Kluczowe akty prawne pakietu Fit For 55 ogłoszone w Dzienniku Urzędowym UE

© Rochu_2008

Wczoraj (16 maja br.) w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej opublikowano kluczowe akty prawne pakietu Fit For 55. Przypominamy, celem pakietu jest dostosowanie unijnego prawodawstwa do nowego celu redukcji emisji gazów cieplarnianych w UE o co najmniej 55% do 2030 r. (w stosunku do poziomu z 1990 r.).

Społeczny Fundusz Klimatyczny

Wśród opublikowanych aktów prawnych znajduje się m.in. rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/955 z dnia 10 maja 2023 r. w sprawie ustanowienia Społecznego Funduszu Klimatycznego i zmieniające rozporządzenie (UE) 2021/1060. Fundusz ten zapewnić ma wsparcie dla znajdujących się w trudnej sytuacji gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorców i użytkowników transportu, których szczególnie dotyka ubóstwo energetyczne i transportowe. Począwszy od 2026 r. na potrzeby te udostępnione zostanie 65 mld euro. Największym beneficjentem Funduszu zostanie Polska - 17,61% budżetu.

Reforma EU ETS

Wśród opublikowanych aktów prawnych znajdują się ponadto:

• rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/957 z dnia 10 maja 2023 r. zmieniające rozporządzenie (UE) 2015/757 w celu włączenia transportu morskiego do unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji oraz monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji dodatkowych gazów cieplarnianych i emisji z dodatkowych typów statków,
• dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/958 z dnia 10 maja 2023 r. zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE w odniesieniu do wkładu lotnictwa w unijny cel zmniejszenia emisji w całej gospodarce i odpowiedniego wdrożenia globalnego środka rynkowego,
• dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/959 z dnia 10 maja 2023 r. zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE ustanawiającą system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii oraz decyzję (UE) 2015/1814 w sprawie ustanowienia i funkcjonowania rezerwy stabilności rynkowej dla unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.

Przyjęte za ich pomocą przepisy wprowadzają w życie zapowiadaną reformę unijnego systemu uprawnieniami do emisji (EU ETS). Obejmuje ona m.in. stopniowe wycofywanie bezpłatnych uprawnień do emisji, włączenie żeglugi i lotnictwa do systemu ETS oraz ustanowienie odrębnego systemu dla transportu i budynków.

Mechanizm CBAM

W Dzienniku Urzędowym UE opublikowano ponadto rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/956 z dnia 10 maja 2023 r. ustanawiające mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO₂, czyli tzw. mechanizm CBAM (z ang. Carbon Boarder Adjustment Mechanism). - CBAM ma być kluczowym składnikiem unijnego zestawu narzędzi umożliwiających osiągnięcie celu neutralności klimatycznej Unii najpóźniej do 2050 r. zgodnie z porozumieniem paryskim przez zmniejszenie ryzyka ucieczki emisji gazów cieplarnianych wynikającego z wyższego poziomu ambicji klimatycznych Unii. Oczekuje się, że CBAM pomoże też wspierać obniżanie emisyjności w państwach trzecich – czytamy w rozporządzeniu.

CBAM będzie stopniowo wprowadzany od 2026 do 2034 r. w tym samym tempie, w jakim wycofywane będą bezpłatne uprawnienia w ramach EU ETS, samym zaś mechanizmem objęte zostaną takie towary jak żelazo i stal, cement, aluminium, nawozy, energia elektryczna oraz wodór.

O nowo publikowanych aktach prawnych informujemy także co czwartek w tygodniowym newsletterze Teraz Środowisko (zapraszamy do bezpłatnej prenumeraty).

Joanna Spiller
Dziennikarz, inżynier środowiska