Marek Friedman, Wojciech PrzygrodzkiMarek Friedman, Prezes Zarządu Responsiblee Sp. z o.o.(po prawej), Wojciech Przygrodzki, współzałożyciel spółki (po lewej)
Teraz Środowisko: Skąd pomysł na stworzenie aplikacji Responsiblee, narzędzia informatycznego do liczenia śladu węglowego przedsiębiorstwa, ale też produktu/usługi? Jak to działa?
Marek Friedman (MF): Spółka Responsiblee powstała jako projekt venture buildingowy funduszu Tar Heel Capital Pathfinder, który na wczesnym etapie uzyskał wsparcie funduszu WP2 Investments. To inicjatywa, by znaleźć rozwiązanie, które z jednej strony odpowiadałoby na potrzeby walki z katastrofą klimatyczna, a z drugiej strony byłaby adekwatną odpowiedzią na potrzebę biznesową, jaka pojawiła się na rynku.
Responsiblee automatycznie wylicza emisje gazów cieplarnianych zgodnie z powszechnie respektowanym GHG Protocol (ang. Greenhouse Gases Protocol. Zapewnia jasne i przejrzyste przejście przez wszystkie zakresy, czyli kategorie, emisji bezpośrednich i pośrednich, które występują w przedsiębiorstwie (ang. scope 1, 2, 3), z użyciem aktualnych danych. Aplikacja kalkuluje emisję z poszczególnych źródeł w ekwiwalencie CO2, grupuje je w odpowiednich zakresach i generuje gotowy raport. Startup wychodzi tym samym naprzeciw potrzebom zarówno większych przedsiębiorców, którzy są zobowiązani do raportowania śladu węglowego przepisami prawa (w tym dyrektywą CSRD), jak i mniejszych podwykonawców, których nie stać na wynajęcie firm konsultingowych, czy zatrudnienie dodatkowych pracowników odpowiedzialnych za ESG.
Wojciech Przygrodzki (WP): Naszym celem było stworzenie narzędzia, które poprowadzi użytkowników w sposób prosty i intuicyjny przez skomplikowany proces liczenia śladu węglowego. I to się udało. Oprócz aplikacji, oferujemy również pomoc doradczą i konsultingową na życzenie klienta. W Responsiblee wyszliśmy od liczenia śladu węglowego, ale wraz z rozwojem regulacji, sukcesywnie będą powstawały kolejne moduły umożliwiające raportowanie wymogów środowiskowych, takich jak ślad wodny, bioróżnorodność, czy wskaźniki wpływu społecznego.
TŚ: Jeśli ma to być narzędzie dla każdego, kluczowe jest pytanie: ile to kosztuje?
MF: Produkt Responsiblee jest dostępny w modelu subskrypcyjnym, tak więc kontrahenci ponoszą koszty korzystania z narzędzia sukcesywnie, z miesiąca na miesiąc. Najtańszy pakiet na raportowanie z zakresu 1 i 2 dostępny jest w cenie 199 zł netto/mc, natomiast pakiety: pozwalający na raportowanie wszystkich trzech zakresów i pakiet obejmujący raportowanie śladu węglowego produktu/ usługi są w cenie 1999 zł netto/mc. Klient można w każdym momencie zrezygnować z subskrypcji, ale gdy decyduje się na pokrycie z góry kwoty za 6 mc, lub rok użytkowania, oferujemy istotne rabaty.
Z jednej strony wydaje się, że liczenie śladu węglowego w przedsiębiorstwie jest stosunkowo proste, bo są ustalone protokoły, takie jak wspomniany już GHG, które wskazują ścieżkę, jak należy postępować. Jeżeli jednak spojrzymy na to głębiej, to zdamy sobie sprawę, że o ile liczenie 1 i 2 zakresu jest w miarę łatwy, to już policzenie emisyjności w całym łańcuchu dostaw jest bardzo skomplikowane. Dzieje się tak m.in. dlatego, że w łańcuchu dostaw mamy już tych przedsiębiorców, którzy są lub lada chwila będą regulacyjnie zobligowani do raportowania oraz ich dostawców, podwykonawców etc., których jeszcze obowiązki regulacyjne nie dotyczą. Aby jednak ci z góry łańcucha dostaw mogli zaraportować wszystkie trzy zakresy potrzebują danych od swoich kontrahentów ulokowanych niżej w łańcuchu. Tym samym oczekują od nich wykazania, jaki jest ślad węglowy dostarczanych produktów czy usług. I tutaj dochodzimy do sedna: Responsiblee pozwala policzyć tym przedsiębiorstwom, zazwyczaj z sektora MŚP ślad węglowy ich produktu czy usługi, bez konieczności sporządzania całego raportu środowiskowego. To opcja, która pozwala utrzymać konkurencyjność na rynku.
