38 europejskich organizacji ochrony zdrowia (m.in. HEAL) i środowiska (m.in. Greenpeace) rozpoczęło w środę zbieranie podpisów pod inicjatywą obywatelską w sprawie zakazu stosowania groźnego dla zdrowia herbicydu - glifosatu. Aktywiści chcą całkowitego zakazu stosowania tego środka chwastobójczego szczególnie w miejscach, gdzie bawią się dzieci, np. w parkach i publicznych ogrodach. Stronie społecznej zależy też na większej przejrzystości badań nad szkodliwością pestycydów.
Organizacje z 15 państw walczą o zakaz stosowania gilfosatu
Europejska Inicjatywa Obywatelska daje obywatelom UE możliwość przedłożenia Komisji Europejskiej (KE) propozycji legislacyjnych. Aby inicjatywa została zarejestrowana, musi ją zgłosić przynajmniej siedem osób z siedmiu państw członkowskich (problem powinien dotyczyć całej UE). Aby KE zajęła się propozycjami, pod projektem musi być złożonych milion podpisów. Dotychczas, w walkę przeciwko glifosatowi zaangażowały się organizacje z 15 państw wspólnoty.
Glifosat to aktywna substancja stosowana głównie w środkach chwastobójczych. Na rynku jest od 1974 r. Preparat jest produkowany przez koncern Monsanto i wykorzystywany w jego flagowym produkcie - herbicydzie Roundup. Kiedy w połowie ub. r. wygasała autoryzacja na stosowanie produktu, KE wystąpiła z wnioskiem o jej przedłużenie na kolejne 15 lat. Propozycja ta wywołała burzliwą dyskusję za sprawą odmiennych opinii na temat szkodliwości glifosatu, wydanych przez dwie różne organizacje: Europejski Urząd Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) - organ doradczy KE, i należącą do Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) Międzynarodową Agencję Badań nad Rakiem (IARC). Zdaniem tej drugiej - glifosat może powodować raka.
Samodzielnie decyzja Komisji
Państwa członkowskie nie mogły dojść do porozumienia ws. glifosatu. Ostatecznie KE na własną rękę podjęła decyzję o przedłużeniu zgody na jego stosowanie do końca 2017 r. Do tego czasu opinię na temat szkodliwości substancji powinna wydać Europejska Agencja Chemikaliów (ECHA). Zdaniem KE badania potwierdzą opinię EFSA, że herbicyd jest bezpieczny. - Powtarza się nam, że pestycydy podlegają surowym regulacjom. Nadal jednak decyzję o ich stosowaniu podejmuje się na poufnych spotkaniach, na podstawie niepublikowanych badań przeprowadzanych na zlecenie producentów – mówi Franziska Achterberg z Greenpeace.
Eksperci dodają też, że testy na szkodliwość glifosatu zwykle dotyczą tylko środka aktywnego, który sam w sobie jest nieszkodliwy. Groźny dla zdrowia staje się dopiero w połączeniu z innymi składnikami produktów opartych na glifosacie, np. z surfaktantem POEA, który sprawia, że glifosat łatwiej przenika do roślin.
W marcu odbędzie się spotkanie ekspertów z krajów członkowskich ws. glifosatu. KE liczy na to, że opinia ECHA co do szkodliwości herbicydu będzie gotowa już w czerwcu. HEAL, Greenpeace i pozostałe organizacje mają z kolei nadzieję, że do tego czasu pod wnioskiem o wyeliminowanie glifosatu uda się zebrać milion podpisów.
(PAP)
