© Tomasz Zajda
W zeszłym tygodniu Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy (IOŚ–PIB) opublikował raport „Gospodarowanie odpadami komunalnymi w 2020 r. Sprawozdania IK w zakresie mechanicznego przetwarzania odpadów na sortowniach i składowania odpadów w 2020 r.”. Jak wyjaśniono, analizie poddano 202 podmioty, a w BDO zidentyfikowano ponadto 255 instalacji, w których mechanicznie sortowano/przetwarzano odpady komunalne zmieszane oraz selektywnie zbierane tworzywa, metale, wielomateriałowe oraz papier i tekturę.
Raport – jak wyjaśnia IOŚ-PIB - jest opracowaniem zawierającym dane i informacje pochodzące ze sprawozdań podmiotów prowadzących Instalacje Komunalne (IK) w zakresie mechanicznobiologicznego przetwarzania odpadów komunalnych niesegregowanych (zmieszanych) oraz Instalacje Komunalne w zakresie składowania odpadów powstających w procesie mechanicznobiologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi w 2020 r.
Analiza Instytutu wykazała liczne błędy w sprawozdawczości. - Prace nad indywidualnymi sprawozdaniami podmiotów prowadzących Instalacje Komunalne uwidoczniły liczne błędy w wypełnianiu poszczególnych działów i tabel sprawozdania. Do 31.07.2022 r. marszałkowie województw nie zatwierdzili wszystkich sprawozdań o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami za rok 2020 – czytamy w raporcie.
Dane o przetworzonych odpadach
Instalacje ujęte w raporcie przetworzyły mechanicznie 66% wytworzonych odpadów komunalnych w 2020 r. oraz 72% wytworzonych odpadów komunalnych z grupy 15 01 i 20. Dodatkowo, z danych wynika, że 34% wytworzonych odpadów komunalnych zagospodarowywane było w instalacjach nieposiadających statusu Instalacji Komunalnej. Największą efektywność przetworzenia w analizowanych instalacjach odnotowano dla odpadów z metali, wynoszącą 60%. Dla odpadów z tworzyw sztucznych, papieru i szkła efektywność wynosiła kolejno - 30%, 25%, 22%.
W wyniku mechanicznego przetwarzania 10 082,8 tys. Mg odpadów na instalacjach ujętych w raporcie wytworzono 9 045 tys. Mg odpadów, z czego 6 964,0 tys. Mg stanowiły odpady o kodzie 19 12 12 oraz 894,3 tys. Mg odpadów o kodzie 19 12 10.
- W rocznym sprawozdaniu o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami podmiot eksploatujący instalację lub urządzenie służące do odzysku, lub unieszkodliwiania odpadów obowiązany jest to do wskazania sposobu zagospodarowania z podaniem procesu odzysku, lub unieszkodliwiania odpadów wytworzonych w wyniku przetworzenia. Weryfikacja danych uwidoczniła, że 32% podmiotów nie wypełniło ww. obowiązku, sprawozdania zostały sporządzone nieprawidłowo. Dla 2 032,9 tys. Mg odpadów 19 12 12 pochodzenia komunalnego nie wskazano sposobu dalszego zagospodarowania, co stanowiło 31,8% wytworzonych na instalacjach odpadów 19 12 12 pochodzenia komunalnego. Procesom odzysku poddano 34,7% wytworzonych 19 12 12, procesom unieszkodliwiania 33,5% - dodano.
IOŚ–PIB wskazuje przy tym, że na składowiskach eksploatowanych przez instalacje komunalne w 2020 r. unieszkodliwiono łącznie 113 384,95 tys. Mg odpadów. - W 2020 r. udział odpadów komunalnych składowanych na przedmiotowych składowiskach wynosił 44%, pozostałe 56% stanowiły odpady pochodzenia innego niż komunalne (tzw. pozostałe). Najwięcej unieszkodliwiono odpadów o kodzie 19 05 99 – 1 206,8 tys. Mg oraz 19 12 12 – 864,0 tys. Mg. W zakresie składowisk zestawiono również dane o odzysku odpadów na eksploatowanych składowiskach, gdzie Instalacje Komunalne wykazały odzysk w ilości 1 313,6 tys. Mg – wskazano.
Efektywność ekonomiczna instalacji
W raporcie zwrócono ponadto uwagę na zestawienie zysków i strat wykazywanych przez podmioty posiadające instalacje komunalne w zakresie mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych zmieszanych. - Przeprowadzona analiza pokazała, że 90% podmiotów posiadających IK - MBP osiągnęło zyski w roku 2020. Zyski netto w kwocie przewyższającej 10 mln zł raportowały 23 podmioty, co stanowiło 15% wszystkich analizowanych pod względem finansowym podmiotów. 60% podmiotów osiągnęło w 2020 r. zyski netto powyżej 1 mln zł. Stratę netto wykazało 10%, w zakresie 15 tys. zł – 11 mln zł – czytamy.
Jak dodano, straty finansowe w związku z prowadzoną działalnością w 2020 r. wykazało 17 podmiotów, z czego 15 z nich stanowiło własność samorządów gminnych.
Z pełną treścią raportu można zapoznać się tutaj.
Joanna SpillerDziennikarz, inżynier środowiska
Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.
