Światowe Forum Ekonomiczne (ang. World Economic Forum – WEF) wydało w ubiegłym roku raport dotyczący kształtowania przyszłości budownictwa w kontekście rozwijającej się urbanizacji. W raporcie budownictwo jest rozpatrywane jako dziedzina wpływająca na niemal wszystkie aspekty życia człowieka: zdrowie, bezpieczeństwo, otaczające środowisko przyrodnicze, ekonomię, a nawet politykę. W swoim raporcie WEF podaje wiele wyliczeń związanych z sektorem budownictwa. Przykładowo, ludzie spędzają nawet do 90 proc. swojego czasu w pomieszczeniach, a sam sektor odpowiada za 25-40 proc. globalnej emisji węgla oraz za 30-40 proc. wytwarzanych odpadów stałych. W raporcie podkreśla się, że przez dziesięciolecia cały sektor ulegał stagnacji, ale ma się to zmienić. Co więcej, według twórców raportu powoli zaczyna się to dziać. Jedną ze ścieżek rozwoju jest tzw. zielone budownictwo (ang. green building) oraz będąca jego ważnym elementem energooszczędność. Wymaga ona starannego planowania i wykonania na każdym etapie – od projektu, poprzez budowę, aż do użytkowania.
Budownictwo energooszczędne jest nieuniknione
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków obliguje państwa członkowskie, aby:
-
po dniu 31 grudnia 2018 r. nowe budynki zajmowane przez władze publiczne oraz będące ich własnością były budynkami o niemal zerowym zużyciu energii
-
do dnia 31 grudnia 2020 r. wszystkie nowe budynki były budynkami o niemal zerowym zużyciu energii.
W świetle tych zapisów budownictwo energooszczędne staje się nieuniknionym kierunkiem rozwoju sektora na Starym Kontynencie. Co najważniejsze, dotyka to w pierwszej kolejności inwestycji publicznych, ale w dalszej perspektywie także tych prywatnych.
Drogo na początku, ale do czasu
Nie ulega wątpliwościom, że budownictwo, potocznie nazywane „ekologicznym”, wiąże się z wieloma korzyściami. Jednak podczas jego oceny nie można pominąć wad. Podstawową jest koszt. Budynki energooszczędne generują koszty większe niż tradycyjne; od etapu wyboru działki, poprzez projekt, zastosowane materiały i wykonanie. Firmy specjalizujące się w energooszczędnym budownictwie informują o tym swoich klientów. Podają jednocześnie wyliczenia od kiedy inwestycja zacznie się zwracać poprzez obniżenie rachunków za energię i wodę. Jest to więc długoterminowa inwestycja dla osób oczekujących korzyści w przyszłości. Drugim finansowym aspektem jest utrzymanie i ewentualne naprawy zaplecza elektronicznego, na którym bazuje wiele z nowoczesnych rozwiązań zarządzania energooszczędnym obiektem.
Szeroki wachlarz certyfikatów
W budownictwie istnieje szereg certyfikatów potwierdzających, że obiekt jest energooszczędny, a w całym procesie jego powstawania brano pod uwagę konsekwencje dla środowiska przyrodniczego. Wśród najbardziej znanych międzynarodowych certyfikatów znajdują się LEED i BREEAM. Ponadto Polska może pochwalić się swoim własnym certyfikatem, który uwzględnia regionalne uwarunkowania przyrodnicze i gospodarcze, stworzonym przez specjalistów z Politechniki Krakowskiej.
Raport WEF skupia się przede wszystkim na miastach, jako najgęstszych skupiskach budynków, chociaż nie są one jedynymi placami budowy. Przyszłość całego budownictwa jest kreowana przez ustawodawców, inwestorów i kupujących. Wszystkie trzy grupy mają realny wpływ na kierunek rozwoju sektora, który w bezpośredni sposób przekłada się na jakość życia mieszkańców. Można stwierdzić, że budynki kształtują nas w takim samym stopniu, w jakim my je kształtujemy. Dlatego temat budownictwa jest zawsze aktualny i istotny dla całego społeczeństwa.
Dominika AdamskaSekretarz redakcji, geograf