Komisja Europejska przyjęła w czwartek plan działań, które podejmie do 2019 roku, aby lepiej chronić bioróżnorodność Europy. Planowane jest między innymi zmodyfikowanie przepisów i kroki na rzecz powiązania ochrony przyrody z korzyściami ekonomicznymi.
Proponowane inicjatywy mają pomóc państwom w skutecznym wdrażaniu dyrektywy ptasiej i siedliskowej – dokumentów mających na celu m.in. poprawę stanu siedlisk i ochronę wymierających gatunków fauny i flory. W ramach dyrektywy ustanowiona została sieć Natura 2000, czyli unijny program na rzecz bioróżnorodności. Obszary objęte ochroną zajmują około 18 proc. powierzchni lądowej UE i 6 proc. powierzchni morskiej.
Wzrost unijnego PKB nawet o 2,5 proc.
- Ochrona tych terenów jest korzystna nie tylko z perspektywy polityki środowiskowej, ale także z finansowego punktu widzenia, bo przyczynia się ona do wzrostu unijnego PKB nawet o 2,5 proc. poprzez świadczenie na tych obszarach usług ekosystemowych, jak przechowywanie węgla, oczyszczanie wody czy przyciąganie ruchu turystycznego – mówi PAP jeden unijnych urzędników.
- Na początku proponujemy zwiększenie o 10 proc., czyli o około 60 mln euro, budżetu przeznaczonego na projekty związane z zachowaniem bioróżnorodności. Będziemy też namawiać sektor prywatny do inwestowania w projekty przyrodnicze. Chcemy też silniej angażować w działania na rzecz ochrony przyrody mieszkańców, np. młodych wolontariuszy w ramach Europejskiego Korpusu Solidarności. Na samych wolontariuszy w ramach (programu) Natura 2000 przeznaczymy 3,3 mln euro – wyjaśnia.
Założenia dobre, ale wymagające poprawy
Nowy plan to odpowiedź Komisji na przeprowadzoną w ubiegłym roku rewizję skuteczności przepisów w ramach unijnego programu REFIT. Ujawniła ona, że chociaż same założenia dyrektywy ptasiej i siedliskowej są dobre, to żeby w pełni spełniały swoją rolę, należy je nieco poprawić. Swój raport na temat skuteczności działania sieci Natura 2000 na początku tego roku przedstawił także Europejski Trybunał Obrachunkowy. Unijni kontrolerzy odwiedzili 24 obszary chronione w pięciu krajach UE, także w Polsce, i uznali, że sieć Natura 2000 wymaga lepszego zarządzania, finansowania i monitorowania.
- Przeprowadziliśmy dogłębną ocenę obu dyrektyw i uznaliśmy, że spełniają one swoje cele. Teraz musimy się upewnić, że ich potencjał zostanie w pełni wykorzystany, jeśli chodzi o ochronę europejskiej różnorodności – komentuje komisarz ds. lepszego stanowienia prawa i praworządności i zarazem wiceszef KE Frans Timmermans.
Z Brukseli Jowita Kiwnik Pargana (PAP)