Istotą planu(1) jest zwiększenie konkurencyjności MŚP i wspieranie rozwoju zielonej przedsiębiorczości, poprzez zasobooszczedność. Zasobooszczędność ma szczególne znaczenie, ponieważ 40% kosztów przedsiębiorstw to koszty surowców, a z energią i wodą 50%; wdrożenie zasobooszczędności to niższe koszty produkcji, lepsza wydajność i poprawa wizerunku firmy.
Realizacja zapisów dokumentu ma umożliwić MŚP przekształcenie wyzwań związanych z ochroną środowiska w nowe możliwości, jakie daje wdrażanie ekoinnowacji. Plan zawiera kierunki i ramy wsparcia jakiego Unia wraz z państwami członkowskimi chce udzielić MŚP.
Wszystkie działania dotyczą szczebla europejskiego, a instrumenty finansowe na ich realizację zostały przewidziane w programie „Horyzont 2020”. Tzw. koperta finansowa realizacji programu „Horyzont 2020” wynosi 87 740 mln euro i zawiera również środki na działania przewidziane w planie(2).
Konkurencyjność MŚP, ze szczególnym uwzględnieniem efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii, wspierana będzie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFFROW) i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (EFMR) na lata 2014–2020. Efektywność energetyczna i OZE są priorytetami inwestycyjnymi i państwa oraz regiony muszą je umieścić w programach operacyjnych.
Działania na szczeblu unijnym mają uzupełniać krajowe i regionalne inicjatywy ekologiczne na rzecz wspierania MŚP oraz je wzmacniać.
Cele planu
Cele planu, do których przypisane zostały odpowiednie działania to:
1. Ekologizacja MŚP w celu zwiększenia ich konkurencyjności i zrównoważonego charakteru; dzięki lepszemu wykorzystaniu zasobów, unijne przedsiębiorstwa mogą zaoszczędzić 630 mld euro rocznie.
2. Zielona przedsiębiorczość dla firm jutra, czyli stosujących innowacje; firmom takim będzie udzielanie wsparcie w opracowaniu nowych koncepcji oraz dostęp do finansowania umożliwiającego realizacje koncepcji.
3. Możliwości dla MŚP w bardziej ekologicznym łańcuchu wartości, a więc tworzenie sprzyjającego otoczenia dla powiązań między branżami, które umożliwia MPŚ działanie w obiegu zamkniętym.
4. Dostęp zielonych przedsiębiorstw do rynku, czyli umożliwienie wyspecjalizowanym MŚP włączenia się w realizację unijnych zobowiązań klimatycznych lub wynikających z polityki sąsiedztwa.
5. Zarządzanie, które w tym przypadku oznacza monitorowanie działań Komisji w zakresie wsparcia MŚP oraz wspieranie koordynacji działań i współpracy na poziomie unijnym, krajowym i regionalnym.
Mimo dość enigmatycznej treści celów, do ich realizacji zaplanowano konkretne, pozwalające wytworzyć wartość dodaną, działania.
Praktyczne informacje
Komisja podała przykłady działań gospodarczych, których efektem może być wzrost i tworzenie miejsc pracy, z równoczesnym przyczynieniem się do poprawy stanu środowiska: odnawianie urządzeń, naprawy, konserwacja, recykling i ekoprojektowanie. Wskazała na możliwości związane z działaniami zmniejszającymi ilość odpadów lub ich wykorzystanie; odpady, które nie są poddawane recyklingowi, kompostowaniu ani przeznaczone do ponownego użytku, stanowią w Unii 60% wszystkich odpadów.
Wszyscy zainteresowani mogą zapoznawać się na bieżąco z informacjami o działaniach przewidzianych w planie ekologicznym i przypisanym im programom wsparcia na stronie:
http://ec.europa.eu/enterprise/policies/sme/public-consultation-green-action-plan/index_en.htm
Wsparcia udzielać będą fundusze strukturalne i inwestycyjne, COSME, „Horyzont 2020”, Erasmus +, LIFE+ oraz instrumenty partnerstwa. MŚP mogą już starać się o dofinansowanie w ramach zaproszeń dotyczących ekoinnowacji i dostaw surowców, ekoinnowacyjnej produkcji i przetwarzania żywności oraz innowacji dotyczących systemu energetycznego.
Adam ErechemlaDziennikarz, prawnik
Przypisy
1/ Pełny tekst dokumentu „Plan działań ekologicznych dla MŚP. Umożliwienie MŚP przekształcenia wyzwań związanych z ochroną środowiska w możliwości biznesowe”https://www.teraz-srodowisko.pl/media/pdf/aktualnosci/343-Plan-dzialan-ekologicznych.pdf2/ „Horyzont 2020” - program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji
https://www.teraz-srodowisko.pl/media/pdf/aktualnosci/343-horyzont-2020.pdf