TŚ: Przekonujecie, że jest to użyteczne narzędzie dla różnych branż i sektorów. Jak koresponduje z smart technologiami?
WP: Responsiblee to narzędzie z ogromnym potencjałem. Zostanie on uwolniony w jeszcze większym stopniu w momencie, kiedy w całym procesie zostanie zastosowany internet rzeczy (ang. internet of things, IoT) i znacząca automatyzacja. Dzięki temu dane, które obecnie muszą zbierać osoby z różnych miejsc w strukturze zespołu firmy, będą gromadzone automatycznie i również automatycznie raportowane. Warto zwrócić uwagę, że dziś największym problemem z jakim się mierzymy jest jakość i transparentność danych, jakie dostarczają nam kontrahenci. Uważam, że w niedalekiej przyszłości dylematem numer jeden będzie nie to, czy ślad węglowy danego produktu/usługi został policzony, ale czy został policzony prawidłowo i wiarygodnie.
Doskonałym rozwiązaniem tego problemu jest blockchain. Daje tę wartość, że ślad węglowy produktu/usługi jest liczony od samego początku ścieżki jego powstawania i sukcesywnie nadpisywany na każdym kolejnym etapie jego produkcji i logistyki. W globalnej gospodarce produkty potrafią pokonać ogromną drogę zanim trafią do klienta finalnego. Dzięki technologii blockchain będziemy wiedzieć, jakim rzeczywistym śladem węglowym jest obarczony dany produkt.
Ślad węglowy produktu stanie się swego rodzaju walutą. Już obecnie widzimy, że firmy będą miały do wyboru albo inwestować w OZE lub inne procesy dekarbonizacji, czy na samym końcu decydować się na offsety. Alternatywną drogą będzie wybór mniej emisyjnych produktów i mniej emisyjnych kontrahentów. Blockchain dokładnie pokaże, jaka jest różnica między produktami z Chin, a krajowymi – w kategorii impactu na środowisko, co stanowi też konkretną wartość biznesową.
TŚ: Kiedy może się to zdarzyć w Polsce?
WP: Technologia blockchain może dostarczyć takie rozwiązanie, ale jeszcze nie są na to gotowi przedsiębiorcy, którzy po prostu nie mają możliwości dostarczania tych danych. Najpierw musimy skupić się na edukacji nas wszystkich, że takie rozwiązania mogą rzeczywiście pomóc biznesowi, a dopiero później rozważać ich implementację.
MF: Są już jednak pewne światełka w tunelu, np. duża francuska sieć supermarketów w Polsce zaczyna bardzo dokładnie raportować drogę, jaką przebyły oferowane przez nią produkty, w szczególności warzywa i owoce. W Europie to Francja jest absolutnym liderem jeśli chodzi o poziom świadomości dotyczący raportowania śladu węglowego, co widać na półkach tamtejszych sklepów. Coraz więcej produktów na etykietach ma informację na temat carbon footprint. Pozytywne zmiany widać już też w Niemczech, Anglii, czy Skandynawii. W Polsce w ostatnich dwóch latach także zauważamy przyspieszenie.
TŚ: Jak w takim razie widzicie Panowie przyszłość aplikacji Responsiblee?
MF: Świetlaną (śmiech), wierzymy, że nasza aplikacja będzie wykorzystywana przez większość przedsiębiorców uczestniczących w globalnym rynku. Tę wiarę potwierdza rosnące zainteresowanie, nie tylko w sektorze MŚP, ale i wśród dużych giełdowych spółek, co pozwala optymistycznie patrzeć w przyszłość. Niestety wciąż jeszcze w Polsce greenwashing, czy ESGwashing się opłaca, a dzieje się tak dlatego, że prawo nie jest w dostatecznym stopniu egzekwowane. Z tym większym zadowoleniem przyjmuję fakt, że Prezes UOKiK wszczął postępowanie przeciwko grupie firm pod kątem weryfikacji ich deklaracji środowiskowych. UOKiK ma narzędzia, by greenwashingowi skutecznie przeciwdziałać. Prawo działa o tyle, o ile jest skutecznie egzekwowane.
WP: Ważne są więc zarówno regulacja jak i edukacja. Na inwestycje poniesione w dekarbonizację, jak i liczenie śladu węglowego należy patrzeć w perspektywie długoterminowej. Z całą pewnością poniesione nakłady zwrócą się nie tylko środowiskowo, ale też biznesowo.
Artykuł powstał we współpracy z Responsiblee
