© Ministerstwo Środowiska
Prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Kazimierz Kujda wyjaśniał na środowej konferencji prasowej w Warszawie, dlaczego Fundusz zrezygnował z przyznania dotacji dla projekt "LIFE-Małopolska w zdrowej atmosferze" dot. poprawy jakości powietrza w regionie.
„Program kosztowny, a mało efektywny”
NFOŚiGW zwrócił uwagę, że zakłada on tzw. miękkie działania. Środki mają być przeznaczone na badania, ekspertyzy, etaty czy szkolenia pracowników, co nie przyczyni się bezpośrednio do ograniczenia emisji. To projekt dość kosztowny, a mało efektywny - napisano w oświadczeniu rozdystrybuowanym na konferencji.
- Fundusz podstawowy, z którego powinien być finansowany ten projekt, został rozdysponowany, dzisiaj zarząd nie może podejmować zobowiązań, których nie będzie w stanie zrealizować - podkreślił Kujda.
Jak mówił, w innych funduszach NFOŚiGW, w tym dot. OZE czy geologii, jest dostępne ok. 4 mld zł. Wyjaśnił jednak, że program LIFE dla Małopolski może być finansowany tylko z funduszu podstawowego, w którym są 23 mln zł.
Zdaniem prezesa tak mała kwota w funduszu podstawowym jest związana z niewłaściwą polityką poprzedników, którzy przyznawali zdecydowanie więcej dotacji niż pożyczek. Z tego powodu pieniądze nie wracały do funduszu. Prezes ocenił, że przez takie działanie strata dla NFOŚiGW wyniosła ok. 600 mln zł (w tym ok. 300 mln zł z odsetek).
NFOŚiGW chce dać pieniądze, ale w formie pożyczki
Kujda podkreślił jednak, że Fundusz może partycypować w finansowaniu programu LIFE, ale w formie niskooprocentowanych pożyczek, a nie dotacji.
Tymczasem władze województwa małopolskiego podkreśliły w środowym oświadczeniu przesłanym PAP, że wniosek województwa o dofinansowania projektu LIFE złożony w NFOŚiGW dotyczył przyznania dotacji, a nie pożyczki. Promesa dofinansowania programu przyznana przez Fundusz w kwietniu 2015 r. również dotyczyła dotacji w wysokości ponad 20 mln zł - dodały.
- Na tym etapie procedowania wniosku - już po decyzji Komisji Europejskiej w sprawie finansowania projektu, nie jest możliwa zmiana formy wsparcia z dotacji na pożyczkę - zaznaczono.
Zdaniem władz regionu obecne tłumaczenie NFOŚiGW świadczy o braku znajomości własnych regulaminów i zasad dofinansowywania przedsięwzięć. - Zaciąganie pożyczki na realizację zadań projektu LIFE nie miałoby uzasadnienia. Decyzja Rady Nadzorczej (NFOŚiGW) o odmowie przyznania dotacji w praktyce oznacza więc brak wsparcia tej instytucji dla tego projektu - oceniono.
Małopolska program i tak zrealizuje...
Województwo małopolskie - pomimo decyzji NFOŚiGW - zadeklarowało chęć realizacji programu LIFE. W zeszłym roku projekt "LIFE-Małopolska w zdrowej atmosferze" został jednym z laureatów konkursu ogłoszonego przez Komisję Europejską. Na jego realizację KE przyznała ponad 9,9 mln euro dofinansowania. Jak podkreślają władze regionu, z 39 projektów zgłoszonych do dofinansowania wybrano sześć, a program z Małopolski został oceniony jako najlepszy.
Województwo miało przy nim współpracować z partnerami - głównie 38 małopolskimi gminami chcącymi aktywnie walczyć z zanieczyszczeniem powietrza na swoim obszarze. LIFE zakłada m.in. stworzenie sieci eko-doradców, którzy na poziomie gmin mieliby wspierać wdrażanie regionalnego programu ochrony powietrza i organizować programy dofinansowania dla mieszkańców pozwalające na wymianę ogrzewania na ekologiczne.
W sumie projekt miał kosztować około 71 mln zł. Na jego budżet, oprócz środków przyznanych przez KE, miało się składać ponad 20 mln z NFOŚiGW oraz środki wyasygnowane przez partnerów przedsięwzięcia, w tym województwa małopolskiego, gmin i Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
… choć pewnie w okrojonym zakresie
- Projekt w tym kształcie, który został przyjęty przez Komisję Europejską, w strukturze dotyczącej finansowania jest zagrożony, natomiast pracujemy z Komisją nad przekonstruowaniem go poprzez zwiększenie udziału partnerów - zapowiedział w poniedziałek marszałek województwa małopolskiego Jacek Krupa (PO).
Zadeklarował wolę władz regionu, aby realizować projekt bez dotacji z NFOŚiGW, ale stwierdził, że będzie on wykonany w okrojonym zakresie. Wyjaśnił, że będzie to prawdopodobnie dotyczyć liczby partnerów, którzy będą mogli się zaangażować w realizację projektu. - I być może nie powstaną pewne jego komponenty, takie jak np. centra, w których mieszkańcy będą mogli zdobywać wiedzę dotyczącą likwidacji niskiej emisji - wyjaśnił.
Jak poinformował, wolę uczestnictwa w przedsięwzięciu podtrzymało 28 podmiotów, 16 zrezygnowało, a jedna gmina wciąż nie podjęła decyzji.
Jak zaznaczył Krupa, program "LIFE-Małopolska w zdrowej atmosferze" nie dofinansowuje bezpośrednio wymiany pieców na bardziej ekologiczne, ale jego brak bardzo utrudni realizację projektów związanych z ograniczeniem niskiej emisji w Małopolsce. (PAP)
