© DigitalGenetics
Pralki i suszarki do ubrań, zmywarki, lodówki, sprzęty do gotowania i inne, zarówno duże, jak i małe urządzenia AGD znajdują się praktycznie w każdym domu. Zgodnie z szacunkami, w 14,5 mln gospodarstwach domowych w Polsce pracuje ok. 200 mln sztuk AGD, z czego ponad 60 mln to duże AGD. – Same tylko pralki piorą rocznie 19 mln ton ubrań. Taką samą masę żywności przechowujemy corocznie w naszych lodówkach, wydłużając świeżość i zmniejszając ilość marnowanego pożywienia. Z kolei odkurzacze każdego roku oczyszczają powierzchnię równą 50 tys. km2 – wskazuje APPLiA Polska Ogólnopolski Związek Producentów AGD w raporcie “Raportu AGD 2022/23”.
Zużycie energii elektrycznej
Aby urządzenia te mogły sprawnie funkcjonować, niezbędna jest energia elektryczna. Szacunki APPLiA wskazują, że sprzęty AGD odpowiedzialne są za zużycie ponad 50% energii elektrycznej wykorzystywanej w gospodarstwach domowych w Polsce. To ponad 15 TWh, co stanowi około 10% konsumpcji w całej gospodarce.
- O ile rachunek za konsumpcję prądu przez AGD w 2021 r. wyniósł ok. 11 mld zł, to w roku 2023 przy mniej więcej podobnej konsumpcji wyniesie aż 16 mld zł. Wzrost w ciągu 2 lat ceny energii elektrycznej o prawie 40% sprawił, że konsumenci mają silną motywację finansową oraz świadomość potrzeby oszczędzania energii elektrycznej – czytamy w raporcie.
Jak jednak wskazywał prezes APPLiA Wojciech Koncecki podczas prezentacji raportu, w polskich domach nie znajdziemy sprzętów klasy A i B. - Niestety królują takie klasy sprzętów, które są poniżej wszelkich kategorii. Wymiana chociażby części nieefektywnych sprzętów mogłaby zapewnić niewiarygodną oszczędność energii – mówił.
Jak podkreślał, w kontekście efektywności energetycznej istotną rolę pełnią etykiety energetyczne, które ułatwiają konsumentom wybór odpowiedniego sprzętu. Dzięki znaczącemu postępowi technicznemu dzisiaj w sprzedaży dominują klasy energetyczne zużywające zaledwie 10-20% prądu w porównaniu do urządzeń dostępnych 25 lat temu. Tymczasem nawet ¼ lodówek w polskich domach ma ponad 10 lat.
- Patrząc globalnie, 14 milionów chłodziarek w polskich domach zużywa obecnie około 4,5 TWh. Ich czysto teoretyczna wymiana na sprzęt bardziej innowacyjny pozwoliłaby na zaoszczędzenie aż 3 TWh. Kolejne kategorie dużego sprzętu AGD nie konsumują aż tak dużo energii elektrycznej, ale to nadal duże wielkości, jeśli uwzględnimy ilość dostępnych w domach urządzeń - wskazują autorzy raportu.
Wykorzystanie surowców w branży AGD
Według szacunków, produkcja AGD w 2022 r. pochłonęła ok. 1200 tys. ton materiałów, z czego 544 tys. ton stanowi stal. Dalej wymienia się tworzywa sztuczne (306 tys. ton), cement i ceramikę (116 tys. ton), szkło (57 tys. ton), elektronikę (55 tys. ton), miedź i aluminium (48 tys. ton) oraz inne materiały (90 tys. ton).
Recykling AGD
Jak wynika z danych rynkowych, w 2022 r. na polski rynek trafiło 440 tys. ton nowych urządzeń AGD – oznacza to, że średnio na każdego mieszkańca kraju przypadało wówczas około 12 kg sprzętu. Jak wyjaśnia APPLiA, branża w ramach realizacji swoich celów środowiskowych w 2021 r. zebrała i poddała procesom recyklingu 300 tys. ton zużytego sprzętu, to ponad połowa masy wszystkich zebranych w Polsce elektroodpadów. Odzyskano ponadto 250 tys. ton surowców. – Dodatkowo, w przypadku AGD osiągany jest poziom recyklingu zapewniający odzysk materiałów na poziomie ok. 90% masy zebranego selektywnie zużytego sprzętu – dodano.
Joanna SpillerDziennikarz, inżynier środowiska
