Przedstawiciele państw członkowskich i Parlamentu Europejskiego osiągnęli w czwartek porozumienie w sprawie nowych wiążących celów redukcji CO2 dla takich sektorów, jak rolnictwo, transport czy sektor komunalny na lata 2021-2030.
Regulacja dotyczy podziału obciążeń redukcyjnych między kraje członkowskie w sektorach nieobjętych unijnym systemem handlu pozwoleniami na emisję (non-ETS). Głównym elementem wynegocjowanych przepisów jest 30-procentowy cel redukcji emisji w porównaniu z 2005 r. w sektorach non-ETS, czyli takich jak rolnictwo, transport czy odpady.
Przepisy te mają umożliwić UE spełnienie 40-procentowego celu redukcji emisji gazów cieplarnianych do 2030 r. w porównaniu z poziomami z 1990 r. Jednym z głównych narzędzi, które mają temu służyć, są pozwolenia na emisję CO2 (EU ETS). Mechanizm ten obejmuje jednak około 40 proc. wszystkich unijnych emisji. Ograniczenia w sektorach non-ETS mają dopełnić ten system.
Dla Polski 7 proc.
Kluczową sprawą był podział obciążeń między państwa członkowskie. Cele dla każdego z krajów wynoszą od 0 do minus 40 proc. w porównaniu z poziomami z 2005 r. Porozumienie PE i Rady UE nie zmieniło propozycji KE w tym zakresie. Podstawą podziału obciążeń była zamożność kraju. Polska do końca przyszłej dekady będzie musiała zmniejszyć emisje gazów cieplarnianych w sektorach transportu, budownictwa, rolnictwa, odpadów, użytkowania gruntów i leśnictwa o 7 proc. w stosunku do 2005 r.
Komisja Europejska musiała przypisać każdemu z krajów UE odpowiedni pułap redukcji emisji, aby w skali całej UE ograniczenie emisji przez sektory nieobjęte ETS wynosiło w sumie 30 proc.
Polska od początku nie była zadowolona z przypisanego nam 7-procentowego celu redukcyjnego. Wprawdzie nie jest on duży na tle innych państw członkowskich, ale biorąc pod uwagę, że w obecnym okresie możemy zwiększać emisje o 14 proc., spełnienie wymogów może być wyzwaniem. W Polsce cały czas zwiększa się liczba samochodów (nie są to poza tym najnowsze, najbardziej ekologiczne auta), a także budynków mieszkalnych, a co za tym idzie rosną emisje.
Rezerwa dostępna, jeśli UE osiągnie cel
Porozumienie przewiduje wprowadzenie nowej rezerwy dla państw członkowskich, które przekraczają swoje cele na lata 2013-2020. Chodzi o to, by nie karać tych krajów, które znacznie zredukowały emisje w obecnym okresie rozliczeniowym. Do rezerwy będzie można sięgnąć jednak tylko wówczas, gdy UE jako całość osiągnie 30-procentowy cel redukcji w 2030 r.
Pełnomocnik rządu ds. polityki klimatycznej Paweł Sałek podkreślał jeszcze w październiku, gdy swoje stanowisko przyjęły państwa UE, że rezerwa "powinna nam zagwarantować osiągnięcie celu i bezpieczny rozwój sektorów w non-ETS po roku 2021".
Wypracowane w czwartek porozumienie musi zostać jeszcze potwierdzone przez Parlament Europejski i Państwa członkowskie w Radzie UE. Po tym rozporządzenie będzie mogło zostać opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE. W życie wejdzie 20 dni później.
Z Brukseli Krzysztof Strzępka (PAP)
