Tworzywa sztuczne a GOZ. Przykładów dobrych praktyk w biznesie jest wiele, ale potrzeba intensyfikacji działań

© Irina

- Tworzywa sztuczne odgrywają zasadniczą rolę we współczesnym społeczeństwie. Jednak ich łańcuch wartości jest obecnie niezrównoważony, przyczyniając się do powstawania emisji powodujących zmiany klimatu oraz zwiększania ilości odpadów i zanieczyszczeń – wskazuje Europejska Agencja Środowiska (EEA) w analizie⁽¹⁾ „Pathways towards circular plastics in Europe — good practice examples from countries, business and citizens”.

W analizie wyróżniono trzy grupy działań, które mogą sprawić, że produkcja i konsumpcja tworzyw sztucznych będą bardziej zrównoważone: inteligentniejsze wykorzystanie tworzyw sztucznych, zwiększenie obiegu zamkniętego oraz większy nacisk na surowce odnawialne. Autorzy analizy wskazują, że w Europie widocznych jest wiele przykładów działań, ale „ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko tworzyw sztucznych, przy jednoczesnym zachowaniu ich użyteczności, wymaga zmiany w kierunku bardziej cyrkularnego i zrównoważonego systemu produkcji tworzyw sztucznych”.

Przykłady dobrych praktyk

- Przykłady dobrych praktyk zostały zidentyfikowane w całej Europie wśród przedsiębiorców, decydentów i obywateli. Większość z nich ma jednak niewielką skalę (…). Więcej przykładów znaleziono w zakresie gospodarki odpadami niż w zakresie projektowania, produkcji czy użytkowania – dodano.

W analizie wskazano, że wykorzystanie tworzyw sztucznych w bardziej inteligentny sposób obejmuje ograniczenie zbędnych opakowań i produktów jednorazowego użytku, a także ich zrównoważoną produkcję, która sprawia, że produkty są trwalsze i łatwiejsze do ponownego wykorzystania i naprawy. - W Europie istnieją już inne przykłady inteligentnego wykorzystania tworzyw sztucznych, takie jak wypożyczalnie sprzętu, wspólne użytkowanie samochodów i narzędzi, a także, na przykład, ponowne wykorzystanie skrzynek i palet w sektorze spożywczym - czytamy w komunikacie EEA.

Coraz większy problem to greenwashing

Inne przykłady dobrych praktyk obejmują oferowane już przez przedsiębiorców usługi odbioru produktów przez ich producenta po zakończeniu eksploatacji przez konsumenta czy wykorzystanie tworzyw pochodzenia biologicznego. Jak jednak dodano, coraz większy problem w przejściu na gospodarkę o obiegu zamkniętym stanowi tzw. greenwashing.

- Często pojawiają się ogólne stwierdzenia, że produkty zawierają „bioplastik” lub „tworzywa pochodzenia naturalnego” bez podania wiarygodnych danych. Oświadczenia te mogą wprowadzać konsumentów w błąd i powodować zamieszanie na rynku – podkreślono.

Czytaj też: Greenwashing zdemaskowany? Przeanalizowano zobowiązania klimatyczne 24 największych korporacji

Kluczowa rola przedsiębiorców, polityków i konsumentów

Zdaniem autorów analizy, aby ulepszyć sposoby prowadzenia działalności gospodarczej w obiegu zamkniętym, potrzebne są innowacje techniczne i społeczne oraz współpraca na wielu szczeblach, a kluczową rolę w tym zakresie odgrywają przedsiębiorstwa. - Przedsiębiorstwa mają możliwość wpływania i przyczyniania się do rozwoju i wdrażania ścieżki inteligentniejszego użytkowania, zwiększonego obiegu zamkniętego i większego nacisku na surowce odnawialne. Istnieje duży potencjał do inwestowania w modelach biznesowych o obiegu zamkniętym i zwiększania ich skali – wskazano.

Nie bez znaczenia będą w tym zakresie także decyzje podejmowane przez polityków oraz konsumentów. Decydenci zapewniając terminowe i odpowiednio dostosowane ramy polityk gwarantują ich przejrzystość, a obywatele mogą wnieść swój wkład, domagając się bardziej zrównoważonych produktów oraz chętniej angażować się w nowe modele biznesowe o obiegu zamkniętym – wyjaśniono.

Joanna Spiller
Dziennikarz, inżynier środowiska