Około 86% portów na świecie jest narażonych na więcej niż trzy zagrożenia naturalne

© MAGNIFIER

Naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego przyjrzeli się zagrożeniom dla globalnej infrastruktury portowej. W ramach analizy ryzyka, która ukazała się w Nature⁽¹⁾, uwzględniono 1340 portów na całym świecie. Badacze poddali analizie wiele rodzajów zagrożeń i mechanizmów awarii, jak wskazano, choć porty są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania gospodarek i globalnych łańcuchów dostaw, ich strategiczne położenie wzdłuż rzek i nisko położonych obszarów przybrzeżnych sprawia, że ​​są one narażone na skutki ekstremalnych warunków klimatycznych i klęsk żywiołowych (np. ekstremalnych fal, cyklonów i trzęsień ziemi).

- Nasze ramy ryzyka obejmują zarówno zakłócenia operacyjne w portach (które nie powodują szkód), które zwykle występują z powodu ekstremalnego wiatru, temperatury, wysokości fal i przepełniania, a także fizyczne uszkodzenia infrastruktury portowej w wyniku naturalnych zagrożeń związanych z cyklonami tropikalnymi, trzęsieniami ziemi, powodziami rzecznymi, powodziami pluwialnymi i powodziami przybrzeżnymi – wyjaśniają naukowcy.

Czytaj też: Zjawiska ekstremalne w Polsce. Nawet 6 mld zł strat rocznie

Jak czytamy w analizie, na profil ryzyka portu składają się zarówno zdarzenia o wysokim prawdopodobieństwie, ale o niewielkim wpływie (np. zakłócenia operacyjne spowodowane ekstremalnymi warunkami pogodowymi), jak i zdarzenia o niskim prawdopodobieństwie, ale o dużym wpływie (np. trzęsienie ziemi na dużą skalę). - Oprócz wpływu na same aktywa portowe (np. dźwigi, terminale), porty są osadzone w lokalnych sieciach infrastruktury krytycznej (np. kolejowej, drogowej i elektrycznej), których uszkodzenia mogą wstrzymać działalność portową, nawet jeśli sam port nie jest uszkodzony – dodają badacze.

Główne zagrożenia dla portów

Wyniki analizy wskazują, że zdecydowana większość portów (94,8%) jest narażona na więcej niż jedno zagrożenie naturalne, około 86,2% portów na świecie jest narażonych na więcej niż trzy zagrożenia naturalne, a około 50% portów jest narażonych na 4 lub 5 zagrożeń naturalnych. Ponadto około 20% portów narażonych jest na wpływ 5 lub 6 zagrożeń.

Jako główne zagrożenie w skali całego globu zidentyfikowano wystąpienie cyklonów tropikalnych - zjawisko to stanowi ryzyko dla 25,2% portów, w szczególności zlokalizowanych w rejonie Karaibów, Azji Wschodniej i północnej Australii. Dla Europy Zachodniej i Północnej jako główne zagrożenie wskazano natomiast powodzie rzeczne (22,6%) i przybrzeżne (23,7%). Dodatkowo wśród najbardziej rozpowszechnionych zagrożeń wymieniono powodziowe fluwialne i pluwialne, na które narażone jest odpowiednio 80,4% i 84,3% analizowanych portów.

Czytaj też: Na 10 zidentyfikowanych zagrożeń, aż 6 dotyczy środowiska przyrodniczego

- Spośród 1340 przebadanych portów 160 portów jest narażonych na ryzyko przekraczające 10 mln USD rocznie, a 21 portów na ryzyko przekraczające 50 mln USD rocznie (…). Z jednej strony duże porty muszą dokonać znacznych inwestycji, aby zarządzać swoim ryzykiem w świetle postępującej zmiany klimatu. Na przykład do 2100 r. potrzeba 12-63 mld USD na podwyższenie poziomu terminali portowych w celu dostosowania ich do rosnącego poziomu morza, co już kilkakrotnie przewyższa ryzyko specyficzne dla danego portu oszacowane w niniejszym badaniu. Z drugiej strony modernizacja infrastruktury jest konieczna, aby chronić małe porty w krajach o niskich dochodach przed skutkami zagrożeń i częstymi zakłóceniami, które mogą mieć systemowy wpływ na wzrost gospodarczy w tych krajach – podkreślono w badaniu.

Joanna Spiller
Dziennikarz, inżynier środowiska