Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
29.03.2024 29 marca 2024

Lepsze gospodarowanie odpadami pozwoli zmniejszyć efekt cieplarniany

Metan przyczynia się do powstawania efektu cieplarnianego, a dużym źródłem jego emisji są odpady komunalne. Emisje te można zmniejszyć m.in. eliminując składowanie i intensyfikując odzysk surowców – mówi Jarosław Drozd, prezes Bioelektra Group.

   Powrót       08 grudnia 2015       Odpady   
Jarosław Drozd
Prezes zarządu Bioelektra Group SA

Paryski szczyt klimatyczny COP21 koncentruje się na problemie emisji gazów cieplarnianych i konieczności jej znacznej redukcji do roku 2030 we wszystkich krajach członkowskich. W Polsce kwestia ta postrzegana jest bardzo wąsko: głównie z perspektywy zagrożenia dla rozwoju przemysłu, zwłaszcza wydobycia węgla i energetyki.

Uwadze umyka jednak inne, duże rozproszone źródło emisji: odpady komunalne. Choć nie są głównym emitentem, mają największy potencjał redukcji emisji: przy maksymalnym odzysku dają „ujemną emisję", podczas gdy inne źródła mogą zostać jedynie zredukowane lub wyeliminowane. Teoretycznie, rozwiązanie problemu metanu jest w dużej mierze możliwe już dziś, dzięki konsekwentnemu stosowaniu niskoemisyjnych metod przetwarzania odpadów, eliminacji ich kompostowania oraz intensyfikacji odzysku surowców do recyklingu.

Metan – gaz cieplarniany bardziej szkodliwy od CO2

Tradycyjne składowanie oraz kompostowanie odpadów jest znaczącym źródłem emisji gazów. Łącznie, emisja gazów cieplarnianych wynosi aż 520 kg CO2e (ekwiwalentu CO2) z 1 tony odpadów. Jedna tona składowanych odpadów przez pierwszych 12 lat eksploatacji składowiska emituje rocznie 3,8 m3 biogazu. W skład biogazu wchodzą: metan CH4 (45-65 proc. objętości), dwutlenek węgla CO2 (25-35 proc. objętości) oraz tlen, azot i inne domieszki. Biogaz taki znacznie przyczynia się do zwiększania efektu cieplarnianego, przede wszystkim przez jego najistotniejszy składnik – metan.

Kłopot z metanem polega na tym, że pochłania on więcej promieniowania o długościach, których nie absorbuje nawet para woda (najważniejszy, ale też najbardziej naturalny gaz cieplarniany w atmosferze). Udział metanu jest nadal często pomijany w analizach. To gaz, którego ilości w atmosferze są stosunkowo niewielkie, więc jego szkodliwy wpływ jest podświadomie lekceważony. W efekcie tego, większość ludzi, nawet szczerze zainteresowanych ochroną środowiska, nie dostrzega jego roli w procesie tworzenia efektu cieplarnianego. Tymczasem emisja 1 tony metanu odpowiada emisji 21 ton dwutlenku węgla. W skali 20 lat potencjał cieplarniany metanu jest nawet 72-krotnie większy niż dwutlenku węgla.

Ilość metanu w atmosferze stale rośnie, przy czym współcześnie ponad 60 proc. emisji metanu jest wyłącznie efektem ludzkiej aktywności. Składa się na to wiele elementów: wykorzystywanie gazu i ropy naftowej (29 proc.), fermentacja (26 proc.), składowanie odpadów (18 proc.), wydobycie węgla (10 proc.), wykorzystywanie naturalnych nawozów (10 proc.). Każde zmniejszenie niekontrolowanej emisji metanu jest korzystne dla środowiska. Możemy to robić poprzez minimalizowanie składowania odpadów i zrównoważone nimi gospodarowanie.

Wykorzystanie potencjału odpadów

Istotna redukcja emisji metanu to tylko część potencjału, który tkwi w dobrym gospodarowaniu odpadami. Kolejnym niezwykle istotnym działaniem jest dziś dążenie do maksymalnego odzysku surowców z odpadów. Zdaniem europejskich organizacji pozarządowych z sektora zarządzania odpadami, podniesienie poziomu ponownego użycia oraz recyklingu pozwoli zredukować emisję gazów cieplarnianych aż o 443 mln ton do 2030 roku. UE wyraźnie stawia na recykling i odzyskiwanie ze śmieci maksymalnej ilości materiałów. Przykładowo odzyskanie i skierowanie do recyklingu 1 tony stali to oszczędność 84 proc. energii potrzebnej do produkcji pierwotnej, a w przypadku aluminium oszczędność sięga 95 proc. W opublikowanym 2 grudnia nowym pakiecie KE dotyczącym budowania gospodarki o obiegu zamkniętym planuje się wprowadzenie zakazu spalania surowców wtórnych. Wszystko po to, by zapewnić ich powrót do obiegu i zmniejszyć wydobycie surowców naturalnych, generujące znaczącą emisję gazów cieplarnianych.

Technologie, które „wyręczą” mieszkańców w selektywnej zbiórce

Selektywna zbiórka nie wystarczy, by osiągnąć te ambitne cele. kraje, które rozwinęły ją w imponujący sposób (np. Niemcy), ale postępujące zmiany demograficzne i obyczajowe (w tym napływ cudzoziemców) spowodowały odwrót od selektywnej zbiórki. Istotne jest więc wsparcie systemu poprzez zastosowanie odpowiednich technologii, które pozwolą na osiągnięcie zamierzonych celów nawet w przypadku niższej świadomości ekologicznej mieszkańców.

Istnieją już technologie, które wykorzystują proces mechaniczno-cieplnego przetwarzania odpadów, które nie stosują biologicznego przekształcania. Pozwalają na odzyskanie surowców wtórnych, wchodzących w skład strumienia zmieszanych odpadów komunalnych, czyli plastiku, szkła oraz metali, które nie zostały zebrane selektywnie.

Pozwalają one na wyodrębnienie czystej frakcji organicznej biodegradowalnej (biomasy). W takiej biomasie tkwi ogromny potencjał powtórnego zastosowania gospodarczego. Może ona stanowić zarówno materiał glebotwórczy, jak i ekologiczne paliwo, potrzebne nowoczesnej energetyce. Z chwilą uznania tej frakcji za zielone paliwo odnawialne, pozbawione piętna odpadu, Polska może uniezależnić się od, powszechnego dziś, importu biomasy spoza UE. Jak dotąd, frakcja organiczna jest składowana, negatywnie wpływając na środowisko – m.in. emitując podczas rozkładu znaczne ilości toksycznych dla atmosfery gazów cieplarnianych. Jej ilości są niebagatelne: w Polsce, każdego roku, wytwarzamy około 12 mln ton odpadów komunalnych, z czego połowę – ponad 6 mln ton – stanowi właśnie frakcja organiczna biodegradowalna (zgodnie z Krajowym Planem Gospodarki Odpadami 2014 – KPGO).

Jarosław Drozd

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Jednolity tekst ucpg dostępny (25 marca 2024)Województwo małopolskie dofinansuje zakup kompostowników dla mieszkańców (18 marca 2024)Bioodpady a recykling. Interpelacja Anny Sobolak i odpowiedź Anity Sowińskiej (05 marca 2024)Kara pozbawienia wolności za pomoc w porzucaniu niebezpiecznych odpadów. Częstochowa (04 marca 2024)W Polsce mniej niż połowa odpadów jest segregowana prawidłowo. Raport ISP (29 lutego 2024)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony