Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
19.03.2024 19 marca 2024

KE proponuje nowe przepisy ws. opakowań i odpadów opakowaniowych

Zmiany rozporządzenia obejmują m.in. wprowadzenie wiążących dla państw UE celów w zakresie zmniejszenia ilości odpadów opakowaniowych – o 15% do 2040 r. (w porównaniu z 2018 r.). Wśród propozycji także cele dotyczące recyklingu i ponownego użycia.

   Powrót       01 grudnia 2022       Odpady   
Opakowania w sklepie

30 listopada 2022 r. Komisja Europejska zaproponowała zmianę rozporządzenia o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (z ang. Regulation on Packaging and Packaging Waste(1)).

Jak wyjaśnia KE, proponowane zmiany mają trzy główne cele.

- Po pierwsze, zapobieganie powstawaniu odpadów opakowaniowych, zmniejszenie ich ilości, ograniczenie zbędnych opakowań i promowanie rozwiązań w zakresie opakowań wielokrotnego użytku i wielokrotnego napełniania. Po drugie, pobudzenie recyklingu wysokiej jakości, doprowadzenie do tego, aby do 2030 r. wszystkie opakowania na rynku UE mogły być poddawane recyklingowi w sposób ekonomicznie opłacalny. I wreszcie, aby zmniejszyć zapotrzebowanie na pierwotne zasoby naturalne i stworzyć dobrze funkcjonujący rynek surowców wtórnych, zwiększając wykorzystanie tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu w opakowaniach poprzez obowiązkowe cele – wskazano.

Zmniejszenie ilości odpadów opakowaniowych o 15%

Nadrzędnym celem jest zmniejszenie ilości odpadów opakowaniowych. Propozycja KE wprowadzić ma wiążące cele w tym zakresie – zobowiązujące państwa członkowskie do zmniejszenia ilości wytwarzanych odpadów opakowaniowych w porównaniu z 2018 r. o 5% do 2030 r., o 10% do 2035 r. oraz o 15% do 2040 r. Doprowadziłoby to, jak wylicza KE, do ogólnego zmniejszenia ilości odpadów w UE o około 37% w porównaniu ze scenariuszem bez zmiany prawodawstwa.

Czytaj też: Gospodarka odpadami opakowaniowymi. Dane z BDO za 2020 r.

Nowe przepisy mają ponadto wspierać ponowne użycie lub ponowne napełnianie opakowań. Zgodnie z propozycją KE, firmy będą musiały oferować konsumentom określony procent swoich produktów w opakowaniach wielokrotnego użytku lub wielokrotnego napełniania. Nastąpi również pewna standaryzacja formatów opakowań i czytelne oznakowanie opakowań wielokrotnego użytku.

Wprowadzone zostaną również obowiązkowe wskaźniki zawartości materiałów pochodzących z recyklingu, które producenci będą musieli uwzględnić w nowych opakowaniach z tworzyw sztucznych.

Komentarz Anny Larsson z Reloop Platform

Rewizja Dyrektywy przynosi propozycje wielu pozytywnych i niezbędnych zmian. Po pierwsze: formuła dyrektywy zmienia się w rozporządzenie.
Kluczowy jest w mojej ocenie zapis w Art 6 traktujący o recyklowalności opakowań. Na dzień dzisiejszy ocenia się, że aż 35% opakowań nie nadaje się do recyklingu. (…)
Niezwykle istotny dla stworzenia rynku na surowce wtórne pochodzące z odpadów jest obowiązek minimalnej zawartości recyklatu. Oprócz znanego już z Dyrektywy SUP obowiązku dla butelek plastikowych, propozycja Rozporządzenia wprowadza następujące zapisy:
•10% recyklatu dla opakowań z tworzyw sztucznych do kontaktu z żywnością i kosmetycznych (poza PET; 50% w 2040 r.),
•30% recyklatu dla opakowań do kontaktu z żywnością i kosmetycznych wykonanych z PET (50% 2 2040 r.)
•35% zawartości recyklatu w pozostałych opakowaniach plastikowych (65% w 2040 r.)
Wiemy już, że obowiązek minimalnej zawartości recyklatu dla butelek po napojach z PET, mimo, iż wejdzie dopiero od 2025 r., w znaczący sposób pobudził rynek na ten surowiec i stworzył cenne miejsca pracy w przemyśle recyklingu. Poszerzenie tego obowiązku bardzo pozytywnie wpłynie na środowisko gwarantując recykling w obiegu zamkniętym, zwiększając bezpieczeństwo dostępu do surowców oraz zmniejszając ślad węglowy opakowań z tworzyw sztucznych.
Propozycja Rozporządzenia wprowadza obowiązek ustanowienia systemów kaucyjnych na opakowania po napojach z tworzyw sztucznych i puszek metalowych przed 2029 rokiem. Jest to potwierdzenie skuteczności systemów zbiórki opartych o mechanizm kaucji, ale osobiście nie rozumiem dlaczego nie poszerzono tego obowiązku o frakcję szklaną (…).
Przełomowe jest wprowadzenie tzw. kwot dla ponownego użytkowania, czyli drugiego poziomu hierarchii postępowania z odpadami.
Bardzo mnie cieszy wprowadzenie obowiązku minimalizacji wytwarzania opakowań. Po raz pierwszy sformułowano konkretny cel dla pierwszego poziomu hierarchii postępowania z odpadami! Do 20240 r. (w odniesieniu do roku bazowego 2018), kraje członkowskie będą musiały zmniejszyć ilość wprowadzanych na rynek opakowań o 15%. W tak długiej perspektywie czasowej 15% może wydawać się skromną redukcją, ale ja odczytuję to jako dobry początek jakościowej zmiany i ważny sygnał dla rynków krajów członkowskich.

