W celu ułatwienia integracji rynku energii, Unia Europejska wprowadziła specjalną kategorię tzw. strategicznych inwestycji energetycznych, określanych mianem projektów wspólnego zainteresowania (ang. project of common interest – w skrócie - PCI). W załączniku II do decyzji 1364/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady znajdziemy także projekty realizowane na terenie Polski, m.in. połączenie elektroenergetyczne Polska-Litwa, linię elektroenergetyczną Krajnik-Baczyna czy linię Mikułowa-Świebodzice.
Skutkiem takiej kwalifikacji jest nałożenie na nasz kraj obowiązku ułatwienia i przyspieszenia ukończenia projektów, których realizacja leży w interesie całej Europy. W szczególności oznacza to uproszczenie procedur udzielania wymaganych zezwoleń. Rozwiązania w tym zakresie przewiduje uchwalona 24 lipca 2015 r. ustawa o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych.
Łatwiej, szybciej i w jednym miejscu
Istniejące przepisy mają charakter rozproszony i niekonsekwentny. To z kolei staje się przyczyną przewlekłości postępowań, zwiększa koszty i grozi ryzykiem utraty dofinansowania ze środków unijnych. Dlatego ustawa przewiduje wprowadzenie kompleksowej decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie sieci przesyłowej, łączącej w sobie aspekty zarówno decyzji lokalizacyjnej, podziałowej, jak i wywłaszczeniowej. Ponadto, skróceniu ma ulec czas trwania postępowań w zakresie uzyskiwania wymaganych decyzji, który nie powinien łącznie przekraczać 42 miesięcy. Realizacji tego celu służyć ma m.in. skupieniu kompetencji do wydania decyzji lokalizacyjnych i pozwoleń na budowę w rękach jednego organu, tj. wojewody z obszaru tego województwa, na którym zlokalizowany jest najdłuższy odcinek inwestycji.
To już nie wyjątek, ale wyraźny trend
Szczególne uregulowanie procedury inwestycyjnej dla konkretnej kategorii projektów nie jest w polskim porządku prawnym niczym nowym. Specjalnych ustaw doczekały się w ostatnich latach m.in. inwestycje w zakresie dróg publicznych, transportu kolejowego, terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu, lotniska użytku publicznego, sieci telekomunikacyjnych oraz inwestycje w zakresie obiektów energetyki jądrowej. Coraz częściej obserwujemy sytuację, w której zamiast integracji przepisów proceduralnych, ustawodawca decyduje się umieścić je w zupełnie nowym akcie prawnym.
Nazywana potocznie „korytarzową” ustawa wejdzie w życie 15 września br.
Kamil SzydłowskiDziennikarz, prawnik