W ramach przeprowadzonych działań, których celem było wyjaśnienie okoliczności masowego pomoru ryb w Odrze, GIOŚ skontrolował dotychczas prawie 300 podmiotów posiadających pozwolenia wodnoprawne - wskazano w komunikacie prasowym Inspekcji. Jak dodano, centralne Laboratorium Badawcze GIOŚ przeprowadziło łącznie blisko 50 tys. badań Odry. Wdrożono ponadto „stały monitoring interwencyjny oraz opracowano procedury dotyczące postępowania w związku z wykryciem w rzece złotej algi”.
- Ustalenia podczas prowadzonych czynności i kontroli realizowanych na poziomie regionalnym przez WIOŚ [Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Środowiska – przyp. red.] nie dały podstaw do twierdzenia, że wykryte w kontrolowanych zakładach nieprawidłowości w zakresie gospodarki wodno-ściekowej były bezpośrednią przyczyną masowego śnięcia ryb w rzece. Żaden z wojewódzkich inspektoratów nie stwierdził, aby sytuację na Odrze spowodowało odprowadzanie ścieków do Odry przez konkretny kontrolowany zakład – czytamy. Jak dodano, ustalenia Inspekcji Ochrony Środowiska „potwierdzają stanowisko naukowców wyrażone w raportach Zespołu ds. sytuacji na rzece Odrze, że przyczyną śnięcia ryb był zakwit złotej algi”.
Przypominamy, w raporcie Zespołu, przygotowanego na zlecenie Ministerstwa Klimatu i Środowiska, wskazuje się, że przyczyną zeszłorocznej katastrofy ekologicznej na Odrze było nałożenie się wielu czynników, w tym dostępność biogenów. Więcej na temat ustaleń zawartych w raporcie pisaliśmy w artykule pt. Najnowszy raport ws. Odry. Masowe zakwity glonów mogą wystąpić ponownie.
Kontrole oczyszczalni ścieków
GIOŚ w swoim komunikacie wskazuje, że wskaźnikami, które przyczyniają się w zasadniczy sposób do namnażania glonów w wodzie, a w konsekwencji zakwitów mogących prowadzić do degradacji ekosystemu, są m.in. stężenia biogenów tj. azotu i fosforu. Ich źródłem – podaje GIOŚ – mogą być m.in. ścieki odprowadzane do wód z zakładów, w tym komunalnych oczyszczalni ścieków.
Inspekcja poinformowała, że w 2022 r. przeprowadzono 596 kontroli oczyszczalni ścieków, wprowadzających zarówno ścieki bytowe i komunalne, jak i przemysłowe, na terenie 5 województw przez które przepływa Odra. W 230 przypadkach stwierdzono naruszenia, obejmujące m.in.:
- wykonywanie badań jakości i ilości ścieków oczyszczonych z nieprawidłową częstotliwością,
- nieutrzymywanie w należytym stanie technicznym odbiornika ścieków,
- odprowadzanie do rowu melioracyjnego nieoczyszczonych ścieków,
- przekroczenie dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń w odprowadzanych ściekach,
- nieutrzymywanie właściwego stanu technicznego urządzeń oczyszczających,
- odprowadzanie ścieków bez wymaganego pozwolenia wodnoprawnego.
W 145 przypadkach stwierdzono naruszenie warunków pozwolenia w zakresie ilości, stanu lub składu ścieków ocenianych okresach obowiązywania pozwolenia, wydano ponad 44 decyzje dotyczące nałożenia opłat podwyższonych za wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi.
Na wniosek prokuratury prowadzącej w tej sprawie śledztwo, GIOŚ - w ramach swoich kompetencji - przekazał informacje dotyczące możliwości naruszenia prawa.
Joanna SpillerDziennikarz, inżynier środowiska
Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.
