Priorytety budżetu UE na 2023 rok: Ukraina, energetyka i odbudowa

Next year's EU budget signed into law by EP President Metsola
© European Union 2022

Negocjacje w sprawie budżetu Unii Europejskiej na 2023 r. między Radą Unii Europejskiej a Parlamentem Europejskim zakończyły się 14 listopada br. Następnie 22 listopada br. Rada zatwierdziła wspólny tekst ogólnego budżetu UE na 2023 r., a dzień później podczas głosowania w Parlamencie został on przyjęty 492 głosami, przy 66 głosach przeciw i 46 wstrzymujących się.

Całkowity budżet na 2023 r. wynosi 186,6 mld euro na zobowiązania, a płatności ustalono na 168,7 mld euro. - Biorąc pod uwagę konieczność zarządzania pracami i działaniami podejmowanymi na przestrzeni kilku lat, w budżecie UE rozróżnia się środki na zobowiązania (koszt wszystkich zobowiązań prawnych zaciągniętych w bieżącym roku budżetowym, które mogą mieć konsekwencje w kolejnych latach) i środki na płatności (pieniądze faktycznie wypłacone w bieżącym roku, ewentualnie w celu realizacji zobowiązań podjętych w latach poprzednich) – wyjaśnia PE w swoim komunikacie.

Skutki kryzysu energetycznego, wojny i zmian klimatu oraz europejskie wartości

Według podanych informacji budżet na 2023 r. uzgodniony między Radą a Parlamentem kształtuje się następująco (kwoty podane w mld euro, kolejno dla zobowiązań i płatności⁽¹⁾):

• Jednolity rynek, innowacje i technologia cyfrowa: 21,55 i 20,90;
• Spójność, odporność i wartości: 70,59 i 58,06;
• Zasoby naturalne i środowisko: 57,26 i 57,46;
• Zarządzanie migracjami i granicami: 3,73 i 3,04;
• Bezpieczeństwo i obrona: 2,12 i 1,21;
• Okolica i świat: 17,21 i 14,00;
• Europejska administracja publiczna: 11,31 i 11,31;
• Instrumenty specjalne: 2,86 i 2,68.

- Ok. 94% środków z budżetu ma trafić do obywateli, regionów, miast, rolników i przedsiębiorstw – zapewnia w swoim komunikacie europarlament.

- (...) walczyliśmy w tych negocjacjach o mocniejszy budżet i uzyskaliśmy o 1 miliard euro więcej, niż pierwotnie planowano. Oznacza to więcej funduszy na walkę z kryzysem energetycznym, konsekwencjami wojny na Ukrainie, zmianami klimatycznymi, zdrowiem publicznym oraz wspieraniem europejskich praw i wartości – komentuje Nicolae Ştefănuță (RENEW, RO), generalny sprawozdawca ds. budżetu UE na 2023 r. (sekcja III – Komisja).

Jak podaje PE, udało się zwiększyć fundusze na takie obszary jak, niezależność energetyczna Unii, wspieranie obywateli i małych i średnich przedsiębiorstw w związku z rosnącymi rachunkami za energię, zielona transformacja i różnorodność biologiczna. Dodatkowe wsparcie obejmuje m.in. program badawczy „Horyzont Europa” (+10 mln euro), instrument „Łącząc Europę”, który finansuje budowę transeuropejskich sieci transportowych i energetycznych (+103,5 mln euro), i program działań na rzecz środowiska i klimatu LIFE (+30 mln euro).

Dominika Adamska
Sekretarz redakcji, geograf