Recykling opakowań

- Wiele zaproponowanych środków ma na celu zapewnienie, aby do 2030 r . opakowania w pełni nadawały się do recyklingu. Obejmuje to ustalanie kryteriów projektowych dla opakowań; tworzenie obowiązkowych systemów kaucji za butelki plastikowe i puszki aluminiowe; oraz wyjaśnienie, które bardzo ograniczone rodzaje opakowań muszą nadawać się do kompostowania, aby konsumenci mogli wyrzucać je do bioodpadów – podaje KE.

W tym celu KE proponuje m.in. ustanowienie klas zdolności do recyklingu, zakazując od 2030 r. stosowania opakowań o zdolności do recyklingu mniejszej niż 70%.

Dodatkowo wszystkie opakowania w UE mają zostać opatrzone odpowiednimi symbolami ułatwiającymi ich selektywną zbiórkę. - Każde opakowanie będzie opatrzone etykietą informującą, z czego opakowanie jest wykonane i do jakiego strumienia odpadów powinno trafić. Pojemniki na odpady będą opatrzone tymi samymi etykietami. Te same symbole będą używane w całej UE – czytamy.

Zakaz miniaturowych opakowań

KE planuje ponadto zająć się „opakowaniami wyraźnie niepotrzebnymi”. Jak wskazano w komunikacie KE, niektóre formy opakowań zostaną zakazane. Mowa tu na przykład o opakowaniach jednorazowego użytku do żywności i napojów do spożycia w restauracjach i kawiarniach, opakowaniach jednorazowego użytku do owoców i warzyw czy miniaturowych butelkach szamponów i innych miniaturowych opakowaniach w hotelach.

Propozycja KE miałaby przyczynić się do obniżenia emisji gazów cieplarnianych z opakowań nawet o 43 mln ton do 2030 r. i zmniejszenie zużycia wody o 1,1 mln m3.

Dodatkowo, koszty szkód środowiskowych dla gospodarki i społeczeństwa zostałyby zmniejszone o 6,4 mld euro w stosunku do poziomu bazowego 2030 roku.

Tworzywa sztuczne częścią „zrównoważonej przyszłości”?

KE opublikowała ponadto propozycję nowych ram prawnych, które wyjaśniają, w jaki sposób te tworzywa sztuczne mogą stanowić część zrównoważonej przyszłości. Dotyczą one biopochodnych, biodegradowalnych i kompostowalnych tworzyw sztucznych. Jak wyjaśniono będą one stanowić wytyczne dla przyszłych prac UE w tej dziedzinie, np. dla wymogów dotyczących ekoprojektu dla zrównoważonych produktów, programów finansowania i dyskusji międzynarodowych.

Czytaj: Plastik wypływa z Europy. Ale nie tylko Stary Kontynent sobie nie radzi

Lobbing spwodował osłabienie ambicji

O zmianach w przepisach dotyczących odpadów opakowaniowych mówiło się już od jakiegoś czasu, jak wskazuje EEB, szereg przecieków w przygotowaniu do propozycji spowodowało intensywny lobbing ze strony przemysłu, który doprowadził do osłabienia ambicji i celów środowiskowych.

- Dzisiejsze propozycje wsparcia zapobiegania powstawaniu odpadów opakowaniowych, ponownego użycia i recyklingu w obiegu zamkniętym są pilnie potrzebne, biorąc pod uwagę historyczny poziom odpadów, z jakimi boryka się Europa. Parlament i Rada muszą skoncentrować się na ulepszeniu wniosków, aby można było zwiększyć skalę rzeczywistego ponownego użycia i recyklingu, unikając fałszywych rozwiązań – skomentował Jean-Pierre Schweitzer, zastępca kierownika ds. gospodarki o obiegu zamkniętym W EEB.

Joanna Spiller: Dziennikarz, inżynier środowiska

Przypisy

1/ 
https://environment.ec.europa.eu/publications/proposal-packaging-and-packaging-waste_en

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

XXIV Targi Ochrony Środowiska i Gospodarki Odpadami EKOTECH (18 marca 2024)Zagrożenia dla rozwoju sektora gospodarki odpadami. Apel (13 marca 2024)System kaucyjny – MKiŚ przekazuje szczegółowe rozwiązania (07 marca 2024)Rozporządzenie PPWR wynegocjowane, ale czy wejdzie w życie? UE kontra odpady opakowaniowe (06 marca 2024)Recyklomaty nie tylko w sklepach. Poznań (05 marca 2024)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony