KPGO: powstaną nowe składowiska azbestu

© Francesco Scatena

Dokument obowiązuje od 12 sierpnia br. i obejmuje działania niezbędne do zapewnienia zintegrowanej gospodarki odpadami. Jako podstawowy problem wskazano w nim zbyt mały udział odpadów selektywnie zebranych u źródła oraz ich niewłaściwą jakość. Ważny element strategii stanowi także rozbudowa infrastruktury składowisk odpadów niebezpiecznych, które są przystosowane do przyjmowania azbestu. Pierwotnie założono bowiem, że do 2032 r. wyroby azbestowo-cementowe całkowicie znikną z przestrzeni. Pod koniec 2008 r. szacowano jednak, że do usunięcia pozostało nawet 14,5 mln ton azbestu. W ciągu pierwszych czterech latach planu zeskładowano łącznie 1,5 mln ton, osiągając końcowy cel jedynie w 11 procentach.

Stworzyć „społeczeństwo recyklingu”

Podstawę prawną do opracowania KPGO stanowi ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach. Zgodnie z art. 37 ust. 3 ustawy plany gospodarki odpadami podlegają aktualizacji nie rzadziej niż co sześć lat, co w przypadku uchwalonego w 2010 r. ostatniego KPGO oznaczało konieczność dokonania zmian nie później niż w 2016 r. Aktualizacja planu jest także jednym z warunków wstępnych uzyskania pomocy w ramach unijnej perspektywy finansowej na lata 2014-2020. Gospodarowanie odpadami zgodnie z unijnymi wymogami ma bowiem umożliwić oddzielenie wzrostu masy odpadów od wzrostu gospodarczego i stworzyć "społeczeństwo recyklingu". Społeczeństwo takie stawia sobie za cel unikanie wytwarzania odpadów oraz maksymalne wykorzystanie powstałych już odpadów jako zasoby.

Rozbudowa istniejących i tworzenie nowych składowisk azbestu

Plan wskazuje na zbyt wolne tempo pozbywania się eternitu z przestrzeni. W istniejącym stanie prawnym odpady azbestowe mogą być unieszkodliwiane jedynie na składowiskach odpadów niebezpiecznych, na wydzielonych kwaterach składowisk innych niż niebezpieczne lub na składowiskach podziemnych (w ściśle określonych przypadkach). Tymczasem zgodnie z informacjami zamieszczonymi w państwowej Bazie Azbestowej⁽¹⁾ pod koniec 2013 r. takich miejsc istniało jedynie 35 w całym kraju. W związku z tym KPGO przewiduje rozbudowę aż 13 z funkcjonujących dziś składowisk. Co więcej, planowana jest budowa pięciu nowych - o łącznej pojemności 119 tys. m sześc.

Azbest zdeponowany w niewłaściwych warunkach, w wyniku wtórnego pylenia, stanowi zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt. Wdychanie włókien azbestu może być przyczyną groźnych chorób, m.in. prowadzącej do tworzenia się blizn na tkance płucnej pylicy oraz raka płuc.

Kamil Szydłowski
Dziennikarz, prawnik