Do konsultacji międzyresortowych został w ubiegłym tygodniu skierowany projekt nowego rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie stawek opłat za usunięcie drzew i krzewów(1). Dokument znacząco modyfikuje oparte dotychczas głównie na grubości pnia metody obliczania wysokości opłat i wprowadza do wyceny nową kategorię - tzw. współczynnik lokalizacji. Do opracowania projektu wykorzystano w znacznej części ekspertyzę wykonaną przez Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa.
Dotychczasowe zasady oparte na obwodzie pnia
Zgodnie z obowiązującym dziś rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 13 października 2004 r. w sprawie stawek opłat dla poszczególnych rodzajów i gatunków drzew (Dz. U. Nr 228, poz. 306) opłata obliczana jest poprzez pomnożenie trzech wartości: stawki za 1 cm obwodu pnia mierzonego na wysokości 130 cm dla poszczególnych grup rodzajów, gatunków i odmian; obwodu pnia oraz specjalnego współczynnika różnicującego stawkę w zależności od przedziału w jakim znalazł się dany obwód.
Warto zwrócić uwagę, że wszystkie składniki odnoszą się do jednego kryterium tj. obwodu pnia. Jedynie na terenach zieleni oraz na terenach uzdrowisk, obszarach ochrony uzdrowiskowej, czy nieruchomościach wpisanych do rejestru zabytków opłaty są dziś podwyższane o 100 proc. W odniesieniu do pozostałych terenów nie są różnicowane ze względu na ich lokalizację.
Nowe czynniki, czyli tempo przyrostu i lokalizacja
W projekcie nowego rozporządzenia proponuje się, aby opłatę ustalano poprzez pomnożenie dwóch określonych w załącznikach wartości: stawki opłaty oraz współczynnika lokalizacji.
Pierwszy składnik został uzależniony nie tylko od obwodu pnia jak dotychczas, ale także od cen produkcji materiału szkółkarskiego oraz kalkulacji kosztorysowej prac obejmujących sadzenie i pielęgnację drzewa lub krzewu. Lista gatunków i rodzajów została podzielona na 4 grupy charakteryzujące się rożną szybkością przyrostów pnia (szybko, umiarkowanie, wolno oraz bardzo wolno rosnące). Zdaniem autorów uzasadnienia tempo przyrostu ma wpływ na wartość drzew i krzewów, ponieważ te szybko rosnące wymagają krótszego okresu pielęgnacji, a tym samym mniejszych nakładów na ich utrzymanie. W celu zróżnicowania wysokości opłat od warunków wzrostu oraz funkcji jaką one pełnią, został zaproponowany tzw. współczynnik lokalizacji. Składnik ten ma odzwierciedlać koszty odtworzenia drzewa lub krzewu, które kształtują się odmiennie w zależności od lokalizacji (inne są np. na terenach wiejskich i w miastach).
Niższe stawki - wyższa skuteczność ściągania opłat
Projektodawcy szacują, że nowa metoda spowoduje w większości przypadków obniżenie opłat, które ma pozwolić na osiągnięcie ich większej niż dziś ściągalności. Zdaniem autorów nowych rozwiązań opłaty niejednokrotnie przekraczały bowiem możliwości finansowe ukaranych. W takich zaś przypadkach organy administracji niechętnie wszczynały ostatecznie postępowania. Mimo obniżenia wysokości opłat przewiduje się w związku z tym, że organy administracji będą je częściej stosowały.
Projekt został skierowany do konsultacji międzyresortowych, które zakończą się w przyszłym tygodniu. Zgodnie z obecnym brzmieniem rozporządzenie wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia jego ogłoszenia.
Kamil SzydłowskiDziennikarz, prawnik
Przypisy
1/ Przebieg procesu legislacyjnego można śledzić na stronie:http://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12284053/katalog/12345801#12345801