© tobisto
Pozytywna ocena fiszki jest warunkiem złożenia wniosku o dofinansowanie. Możliwe jest jego złożenie z pominięciem fiszki po spełnieniu warunków określonych w regulaminie naboru i programie priorytetowym. Wnioski o dofinansowanie w formie dotacji należy składać w trybie ciągłym do 28.02.2023 r., jednak nie dłużej niż do wyczerpania alokacji środków dostępnych w ramach I naboru.
Na potrzeby programu opracowano szereg dokumentów, w tym standardową umowę o poprawę efektywności energetycznej (EPC), które mają wspomóc inwestorów w realizacji inwestycji.
Renowacja z gwarancją oszczędności
Mowa o programie „Renowacja z gwarancją oszczędności EPC (Energy Performance Contract) Plus”, który powstał na bazie międzynarodowego projektu FinEERGo-Dom, koordynowanego przez Krajową Agencję Poszanowania Energii (KAPE). Program jest wspólną inicjatywą Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) oraz Krajowej Agencji Poszanowania Energii (KAPE). Nowa oferta NFOŚiGW to kompleksowy system wsparcia inwestycji w modelu ESCO – począwszy od zapewnienia właścicielowi budynku finansowania wkładu własnego, poprzez opracowanie wzoru umowy o poprawę efektywności energetycznej EPC z Gwarantowaną Oszczędnością Energii (GOE) oraz umożliwienie właścicielowi budynku skorzystania z profesjonalnego doradztwa energetycznego, aż do zaoferowania możliwości wykupu wierzytelności (lub innej alternatywne formy dofinansowania) przedsiębiorstwa ESCO. Beneficjentem programu może być właściciel/zarządca budynku jednostki samorządu terytorialnego, spółdzielnia lub wspólnota mieszkaniowa. Stronami umowy o poprawę efektywności energetycznej są: beneficjent programu i firma realizująca inwestycję w modelu ESCO. Program przewiduje również opcję wykupu wierzytelności firmy ESCO po potwierdzeniu uzyskania efektu energetycznego gwarantowanego umową o poprawę efektywności energetycznej (EPC).
Więcej o Programie „Renowacja z gwarancją oszczędności EPC Plus” tutaj.
Za co odpowiada firma ESCO?
Modernizacja budynków w tym wariancie zakłada zaangażowanie przedsiębiorstwa ESCO od etapu projektowania inwestycji, parametryzowania oszczędności energii, montażu finansowego inwestycji poprzez zapewnienie środków na jej realizację oraz późniejsze zarządzanie zużyciem energii. EPC gwarantuje właścicielowi budynku określony poziom oszczędności zużycia energii w budynku, które są wykorzystywane na spłatę kosztów modernizacji.
Inwestorem są wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe oraz jednostki samorządu terytorialnego (lub ich spółki powołane do realizacji zadań własnych) przeprowadzające modernizację energetyczną budynków mieszkalnych. Ogłoszony nabór, który trwa do 28.02.2023 r., dotyczy tylko budynków mieszkalnych 7-lokalowych – jest to pilotaż. Budynki użyteczności publicznej będą przedmiotem kolejnego naboru. Program zapewnia inwestorom bezpłatną pomoc doradcy energetycznego, który towarzyszy inwestorowi na każdym etapie, począwszy od zawierania umowy, realizację i rozliczanie inwestycji, ale też na etapie utrzymania i rozliczania corocznego uzyskiwania Gwarantowanej Oszczędności Energii - na etapie pilotażu tę rolę pełni bezpłatnie KAPE.
Jakie koszty mogą zostać objęte dofinansowaniem?
Program zawiera ściśle określony katalog kosztów objętych dofinansowaniem. Są to:
- wykonanie audytu energetycznego i dokumentacji technicznej,
- działania termomodernizacyjne (np. usprawnienia instalacyjne c.o., c.w.u, wentylacji, oświetlenia, OZE).
- dodatkowe działania takie jak np. zielone ściany, dachy, zagospodarowanie wód opadowych na terenie budynku, wymiana/montaż wind, malowanie klatek schodowych. Uwaga, prace towarzyszące nie mogą jednak stanowić więcej niż 20% kosztów całej inwestycji.
- dostosowanie budynku do przepisów przeciwpożarowych oraz do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Z dofinansowanie wykluczone są natomiast inwestycje, które przewidują jako docelowe źródło ciepła kotły na paliwo stałe (węgiel kamienny i biomasę).
