Rolniku, zaproś przyrodę do współpracy

© januszlipinski

Raport „Rolnictwo i Przyroda: Ochrona różnorodności biologicznej dobrą praktyką rolniczą” przygotowany przez Centrum UNEP/GRID-Warszawa i BASF zawiera zbiór dobrych praktyk polegających na kształtowaniu zielonej infrastruktury na terenach rolniczych. Jak stwierdzono podczas debaty towarzyszącej prezentacji raportu, najważniejsze, by te praktyki promować wśród rolników, a także udostępniać je np. doradcom środowiskowym.

Debata z udziałem ekspertów – przedstawicieli ośrodków naukowych, instytucji zajmujących się ochroną środowiska oraz biznesu została zorganizowana 8 listopada br. w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie przez UNEP/GRID-Warszawa.

Obecny na niej Jan Dusík, dyrektor Programu Narodów Zjednoczonych ds. Środowiska (UN Environment) na Europę, podkreślił, że dzisiejsze rolnictwo bardzo wpływa na środowisko, ale również środowisko, np. jego zanieczyszczenie, ma duży wpływ na rolnictwo. Dlatego właśnie tak ważne jest poszanowanie kapitału naturalnego, jakim dysponujemy.

Zadrzewienia śródpolne oraz odpowiedzialna praca ze środkami ochrony roślin

Jak chronić i podnosić jego wartość? W raporcie zawarto najważniejsze rozwiązania kształtujące zieloną infrastrukturę, które mogłyby chronić bioróżnorodność na terenach rolniczych. Bioróżnorodność ta bowiem zanika w rolnictwie w ostatnich czasach – obserwuje się m.in. spadek populacji ptaków⁽¹⁾ i owadów zapylających na terenach rolniczych.

Tworzenie na tych terenach zielonej infrastruktury (np. zadrzewień śródpolnych, miedz czy też pasów z roślinnością miododajną) pozwala chronić owady zapylające oraz owadów będących naturalnymi drapieżnikami wobec szkodników upraw. Podobną rolę odgrywa zakładanie śródpolnych oczek wodnych. Autorzy raportu wspominają ponadto o tym, jak ważne jest zmniejszanie spływu powierzchniowego - m.in. z punktu widzenia bezpieczeństwa użytkowania środków ochrony roślin. Szczegółowe porady odpowiedzialnej pracy z tymi środkami, w tym metody zagospodarowania pozostałości po zabiegach ochrony roślin, można znaleźć w raporcie.

Każdy zainteresowany rolnik otrzyma specjalnie dobraną mieszankę ziół

Powyższe propozycje rozwiązań i praktyk nie zawsze spotykają się aprobatą rolników, zwłaszcza w gospodarstwach wielkoobszarowych, gdzie np. zadrzewienia śródpolne mogą po prostu przeszkadzać w wygodnym, zautomatyzowanym prowadzeniu prac polowych.

Dlatego tak ważne jest zwiększanie świadomości rolników, żeby – jak mówił Krzysztof Lissowski, Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska – nie bali się oni zaprosić przyrody do współpracy, bo przyroda pomoże im w uzyskiwaniu większych plonów i pozwoli podnieść jakość produkowanej żywności.

Jednym ze sposobów, dzięki któremu rolnicy mogą empirycznie przekonać się o skuteczności zielonej infrastruktury, jest dystrybuowanie specjalnie opracowanej przez naukowców z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu i BASF mieszanki nasion. Można ją wysiewać na nieużytkach, pasach śródpolnych lub na skraju pól, a jej efektywność przetestowano w gospodarstwach pokazowych. Każdy rolnik zainteresowany ochroną bioróżnorodności, który zwróci się do firmy BASF – otrzyma taką mieszankę bezpłatnie.

Ewa Szekalska
Dziennikarz

Artykuł powstał przy współpracy z Centrum UNEP/GRID-Warszawa