© borroko72
W 2015 r. wprowadzono na polski rynek 216 tys. ton opon, spośród których zdecydowaną większość stanowiły te sprowadzone z zagranicy. Proceder jest powszechny, gdyż import opon do Polski nie wymaga uzyskania zezwolenia, np. ze strony inspekcji ochrony środowiska. - Bogatsze kraje ładują swój problem na ciężarówki i przywożą do nas. Z naszego punktu widzenia to pasażerowie na gapę - mówi Piotr Sarnecki, dyrektor generalny Polskiego Związku Przemysłu Oponiarskiego.
Prawo swoje…
Art. 122 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach zakazuje składowania na składowisku odpadów opon i ich części, z wyłączeniem opon rowerowych i opon o średnicy zewnętrznej większej niż 140 cm. Z tego powodu zużyte opony są zwykle poddawane regeneracji, recyklingowi lub zostają spalone w cementowniach, gdzie stanowią dla instalacji cenne paliwo. Unijne przepisy wprowadziły dodatkowo zasadę poszerzonej odpowiedzialności producentów, zgodnie z którą to producent bądź importer odpowiadają za wymagany poziom odzysku lub recyklingu opon. Aktualnie wynosi on 75 proc. dla odzysku, zaś 15 proc. dla recyklingu. Obowiązek może być realizowany samodzielnie przez producenta, importera bądź za pośrednictwem organizacji odzysku. Podmioty, które nie zrealizują obowiązku mogą w zamian wnieść tzw. opłatę produktową, określoną przepisami ustawy z 11 maja 2001 r. o obowiązkach w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej.
.. a praktyka swoje
Wysokości opłat produktowych różnią się w zależności od rodzaju odpadu. Zobowiązani do ich wnoszenia umiejętnie zmieniają więc kwalifikacje opon na takie rodzaje odpadów, które kosztują ich mniej lub w ogóle nie podlegają opłacie. Nieszczelność systemu pogarsza też swobodny handel transgraniczny, który umożliwia sprowadzanie do Polski opon z zagranicy bez konieczności uzyskania zezwolenia. Sprowadzając do Polski używany samochód wprowadzamy jednocześnie cztery (z kompletami zapasowymi nawet więcej) opon na rynek. Do kraju trafiają też opony gorszej jakości (np. z Azji), które spalane w np. cementowni nie pozwalają uzyskać w procesach technologicznych odpowiednich warunków temperaturowych. Forum Recyklingu Samochodów zwraca też uwagę na ryzyko oddawania zużytych opon do punktów selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (tzw. PSZOK-ów), które przyjmując opony jako odpady wielkogabarytowe gwarantują łatwe i bezkosztowe pozbycie się problemu.
Podczas czwartkowego posiedzenia sejmowej podkomisji stałej ds. monitorowania gospodarki odpadami padło kilka propozycji uszczelnienia systemu, m.in. przyznanie inspekcji ochrony środowiska szerszych uprawnień w zakresie kontroli gospodarki tego rodzaju odpadami, umieszczanie tablic poświadczających legalność funkcjonowania składowisk opon oraz zwiększenie wymaganego poziomu recyklingu opon, który od 2007 r. pozostaje na niezmienionym poziomie.
Kamil SzydłowskiDziennikarz, prawnik