Na potrzeby projektu zostały opracowane Wytyczne Techniczne bazujące na przepisach Prawa Budowlanego oraz doświadczeniach NFOŚiGW. Oprócz zakresu prac, zawierają także minimalny docelowy standard realizacji usprawnień termomodernizacyjnych i instalacyjnych dla budynków podlegających modernizacji w formule ESCO. Obowiązkowy jest także montaż Systemu Zarządzania Energią, który umożliwia bieżące monitorowanie zużycia energii, rozliczenie się firmy ESCO (rok do roku) z jakości usługi, zapewnienie standardów pracy instalacji, dokumentowanie zachowań użytkownika budynku. Ostatecznym celem jest potwierdzenie Gwarancji Oszczędzania Energii (GOE).
Na jakie dofinansowanie można liczyć?
Wysokość wsparcia jest uzależniona od realizowanych standardów usprawnień oraz stopnia redukcji zapotrzebowania na energię końcową. NFOŚiGW udziela dotacji w wysokości od 10 do 30 proc. wartości kosztów kwalifikowanych inwestycji. Dotacja ma stanowić wkład własny płatny, co do zasady, jako wynagrodzenie dla ESCO po zrealizowaniu projektu. Warunkiem koniecznym do uzyskania wsparcia będzie uzyskanie audytu energetycznego przez przedsiębiorstwo ESCO potwierdzającego minimum 30 proc. redukcji zapotrzebowania na energię końcową w budynku po modernizacji.
Realizacja inwestycji z ESCO na podstawie umowy EPC – krok po kroku
W pierwszej kolejności inwestor nawiązuje współpracę z doradcą energetycznym KAPE. Doradca opracowuje wstępną koncepcję inwestycji po weryfikacji stanu budynków, przeprowadzeniu analizy rachunków i przede wszystkim ocenie, czy budynek spełnia wymogi programu „Renowacja z gwarancją oszczędności EPC”. Kolejny etap to przygotowanie stosownego projektu z firmą ESCO, która przeprowadza audyt/ przegląd energetyczny. Jest on podstawą do określenia listy systemów instalacyjnych i usprawnień termomodernizacyjnych, które należy wykonać, wraz z ich kosztorysem i terminem realizacji. Zostaje określona również określona Gwarantowana Oszczędność Energii (GOE) w jednostkach technicznych.
Realizacja inwestycji podlega standardowym procedurom, czyli należy uzyskać wszystkie wymagane prawem zgody i pozwolenia. Następny krok to wykonanie prac zapewniających uzyskanie GOE, montaż Systemu Zarządzania Energią, dopełnienie formalności w kwestii odbiorów końcowych oraz rozliczenie inwestycji.
Kto płaci i na czym polega wykup wierzytelności?
Dla zapewnienia kompleksowego wsparcia zarówno właścicielowi budynku korzystającemu ze środków oferowanych przez NFOŚiGW na wkład własny, jak i przedsiębiorstwu ESCO zaangażowanemu w projekt, została nawiązana współpraca z Polskim Funduszem Rozwoju S.A. (PFR), który zaoferuje możliwość wykupu wierzytelności. Podmiotem odpowiedzialnym za realizację przedsięwzięcia jest firma ESCO, która na tym etapie zapewnia finansowanie inwestycji w 100 proc. Po zakończeniu prac budowlanych i odbiorze inwestycji nie następuje tradycyjne rozliczenie za wykonane usługi. Wzór umowy zawiera zapis dotyczący obowiązku świadczenia usługi utrzymania i zarządzania systemem przez firmę ESCO po zakończeniu inwestycji aż do jej spłaty w ramach należnego wynagrodzenia (pod warunkiem uzyskania GOE w jednostkach technicznych).
W praktyce polega to na tym, że firma ESCO prowadzi bieżącą analizę zużycia energii, jest odpowiedzialna za wykonywanie bieżących napraw i konserwacji oraz optymalizację umów z dostawcami energii etc. Jeśli po roku zarządzania energią, inwestycja termomodernizacyjna osiągnie zaplanowane oszczędności, czyli potwierdza wykonalność finansową, istnieje możliwość wykupu przez Polski Fundusz Rozwoju wierzytelności lub udzielenia innej alternatywnej formy finansowania przedsiębiorstwa ESCO.
W przyszłości NFOŚiGW planuje również zaangażowanie innych wiarygodnych instytucji partnerskich. Ma to ogromne znaczenie, ponieważ wykup wierzytelności umożliwi firmom ESCO inwestowanie w kolejne projekty. Mając na uwadze wyzwania jakie stoją przed budownictwem, wynikające z Europejskiego Zielonego Ładu i Fali Renowacji, głos NFOŚiGW oraz zaproszonych kompetentnych i doświadczonych instytucji w publicznej dyskusji na temat koniecznej renowacji jest istotnym przyczynkiem do przełamania barier rozwoju realizacji projektów w formule ESCO.
Artykuł powstał we współpracy z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
