18 projektów wod-kan na razie bez efektu ekologicznego

© tiero

Efekt ekologiczny osiągnęły dotąd 73 z 91 projektów wodno-kanalizacyjnych wdrażanych w perspektywie finansowej 2007-2013 ze środków europejskich – poinformował Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej⁽¹⁾. Długość wybudowanej kanalizacji wyniosła 7,3 tys. km, natomiast planowana liczba osób, które będą podłączone do kanalizacji, to ponad 780 tys.

NFOŚ nie jest „złym policjantem”

Z najświeższych danych wynika, że w ramach pozostałych 18 projektów powinno zostać podłączonych do sieci 242 tys. osób, jednak na razie podłączyły się 233 tysiące. 9 tysięcy mieszkańców wciąż pozostaje niepodłączonych. Beneficjenci mają czas do końca 2016 roku, by ich do tego nakłonić. 

- W przypadku, gdyby efekt ekologiczny nie został osiągnięty w planowanej wysokości, zapisy umowy o dofinansowanie przewidują możliwość proporcjonalnego obniżenia dofinansowania - mówi Donata Bieniecka-Popardowska, główny specjalista z Wydziału Komunikacji Społecznej NFOŚiGW. - Dotychczas nie miało to jednak miejsca - zapewnia.

Wyjaśnia również, że w przypadku projektów, które w planowanym terminie nie są w stanie potwierdzić zakładanego efektu, beneficjenci występują o zmianę terminu na jego osiągnięcie i otrzymują zgody. Chodzi o to, by rzeczywiście zmobilizować inwestorów do działań mających na celu przyłączanie posesji do kanalizacji. Bo choć mają oni prawny obowiązek to uczynić, w praktyce trudno jest go od nich wyegzekwować.

Ulotki, wsparcie finansowe, a nawet wykonanie zastępcze

Działania „mobilizujące” podejmowane przez beneficjentów są bardzo różnorodne – obejmują akcje informacyjno-promocyjne, dystrybucję ulotek, promocje cenowe, pomoc w pracach budowlano-montażowych, mandaty, decyzje administracyjne nakazujące podłączenie, dotacje itp.

Do zwiększenia liczby nowych podłączeń przyczynił się również bezpośrednio Narodowy Fundusz: w latach 2012-2014 realizował pilotażowy program priorytetowy mający na celu finansowanie tych podłączeń w zakresie niekwalifikowanym w projektach europejskich. W ramach programu udało się wybudować niemal 40 tys. podłączeń o długości ponad 600 km obsługujących ok. 200 tys. osób.

Dorota Jakuta, prezes Izby Gospodarczej "Wodociągi Polskie" wskazuje, że skuteczną egzekucję obowiązku podłączania mieszkańców do kanalizacji zwiększyłoby określenie terminu, w którym podłączenia należy dokonać (taki pomysł być może już wkrótce znajdzie odzwierciedlenie w odpowiedniej ustawie). Jej zdaniem pomocny mógłby też być tzw. mechanizm wykonania zastępczego na koszt właściciela. - Gdyby taki mechanizm został wprowadzony do ustawy, to bez wątpienia wykonawcą zastępczym mogłoby być przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne czy też gmina – stwierdza prezes IGWP.

IGWP podkreśla, że przyłączanie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej jest niezbędne celem osiągnięcia efektu ekologicznego nałożonego na Polskę przez Unię Europejską. W przeciwnym razie, mimo realizacji inwestycji o ogromnej wartości i zakresie (wydatkowano już ponad 90 mld zł, a kolejne ok. 30 mld przed nami), Polsce mogą grozić kary finansowe. UE rozlicza bowiem kraje z osiągniętego efektu ekologicznego.

Ewa Szekalska
Dziennikarz