© patila
Raport „Rozwiewając ciemną chmurę Europy: Jak odchodzenie od węgla ratuje życie” (ang. Lifting Europe's Dark Cloud: How cutting coal saves lives) został przygotowany przez Health and Environment Alliance (HEAL), European Environmental Bureau (EEB), Climate Action Network Europe (CAN), WWF oraz Sandbag. Jak dowodzą jego autorzy, wprowadzenie ambitnych regulacji dotyczących limitów emisyjnych wraz z zastosowaniem najlepszych dostępnych technologii (tzw. Best Available Techniques, BAT do dyrektywy o emisjach przemysłowych - IED) może zmniejszyć liczbę przedwczesnych zgonów powodowanych przez emisje z elektrowni węglowych całej Europy z 22 900 nawet do 2 600. W Polsce, której energetyka oparta jest wciąż w zdecydowanej mierze na spalaniu węgla, ta liczba zgonów może spaść z 5 800 nawet do 430. Zastosowanie powyższych środków pomoże zminimalizować także pozostałe skutki i koszty zdrowotne.
Skutki transgranicznych zanieczyszczeń powietrza już znane
Raport jest kontynuacją zaprezentowanego w lipcu "Europe's Dark Cloud: How coal-burning countries are making their neighbours sick" (“Ciemna chmura Europy: Jak kraje spalające węgiel sprawiają, że ich sąsiedzi chorują”), w którym po raz pierwszy przeanalizowano skutki zdrowotne transgranicznych zanieczyszczeń powietrza. Poprzedni raport mówił właśnie o 22 900 przedwczesnych zgonów oraz licznych skutkach zdrowotnych, za które w Europie odpowiedzialne jest spalanie węgla w elektrowniach.
Nie tylko niska emisja
Decyzje w sprawie wspomnianych limitów oraz ustalenia pomiędzy ministrami krajów członkowskich zapadać będą w ciągu najbliższych tygodni. Dlatego szczególnie ważne jest, by w kontekście zanieczyszczeń powietrza, oprócz tzw. niskiej emisji, głośno mówić także o wpływie elektrowni węglowych na zdrowie ludzi i dążyć do maksymalnej redukcji emisji szkodliwych związków.
- Polska jest jednym z najbardziej zanieczyszczonych pod względem jakości powietrza krajów Unii Europejskiej. Przyczyniają się do tego emisje z domowych pieców i kotłów, transportu i energetyki węglowej. Lecz o ile walka z niską emisją przybiera na sile, o tyle wprowadzanie przepisów dotyczących redukcji emisji z energetyki węglowej wciąż pozostawia wiele do życzenia. A energetyka węglowa także nas truje, powodując przedwczesne zgony, liczne schorzenia oraz generując bardzo wysokie koszty zdrowotne – mówi Weronika Piestrzyńska z organizacji HEAL Polska.
Już pod koniec bieżącego roku Unia Europejska wraz z krajami członkowskimi będzie miała możliwość przyjęcia nowych przepisów dotyczących emisji, tzw. poprawionych standardów emisyjnych (ang. „revised LCP BREF”). Przyjęcie ambitnych limitów i ich efektywna implementacja oznaczać będzie ogromny postęp w kwestii redukcji emisji z elektrowni i – w konsekwencji - poprawy zdrowia publicznego w całej Europie.
Prawo zezwala na odstępstwa
Co ważne, ponad połowa europejskich instalacji pracuje w oparciu o przyznane im tzw. derogacje , czyli odstępstwa od bieżących przepisów. Dodatkowo, sam proces rewizji został już opóźniony o dwa lata. W Polsce na nieco ponad 40 funkcjonujących elektrowni aż 36 podlega derogacjom, czyli nie musi spełniać norm emisyjnych wskazanych w unijnej dyrektywie.
- Nie ma wątpliwości co do ogromnych kosztów zdrowotnych i środowiskowych wynikających z zanieczyszczeń powietrza powstających przy spalaniu węgla. Dalsze opóźnianie wprowadzenia ostrzejszych ograniczeń emisji lub szukanie odstępstw od proponowanych norm to zgoda na tysiące dodatkowych zachorowań i przedwczesnych zgonów w Europie – podsumowuje dr hab. Michał Krzyżanowski, epidemiolog, były pracownik Światowej Organizacji Zdrowia, profesor wizytujący w King's College London.
Źródło: HEAL Polska
