelnik Wydziału Innowacji Społecznych w Centrum Innowacji Miejskich w Rzeszowie, w definicji prawdziwie cyrkularnych miast nie może zabraknąć kwestii społecznych. – Trzeba zacząć od edukacji mieszkańców. Miasta muszą wyjść z komunikacją i wsłuchać się w głos mieszkańców, w innym przypadku mieszkańcy nie będą rozumieć podejmowanych decyzji – wyjaśniała.
Paneliści podkreślali przy tym, że nie tylko duże miasta mogą realizować ambitne projekty w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym. Helena O'Rourke-Potocki podczas swojej prezentacji mówiła o deklaracji europejskich miast o obiegu zamkniętym, którą podpisały m.in. Turku (Finladnia), Leuven (Belgia) czy Valladolid (Hiszpania), czyli średniej wielkości europejskie miasta.
Potrzeba zmian – prawa i nawyków
Dr inż. Anna Kozera-Szałkowska, dyrektor zarządzająca PlasticsEurope Polska, podkreślała jednak, że bez zmiany postaw konsumenckich, modeli biznesowych, zmian systemowych, a także wspierającej legislacji nie jesteśmy w stanie radykalnie przyspieszyć przemian w kierunku cyrkularności.
Podobnego zdania był przedstawiciel Banku Światowego. – Obecnie wiele uwagi poświęca się zagadnieniom związanym z ekoprojektowaniem produktów i ich opakowań, ważne jest jednak także odpowiednie zaprojektowanie obowiązujących polityk – mówił Andrea Liverani, główny specjalista ds. zrównoważonego rozwoju w Departamencie Środowiska Banku Światowego.
Liverani zauważył przy tym, że europejskie wsparcie dla gospodarki o obiegu zamkniętym wymaga przeprowadzenia reformy polityki fiskalnej. - Cele gospodarki cyrkularną można osiągnąć przy stosunkowo niewielkich kosztach bezpośrednich dla gospodarki. Jednak system bankowy nie jest przystosowany do wspierania gospodarki cyrkularnej. Problemem nie jest brak finansów, tylko ich efektywne wykorzystanie – wskazywał.
Jego zdaniem, kluczowe znaczenie dla transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym mają zamówienia publiczne. - Polityka cyrkulacyjna uwzględniająca zieloną reformę fiskalną może wspierać wzrost i dobrobyt – dodał.
Joanna SpillerDziennikarz, inżynier środowiska
