© fablok
Jak mówił podczas zorganizowanego w Warszawie seminarium „Zagospodarowanie ubocznych produktów spalania” dr Sergiusz Urban, doradca w kancelarii WKB Wierciński Kwieciński Baehr, Komisja Europejska w ramach gospodarki o obiegu zamkniętym przygotowała szereg propozycji legislacyjnych, które mają poprawić sytuację niektórych UPS, tak by przestały one mieć status odpadów. Między innymi planuje się stworzenie zachęt finansowych premiujących odzysk i zniechęcających do unieszkodliwiania. Również w Ministerstwie Środowiska trwają dyskusje dotyczące gospodarki o obiegu zamkniętym i związanych z nią implementacji prawnych.
Ilość produktów spalania będzie rosła
Zmiana statusu UPS byłaby ważnym krokiem w stronę gospodarki bezodpadowej, tym bardziej że – jak stwierdził Krzysztof Łuczaj, członek zarządu LSA sp. z o.o. - ilość produktów spalania w postaci popiołu lotnego i mieszanek popiołowo-żużlowych będzie rosła. Należy tu zauważyć, że w Polsce w 2015 roku powstały nowe spalarnie odpadów komunalnych i osadów ściekowych (tych drugich obecnie działa 11). Same spalarnie odpadów komunalnych po osiągnięciu pełnych zdolności produkcyjnych będą spalały co najmniej 1 mln ton odpadów rocznie.
Gips, żużle, popioły – cenny składnik budowlany
Przykładem produktu ubocznego może być gips powstały w instalacjach odsiarczania spalin. Wiele zakładów energetycznych sprzedaje tę frakcję jako normalny produkt lub jako odpad. W Polsce powstaje rocznie ok. 2,4 mln ton gipsu poreakcyjnego, który ma częściowo zastosowanie w branży budowlanej i wykończeniowej oraz w drogownictwie.
Przy budowie dróg uboczne produkty spalania są wykorzystywane do robót ziemnych i jako element warstw konstrukcyjnych nawierzchni. Łupki przywęglowe nieprzepalone, mieszanki popiołowo-żużlowe oraz kruszywa żużlowe - oto materiały, z których mogą być wykonywane w 100 procentach np. nasypy.
Popioły lotne są zdaniem wielu specjalistów są cennym dodatkiem zwiększającym wytrzymałość betonów, w tym odporność na korozję. Ważnymi odbiorcami popiołów i żużli są zakłady cementowe i wytwórnie betonu, chociaż zakłady te są w stanie zagospodarować tylko część tych odpadów - reszta jest składowana.
Gospodarcze, szerokie zastosowanie dla popiołów znalazła firma LSA. Uruchomiony przez nią w 2014 roku pilotażowy zakład ma przetworzyć hałdę popiołów lotnych z EC Białystok o masie 1 mln ton w konkretny produkt, czyli w lekkie, mrozoodporne i wytrzymałe kruszywo. Do stworzenia tego kruszywa mogą służyć popioły ze spalania węgla kamiennego, ale także odpady przemysłu chemicznego, pochodzące ze spalarni odpadów komunalnych czy powstałe w wyniku spalania biomasy.
Nie wszystkie UPS mogą być bezpiecznie wykorzystane
Mimo oczekiwanych zmian prawnych związanych z gospodarką o obiegu zamkniętym, na pewno nie wszystkie UPS będą mogły zostać zagospodarowane. Eksperci obecni na konferencji zwracali uwagę na wątpliwości dotyczące zagospodarowania niektórych ubocznych produktów spalania - część z nich zawiera bowiem metale ciężkie i te nie mogą być zakwalifikowane jako odpady obojętne. Jerzy Ziaja, prezes Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Recyklingu poinformował dodatkowo, że choć utrata statusu odpadu powoduje, że UPS może być wykorzystany przez osobę fizyczną (np. przez rolnika do utwardzenia drogi), to przekazanie powinno nastąpić pod warunkiem, że takie wykorzystanie nie będzie się to wiązać z negatywnym oddziaływaniem na środowisko.
Ewa SzekalskaDziennikarz
