Do tej pory wykonaliśmy ponad 50 tys. analiz, które pokazują, w jakim stanie jest Odra, a także umożliwiają nam w sposób właściwy poinformowanie odpowiednich służb zarówno na poziomie centralnym, jak i regionalnym - powiedział w środę we Wrocławiu Główny Inspektor Ochrony Środowiska Krzysztof Gołębiewski.
Narada ws. sytuacji na Odrze
W środę w Dolnośląskim Urzędzie Wojewódzkim zorganizowana została narada dotycząca sytuacji na Odrze z udziałem strony rządowej, marszałków województw oraz prezydentów miast nadodrzańskich.
Po spotkaniu wojewoda dolnośląski Jarosław Obremski poinformował dziennikarzy, że omówione zostały działania, jakie po katastrofie z sierpnia 2022 roku zostały wdrożone w zakresie ograniczenia zakwitów tzw. złotej algi. Poruszony został także przypadek Zbiornika Czernica, z którego w ubiegły czwartek wybrano 100 kg śniętych ryb. - Jest to moment, kiedy zastanawiamy się, jakie jeszcze dodatkowe działania możemy wykonać przygotowując się do sezonu letniego – powiedział Obremski.
Główny Inspektor Ochrony Środowiska Krzysztof Gołębiewski przypomniał, że od sierpnia ubiegłego roku, oprócz państwowego monitoringu środowiska, który jest stałym zadaniem Inspekcji Ochrony Środowiska, prowadzony jest monitoring interwencyjny. - Został on przygotowany po to, żeby weryfikować, jaki jest stan rzeki Odry, a także Kanału Gliwickiego. To 20 punktów pomiarowych. Dwa razy w tygodniu zbieramy próbki, weryfikujemy pod kątem fizykochemicznym, a także co do ilości osobników prymnesium parvum, czyli złotej agi w litrze wody z pobranej próbki – tłumaczył. Dodał, że od ubiegłego tygodnia punkty te rozszerzono o kolejne pięć, które będą w sposób stały monitorowane. Są to – jak mówił - punkty wyznaczone na starorzeczach na terenie województwa dolnośląskiego. - Do tej pory wykonaliśmy ponad 50 tys. analiz, które pokazują, w jakim stanie jest rzeka Odra, a także umożliwiają nam w sposób właściwy poinformowanie odpowiednich służb zarówno na poziomie centralnym jak i regionalnym – powiedział Gołębiewski.
Jak podkreślił, na podstawie tych badań, doświadczeń ekspertów, a także analiz, jakie były prowadzone w innych krajach, przygotowana została specjalna instrukcja alertową, która określa trzy poziomy informowania o tym, że może dojść do zakwitu złotej algi. - Wdrożyliśmy ją, ona działa i alerty o tym, że gdzieś występuje podwyższona ilość prymnesium parvum, są w sposób bieżący przekazywane do właściwych służb – dodał.
Czytaj: [Wywiad] Renaturyzacja Odry w praktycznym wymiarze
Ze Zbiornika Czernica wybrano 100 kg śniętych ryb
Mówiąc o tym, co wpływa na możliwość zakwitu złotej algi wskazał, że z przeprowadzonych dotychczas działań i raportów wynika, że złota alga żyje w środowisku zasolonym. - Aczkolwiek ostatnia sytuacja, jaką mieliśmy na zalewie w Czernicy pokazuje, że nie do końca, ponieważ tam zasolenie było dużo niższe niż w Odrze, a również występowała złota alga, co prawda w ilości niezakwitowej – zaznaczył.
- Oprócz tego, że rzeczywiście to zasolone środowisko jest miejscem, gdzie złota alga występuje, wiemy również, że aby mogła się rozwijać, czy zakwitnąć potrzebuje pożywienia w postaci biogenów, czyli azotu i fosforu, tych substancji, które są odprowadzane przez m.in. oczyszczalnie ścieków. Stąd też poprosiliśmy organy samorządowe, żeby dołączyły się do tych działań centralnych i również na poziomie regionalnym wykonywały czynności kontrolne pozwoleń wodno-prawnych, które wydawane są przez marszałków, a także, żeby organy samorządowe najniższego szczebla weryfikowały, jak mieszkańcy odprowadzają ścieki – powiedział szef GIOŚ.
Pytany o wyniki badań przeprowadzonych po tym, gdy ze Zbiornika Czernica wybrano 100 kg śniętych ryb, Gołębiewski przekazał, że w zbiorniku stwierdzono niewielkie ilości złotej algi, ale były to ilości poniżej progu zakwitowego. Podkreślił, że badania fizykochemiczne nie wskazują, aby przyczyną śnięcia ryb były metale ciężkie. - Badamy jeszcze kwestie ścieków, bo to pojawiło się w interwencji, że na powierzchni wody widoczny był kożuch, który jest charakterystyczny dla zrzutu ścieków bytowych - mówił.
Raporty Wód Polskich
Prezes PGW Wody Polskie Krzysztof Woś poinformował, że w Wodach Polskich powstaje dobowy raport sytuacyjny dotyczący stanu hydrologicznego rzeki i dorzecza Odry, stanu pogody i ewentualnych prognoz związanych z temperaturami. - Raporty te zawierają także dane dotyczące stanu jakościowego rzeki i opisują inne sytuacje, które są obserwowane przez służby – powiedział.
Wspomniał też o prowadzonej od 2021 roku akcji dotyczącej kontroli urządzeń spustowych. - Od 2021 roku udało się już skontrolować ponad 26 tys. tego typu urządzeń. W stosunku do prawie 2 tys. jesteśmy w tej chwili w takiej procedurze ostatecznego wyjaśniania i ostatecznego wzywania do ewentualnego ich legalizowania. Natomiast w odniesieniu do 220 tego typu urządzeń zgłosiliśmy sprawę na policję, ponieważ istnieje podejrzenie popełnienia przestępstwa, gdyż są to urządzenia nielegalne i na dodatek czynne – powiedział.
Przypomniał też, że w Wodach Polskich od 1 stycznia 2023 roku funkcjonuje wydział monitorowania zagrożeń, który pracuje 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu i do którego można zgłaszać wszystkie niepokojące sygnały.
Źródło: 
