Taryfy dynamiczne przyniosą korzyści odbiorcom energii elektrycznej.© BartekMagierowski
W kwietniu br. rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy Prawo energetyczne oraz innych ustaw (UC74). Regulacja zakłada wdrożenie umów z cenami dynamicznymi energii elektrycznej, które są oparte o rynek transakcji natychmiastowych lub dnia następnego. Taką umowę będzie można zawrzeć z co najmniej jednym sprzedawcą i każdym sprzedawcą, który ma ponad 200 tys. odbiorców. Projekt obejmuje też zapis wdrożenia prawa do otrzymywania informacji na temat możliwych korzyści i ryzyk związanych z takimi umowami. Autorzy w celu zapewnienia przejrzystości nałożyli na Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki obowiązek monitorowania sytuacji na rynku energii elektrycznej związanej z cenami dynamicznymi. Ponadto URE jest zobowiązany do publikowania corocznego raportu na temat zawierania i stosowania umów z cenami dynamicznymi energii elektrycznej, ofert sprzedawców energii oraz wpływu tych umów i ofert na ceny i stawki opłat dla odbiorców końcowych w gospodarstwach domowych, a także szacowanie ryzyk związanych z tymi umowami – wynika z Oceny Skutków Regulacji (OSR).
Jakie daje korzyści taka umowa? Przede wszystkim pozwoli na dostosowywanie zużycia energii do warunków cenowych w czasie rzeczywistym. Z umowy może skorzystać odbiorca końcowy, który posiada zainstalowany licznik zdalnego odczytu ze względu na większą częstotliwość pomiarów energii elektrycznej w porównaniu z licznikami konwencjonalnymi.
Wszystko zależy od inteligentnych liczników i CSIRE
Jakub Plebański z Kancelarii Prawnej Rödl w rozmowie z Teraz-Środowisko.pl wskazuje, że taryfy dynamiczne mogą stać się narzędziem przynoszącym korzyści odbiorcom energii przede wszystkim pod względem oszczędności.
- Docelowo wprowadzenie cen dynamicznych umożliwić ma dokonywanie zakupu energii w sposób bardziej świadomy i skorelowanie zużycia z aktualną ceną energii. Głównymi beneficjentami zmiany będą zatem te jednostki, które są w stanie elastycznie „przesuwać" swój pobór energii na godziny, gdy energia jest tańsza. Kolejnym, nieco ukrytym, wygranym reformy wydaje się sektor OZE. Taryfy dynamiczne mogą bowiem stać się instrumentem zapewniającym większą konsumpcję energii w momentach, gdy dochodzi do nadwyżki produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Ryzyko przeciążenia systemu energetycznego niewykorzystaną energią ze źródeł odnawialnych zyskuje na znaczeniu, co potwierdza niedawna decyzja PSE o redukcji generacji OZE w związku ze skalą jej nadpodaży w sieci – mówi.
Czytaj: Redukcje mocy OZE mogą być częstsze, potrzebne są nowe narzędzia
Techniczne znaki zapytania
Jak zauważa Plebański, wdrożenie systemu taryf dynamicznych jest elementem szerszej reformy rynku energii, a jej skuteczne wprowadzenie może być wyzwaniem. Taryfy dynamiczne są uzależnione od postępach w powszechnym wprowadzeniu liczników zdalnego odczytu oraz od powstania Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii (CSIRE). W jego opinii kluczową rolę do odegrania mają sprzedawcy energii, gdyż od nich będzie zależeć będzie aktywizacja odbiorców energii w zakresie korzystania z taryf dynamicznych.
- Jestem umiarkowanym optymistą. Mechanizm taryf dynamicznych niesie za sobą potencjał uzyskania realnych oszczędności w korzystaniu z energii elektrycznej. Wydaje się, że kwestią czasu będzie rozwój aplikacji i innych narzędzi cyfrowych typu „smart home" pozwalających na elastyczne dostosowywanie zużycia energii do jej aktualnych kosztów. Tymczasem chociażby przykład popularyzacji mikroinstalacji fotowoltaicznych dowodzi, że polski odbiorca dążąc do ograniczenia wydatków na energię gotowy jest do coraz bardziej aktywnej i samodzielnej roli na rynku. Pomysł wprowadzenie taryf dynamicznych do polskiego systemu prawnego oceniam więc pozytywnie – wyjaśnia.
Mateusz Brandt, prezes zarządu w Krajowym Instytucie Doradztwa Energetycznego także wskazuje na kwestie techniczne. O ile taryfy przyniosą korzyści dla odbiorców, to ich wdrożenie zależy przede wszystkim od wdrożonych rozwiązań technologicznych. Bolączką polskich regulacji jest to, że są wprowadzane na ostatnią chwilę, ale spółki energetyczne muszą się do tego w stosunkowo szybkim tempie przygotować.
- Zastanawiają mnie kwestie techniczne i rozliczenia. Wiele liczników nie jest wymienionych na te umożliwiające monitoring w krótkich cyklach. Może to być spore wyzwanie dla sektora energetycznego, ale jest też druga strona – korzyści. Szansa jest taka, że będziemy mogli sterować popytem, co było potrzebne w ostatnią niedzielę, ale na to wpłynęły też brak sieciowe i magazynowe – mówi Brandt.
Zauważa, że dyskusja o smart meteringu w Polsce jest prowadzona od kilku lat, do czego sektor mógł się dobrze przygotować.
Skorzystają przede wszystkim użytkownicy określonych technologii
Bernard Swoczyna, główny ekspert w Fundacji Instrat zauważa, że taryfach dynamicznych skorzystają przede wszystkim Ci, którzy wykorzystują energię głównie do ogrzewania w pompie ciepła, do podgrzewania wody w bojlerze, do ładowania pojazdów elektrycznych, lub mają możliwość przesunięcia np. prania na godziny i dni, kiedy w sieci jest nadmiar mocy.
- W przypadku firm skorzystają te, które mają na tyle zautomatyzowany proces, aby najbardziej prądochłonną część prac wykonać np. nocą. Główną korzyścią są niższe rachunki za prąd. Dziś korzystają z tego tylko najwięksi odbiorcy prądu np. huty, które kupują prąd na giełdzie, często po aktualnej cenie z danej godziny – zauważa.
Także potwierdza, że największą przeszkodą jest szersze zastosowanie inteligentnych liczników oraz wpięcie ich w system informatyczny umożliwiający właśnie takie rozliczanie. Dla odbiorców będzie to wymagać stworzenia nawyku korzystania z określonych urządzeń w innych niż zazwyczaj godzinach.
- Taryfy dynamiczne to dobre rozwiązanie, które powinno by szerzej dostępne dla chętnych - zarówno dużych firm, jak i małych i gospodarstw domowych. Dzięki temu będziemy mogli w większej części korzystać z taniej energii odnawialnej, w tym wiatrowej i słonecznej, których dostępność jest zależna od pogody i czasami są jej nadwyżki. Dzięki taryfom dynamicznym będziemy mogli spalać mniej węgla i gazu, a także wydać o wiele mniej miliardów złotych na budowę elektrowni wykorzystywanych tylko przez niewiele godzin w roku – wskazuje.
Patrycja RapackaRedaktor
