Biogazownia© Natascha
Wiceprezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Dominik Bąk ogłosił, że rusza nabór, który ma ułatwić budowę biogazowni komunalnych w Polsce. - Bez tego typu procesów nie osiągniemy wymaganych poziomów recyklingu. To jedyna forma racjonalnego zagospodarowania biodegradowalnych odpadów komunalnych. W połączeniu z kompostowaniem jest rezerwuarem możliwości produkcji ciepła, prądu i nawozów – wyliczał Bąk. - Co więcej, to niezależność i efektywność energetyczna oraz finansowa instalacji komunalnych – podkreślił.
Jakość zbiórki bioodpadów vs. cele recyklingu
Do celów recyklingu wynikających z ramowej dyrektywy o odpadach (65% recyklingu odpadów komunalnych do 2035 r.) nawiązał także dr hab. inż. Grzegorz Wielgosiński z Politechniki Łódzkiej. Jego zdaniem, aby je osiągnąć, powinniśmy selektywnie zbierać 80-90% wytwarzanych bioodpadów. Poza zwiększeniem zbiórki oraz wsparciem dla biogazowni, nie obędzie się bez kompostowania przydomowego.
- Zawartość zanieczyszczeń w zebranych bioodpadach waha się od 8% w budynkach jednorodzinnych, do 12% - w wielorodzinnych. (…) To dużo, bo jeśli mamy powyżej 10% zanieczyszczeń, otrzymany nawóz jest gorszej jakości. (…) By uzyskać poziom recyklingu 65%, musimy zebrać 70-80% odpadów – wskazał z kolei prof. dr hab. inż. Andrzej Jędrczak z Uniwersytetu Zielonogórskiego, badający proces fermentacji metanowej od ponad 30 lat. Dodał, że ten cel jest realny, jedynie pod warunkiem intensyfikacji kompostowania przydomowego.
Zdaniem dr. inż. Krystiana Szczepańskiego, dyrektora Instytutu Ochrony Środowiska - Państwowego Instytutu Badawczego, kluczowy będzie w tym aspekcie tzw. efekt rzeczowy. Chodzi o utratę statusu odpadu, możliwą w przypadku uzyskania polepszacza glebowego lub nawozu, jako produktu. - Frakcja bioodpadów jest jedyną szansą, żebyśmy mogli uzyskać poziomy recyklingu w tak szybkim czasie – podkreślił Szczepański.
Zasady dofinansowania biogazowych instalacji komunalnych
Kto i na jakich zasadach może otrzymać dofinansowanie na instalacje biogazowe w programie NFOŚiGW? Program skierowany będzie do przedsiębiorstw, na budowę, rozbudowę lub modernizację instalacji fermentacji selektywnie zebranych bioodpadów komunalnych i wykorzystania uzyskanego biogazu do wytwarzania energii w warunkach wysokosprawnej kogeneracji. Nabór potrwa od 13 lutego br. do 30 czerwca 2024 r. Pula dostępnych środków to 1,5 mld zł.
- Nie limitujemy pożyczek i dotacji na te instalacje, gdyż inwestycje te są wyżej w hierarchii postępowania z odpadami [niż instalacje termicznego przekształcania odpadów komunalnych – przyp. red.]. Proponujemy pożyczkę w wysokości 100% wartości inwestycji i do 50% dotacji, bez limitu kwotowego. To relatywnie tańsze w porównaniu do ITPOK instalacje - mówił Bąk. W przypadku pożyczek - WIBOR 3M wyniesie nie mniej niż 1,5% w skali roku lub będą one udzielane na warunkach rynkowych (wówczas pożyczka nie będzie stanowić pomocy publicznej.
Minimalna wydajność instalacji to 5 tys. Mg/rok (warto dodać, że prof. Jędrczak wskazał, że średnia wydajność europejskich instalacji wynosi 37 tys. M/rok, optymalna wydajność – jego zdaniem – to 30 tys. Mg/rok, a bardzo dobra 10-15 tys. Mg/rok).
Zyska: biogazownie inwestycjami celu publicznego
Do ubiegania się o środki nie będzie potrzebna gotowa decyzja środowiskowa, a jedynie potwierdzenie złożenia wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. W kwestiach proceduralnych szykują się też ułatwienia ze strony rządowej.
Obecny na konferencji wiceminister klimatu i środowiska Ireneusz Zyska zapowiedział, że „za chwilę” do Sejmu wpłynie projekt nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii (UC99), który ma ułatwić inwestycje w biogazownie. - Ustawa jest gotowa, skierowana na komitet stały RM. (…) zaproponowaliśmy ścieżkę uproszczoną inwestycji. Biogazownie komunalne, przy oczyszczalniach ścieków, ale także zlokalizowane przy składowiskach odpadów komunalnych, będą widziane jako inwestycje celu publicznego – zapowiedział Zyska. To ma oznaczać szybszą ścieżkę ich rejestracji. Nie będzie też trzeba wykonywać ocen oddziaływania na środowisko, jeśli instalacje będą powstawały w miejscu dotychczasowej działalności instalacji komunalnych. - Te miejsca [oczyszczalnie, składowiska – przyp. red.] znacząco oddziałują na środowisko, a biogazownia spowoduje zmniejszenie oddziaływania na środowisko tych instalacji – podkreślił. Chcemy wykorzystać biogaz ze składowisk, ale i z oczyszczalni do produkcji energii, ciepła, które moglibyśmy przekazywać do odbiorców końcowych. Minister podkreślił, że biogazownie są sposobem na realizację idei gospodarki o obiegu zamkniętym.
Minister zapowiedział także wsparcie realizacji projektów biogazowych. - Jest przygotowany duży program konsultacji i wsparcia dla wszystkich JST, gdzie instalacje już są lub będą powstawać. (…) Pomoc jeśli chodzi o doradztwo inwestycyjne i technologie dla tych projektów – podał Zyska.
Marta Wierzbowska-KujdaRedaktor naczelna, sozolog
Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.
